Къуллугъ ийиз Ватандиз

Адет хьанвайвал, йиса кьве сеферда, гатфариз ва зулуз, Россиядин Армиядин Яракьлу Къуватра къуллугъ авун патал яш тамам хьанвай жегьилар тухузва. Уьлкведин Президентдин Указдин бинедаллаз, 2021-йсан гатфарин призывдивни эгечIнава. Идакай  Дагъустандин военный комиссар Дайтбег Мустафаева республикадин журналистрихъ галаз кьиле фейи гуьруьшдал малумарна.

Гатфариз Ватандиз къуллугъ ийиз тухузвайбурун серенжем 1-апрелдилай 15-июндалди  давам жеда. Д.Мустафаева рикIел хкайвал, эхиримжи йисара Дагъустандай армиядин жергейриз тухузвайбурун кьадар артух жезва. 2020-йисуз ахьтинбурун кьадар 8000-далай алатна. Абурукай зулухъ 3500 кас тухванай. 70 процент кьилин ва юкьван махсус образование къачунвай жегьи­лар тир. ЧIехи пай гадайри ДОСААФ-дин школайра, курсара во­­­дителрин, фельдшеррин, крановщикрин, эцигунардай устIаррин пешеяр къачунвай. Шаз са агъзурдав агакьна жегьилар кIелиз уьлкведин военный вузриз ракъурна.

ТIугъвалдихъ галаз алакъалу месэлайри кIеве тунатIани, рес­публикадин шегьеррин ва районрин военкоматри азардиз акси яз галай-галайвал кьиле тухвай серенжемрин нетижада армиядиз тIугъвалдик азарлу ксар рекье тунач. Азардин синих акатнавай 20 жегьил малум хьана, абур сагъардай серенжемар кьабулна. Вишев агакьна жегьилар кьве гьафтедин карантинда туна. Дагъустанвияр лазим чкайрив агакьарун патал 11 самолет ва пассажиррин 200 вагон кардик кутуна.

Военный комиссарди къейд авурвал, алай вахтунда респуб­ли­­када муниципальный 52 пунктуна жегьилар кьабулзава, меди­ци­­на­дин комиссияди абур ахтармишзава ва армиядин жергейриз ре­кье тваз гьазурзава. Идахъ галаз сад хьиз призывдин пунк­тариз къвезвай гьар сад начагъ яни, тушни чирун патал ахтармиш­зава. Пунктара ва фидай рекьерани жегьилар маскайралди таъ­минард­а. Къуллугъдай частариз агакьайла, абур кьве гьафтедин­ карантинда­ жеда. Призывникар чкайрал агакьардай улакьарни дезинфекция ийизва.

ЦIинин гатфариз армиядиз пуд агъзурдалай виниз жегьилар рекье твада. Абурук военкоматдин центрайра, курсара кIелнавай 1000-далай виниз пешекарарни ква.

Алай вахтунда Россиядин Яракьлу Къуватра са йисуз къуллугъзавай аскеррин кьадар тIимиларзава. Эгер 2011-йисалай армиядин жергейриз гьар йисуз 130 агъзур жегьилдиз эвер гузвайтIа, цIи абурун кьадар тIимиларнава. Имни армияда контрактникрин кьадар артух жезвайвиляй я. Шаз са агъзурдалай виниз дагъустан­вийри контрактдин жуьреда къуллугъдай икьрарар кутIунна. ЦIийи къанунралди, армияда авай аскердиз мадни къуллугъ давамардай ният аватIа, адавай  частунин командирдихъ галаз кьвед-пуд йисан контракт кутIуниз жезва. Ам Россиядин Армияда къуллугъзавай гьар садаз талукь шейэралди, мажибдалди таъминарзава.

Д.Мустафаева лагьайвал, республикадин военкоматдин вири отделенийра жегьилар армиядиз желб авунин лазим кIвалахар пайгардик кваз, истемишзавай къайдада тухузва. Меркездин призывдин пунктуна ва районрин, шегьеррин комиссариатра жегьилрин сагъламвал хуьдай вири серенжемар кьабулнава. Герек кьадар маскаяр, экспресс-тестер, дезинфекция ийидай шейэр ава. Призывникрин пунктар дистанционный термометрийралди, бактерияр рекьидай тадаракралди таъминарнава. Гьар сана медицинадин постар кардик ква. Куьрелди, начагъвал квай жегьилар армиядиз ракъур тавун патал вири серенжемар кьабулнава.

Военный комиссарди къейд авурвал, Дагъустандай физвай жегьилри Россиядин армиядин военный вири округра ва частара, флотра къуллугъда.

Журналистрин суалриз жавабар гудайла, Д.Мустафаева чи ас­керри чеб армияда тухузвай гьалдикайни лагьана: “Разиви­лел­ди­­ къейд ийиз кIанзава, уьтквемвилелди, уставдин истемишунрал амал ийиз, чпин вилик эцигзавай тапшуругъар кьилиз акъудиз къул­лугъзавай аскеррин кьадар лап гзаф я. Идан гьакъиндай чаз хквезвай чухсагъулдин чарари успатзава. Гьа са вахтунда чеб та­­ту­гай­вилелди тухузвай аскерарни ава. Къуллугъзавай чкайра тах­сир­карвилер авур 20 дагъустанвидилай уголовный­ делояр къа­ра­­гъарнава. Чи ва диде-бубайрин буржи, армиядиз физвай жегьилар ихьтин нетижадал текъведайвал, абуруз лайихлу тербия гун я”.

Нариман  Ибрагьимов