Кар алай месэлаяр

Дагъустан Республикадин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Сергей Меликован регьбервилик кваз регион идара ийидай центради дуьздал акъуднавай ва чарасуз гьялна кIанзавай месэлайрин гьакъиндай веревирдер авуна. Идан гьа­къиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.

“Инцидент — менеджмент” центрадиз атай арзайри, тавакъуйри къалурзава хьи, регион идара ийидай центради (ЦУР) хъсандиз кIвалахзава. Кьуд вацра аниз атай арзайрин кьадар пуд сеферда (3,6 агъзур) артух хьана.

“Гележегда гьукуматдин векилри идара ийидай муниципальный центрайрал мукьвал-мукьвал кьил чIугвада. Агьалийрик секинсузвал кутазвай месэлайрикай чкадин самоуправленидин органар гьамиша хабардар туш. Чи умуми кар алай везифа агьалийрихъ галаз дуьзгуьн рафтарвилер авун, абурун дердияр чирун я. ГьикI лагьайтIа, инсанри чавай кьабулзавай серенжемрин гьакъикъи нетижаяр гуьзетзава”, — лагьана Сергей Меликова.

Гьа виликдай хьиз, социальный сетрикай менфят къачуна, арзаяр, чарар  кхьизвайбурук хъвадай виниз тир еридин целди, датIана электроэнергиядалди таъминарунин, зирзибил вахтунда чкайрилай ­тухунин, рекьер туькIуьрунин ва ремонтунин месэлайри секинсузвал кутазва. ГьакI­ни образованидин идараяр авай гьалдални, иллаки чи хуьрера, агьалияр рази туш.

ЦУР-диз къвезвай арзайри къалурзавайвал, вири чкайра кьабулзавай къарарар, теклифар, тапшуругъар герек тирвал кьилиз акъудзавач. Хиве кьунвай крар тамамарун патал алава ресурсарни ишлемишна кIанда.

ЦУР-ди алай йисан 12-августдилай 13-сентябрдалди дуьздал акъуднавай месэлаяр гьялзавай гьалдикай управленидин руководитель Султан Абдуралимова лагьана. Ада къейдна хьи, кьвед ла­гьай­ кварталдин кIвалахдин нетижайрай Россиядин идара ийидай управленийрин центрайрин рейтинг туькIуьрнава.  Адан нетижайрай аквазвайвал, алай йисан сад лагьай кварталда 80-чкадал алай чи республикади кьвед лагьай кварталда 65-чка кьуна. Абдуралимова мадни лагьайвал, ЦУР-дин векилар мукьвал-мукьвал муни­ципалитетриз физва, общественностдин ва муниципальный тешкилатрин администрацийрин векилрихъ галаз агьалийрик секинсузвал кутазвай месэлаяр чирзава ва абур гьялдай рекьер жагъурзава.

Малумарайвал, 12-августдилай 10-сен­тябрдалди РД-дин ЦУР-ди агьалийрилай атанвай 2,8 агъзур арза гьялна. Гзафни-гзаф арзаяр Махачкъала, Каспийск ва Дербент шегьеррин агьалийрилай атана.

РД-дин Кьил Сергей Меликован теклифдалди, республикадин районрин ва шегьеррин вири администрацийра МЦУ-яр кардик кутунва. Абурун кIвалахдин менфятлувиликай РД-дин рекъемар вилик тухудай министр Тамирлан  Буганова ихтилатна. Адани тестикьарайвал, социальный сетрай арзаяр ийизвай ксар гзафни-гзаф Махачкъалада, Каспийскда, Буйнакскда, Дербентда, Хасавюртда, Избербашда ава.

Кар алай месэла гьялдайла, региондин регьберди, Лак, Чарода, Къизилюрт рай­онриз ва Къизилюрт шегьердиз финихъ галаз алакъалу яз, гьукумдин органрин руководителриз са жерге тапшуру­гъар­ гана. Идахъ галаз алакъалу яз, яшайишдин кар алай объектар ремонтунин, эцигунин ва ишлемишиз вахкунин, абур ге­рек кьадар материалралди, тадаракралди таъминарунин ва хуьруьн майишатдин чилер менфятлудаказ ишлемишунин, ме­лиорация­дин, региондин промышленный карханайриз куьмек гунин месэлаяр кудна.

Сергей Меликов электроэнергиядалди ва газдалди таъминарунихъ галаз ала­къалу, республикадин дагълух районрин агьалияр наразивилел гъизвай месэлайрал кьилди акъвазна. Ада къейд авурвал, республикадин электросетрин майишат къайдадиз гъун ва адав дуьздаказ кIвала­хиз тун патал электросетар инвентаризация авуна кIанзава. И кар вири муниципалитетри кьилиз акъудун чарасуз я. Гьайиф­ хьи, хейлин администрацийри и месэла гъиляй вегьенва. Сергей Меликова ри­кIел хкайвал, и серенжемар тамама­руниз пулар ахъайнавай. Гила контролдинни финансрин управлениди а пулар гьикI иш­лемишнаватIа ахтармишда.

Республикадин хуьрер газдалди таъминарун патал план — график туькIуьрнава ва адан бинедаллаз гъилевай йисуз 26 агъзур кIвализ газдин линияр тухуда. Къведай­ йисуз и рекъем 51 агъзурдаз барабар жеда.

Мярекатдал къейд авурвал, республикадин вири районра ва шегьерра, и месэладиз талукь яз, арзаяр кIватIнавач. Региондин руководителди муниципалитетрин кьилерал и кIвалахдик йигинвал кутун ва герек материалар талукь тир идарадиз агакьарун тапшурмишна.

Сергей Меликова гьакIни рикIел хкана хьи, “Газпромдин” инвестицийрин гьисабдай алай вахтунда Дагъустандани кIва­лер, хуьрер газдалди таъминарунин прог­рамма кьилиз акъудзава. Проектдинни ахтармишунрин кIвалахар 2022-йисуз куьтягь жезва. Яни къалурнавай вахтуналди республикадин вири районриз газдин линияр тухудай проект туькIуьрна куьтягьун лазим я. Эгер муниципальный тешкилатри чпин вилик эцигнавай везифаяр кьилиз акъуд тавуртIа, хейлин хуьрер газ агакь тавуна амукьда. Региондин Кьили гьакI муниципалитетрин руководителриз школаяр ремонтунин программадикни ви­кIегьдиз экечIунин буйругъ гана.

«Лезги газет»