Дуьньяда

ТIвар дегишарна

Европадин гзаф уьлквейра къадагъа авурдалай кьулухъ “AstraZeneca” вакцинадин тIвар дегишарна. Дарман вич дегиш хьан­вач, амма гила адал “Vaxzevria” тIвар акьалтнава. Швециядин ме­дицинадиз талукь агентстводин делилар “Лента.ру” чешмеди раижзава.

“AstraZeneca” вакцинадин раб ягъайдалай кьулухъ тромбозар­ хьайи дуьшуьшар винел акъатуникди са жерге уьлквейри ам иш­ле­мишун акъвазарна, бязи чкайра и вакцинадал михьиз къада­гъа эцигна. Амма дарман арадал гъайибуру ам хатасузди я лугьузва.

Алакъаяр важиблу я

Гьукумдин кьиле авай касдилай аслу тушиз, Россиядихъ га­лаз­­ хъсан алакъаяр хьун Эрменистан патал гзаф важиблу я. Ида­кай “РБК” чешмедиз  Эрменистандин президент А.Саркисяна­ малумарна.

Адан фикирдалди, виридалайни важиблуди ихтибарвал я. “Чи алакъаяр гъавурда акьадайбур, деринбур, сада муькуьдаз та­мамвилелди ихтибар ийидайбур хьун лазим я”, — къейдна ада.

Жавабдин серенжемар

Китайдин МИД-диз США-дизни Канададиз жаваб яз санкцияр кардик кутаз кIанзава, хабар гузва “Reuters” чешмеди.

Санкцияр кьилдин ксаризни, тешкилатризни талукь жеда. КНР-ди США-дизни Канададиз Синьцзяндин гьакъиндай “гъа­латI­дин гьерекатар” туьхкIуьр хъувуниз ва Китайдин къенепатан крарик къаришмиш хьун акъвазаруниз эвер гузва.

Аксивалзавай уьлквейриз жаваб яз, Китайди цIуд парламент­дин векилар ва алимар, гьакIни Евросоюздин кьуд тешкилат чIу­лав сиягьдик кутунва. Гуьгъуьнлай Китайди Великобританиядизни жавабдин санкцияр малумарна. Санкцийрик Синьцзяндин гьа­къиндай тапан хабарар чукIурай ксар ва тешкилатар акатна.

Виридалайни зурба яракь

Америкадин “The NationaI Interest” журналди тестикьарзавайвал, Россиядин виридалайни зурба яракь Москвада кьиле фидай Гъалибвилин параддал раижда.

Изданиди талукь тир техникадин тIварар кьунва: Т-14 танк, вад лагьай несилдин Су-57 истребитель, “Триумф” С-400 (зенитдин ракетайрин система), гиперсесинин авиациядин ракетайрин комплекс “Кинжал” 9-А-7660 ва Т-90М танк.

Журналда къейднавайвал, Гъалибвилин парад неинки меде­ниятдинни сиясатдин важиблу мярекат, гьакI уьлкведа арадал гъанвай военный техникадин рекьяй авай мумкинвилер къалурунин серенжемни я.

Гуьгьуьл хкаждай няметар

“Известия” чешмедиз недай суьрсетрин ва биотехнологийрин рекьяй ФИЦ-дин илимдин къуллугъчи, пегьризчи О.Григорья­на­ серотонин арадал гъидай недай суьрсетрик инсандин гуь­гьуьл хкаждай такьатар квайди малумарна.

Ихьтин суьрсетрик шоколад, банан ва ниси акатзава. “Амма гуьгьуьлар хъсанзаваз гьиссун патал са тайин суьрсетдик умуд кутуна акъвазун лазим жезвач”, — къейдна пешекарди. Гуьгьуьлар­ хкаж хьун патал пешекарди тIуьн тIуьнин кар къайдадик кутун ва спортдал машгъул хьун теклифзава. Ихьтин къайдадал амал аву­ни ивидин гьерекатни лазим къайдадик кутада.

Духтур-пегьризчи Д.Русаковади къейдзавайвал, тIвар кьунвай суьрсетар ишлемишдайла, кьадарни чир хьун лазим я. Адан фикирдалди, гьар сеферда недайла, ширин затIарин кьадар 20-30 граммдилай артух хьана кIанзавач.

“И затIар нисиналди тIуьртIа хъсан я. Эгер чун шоколаддикай­, хурмайрикай ва кьурурнавай емишрикай рахайтIа, хийирлу затIа­рилай гъейри, и няметрик адетдин шекерни ква. Шекер лагьайтIа, чна незвай затIарик жезмай кьван тIимиларун хъсан яз гьисабзава”, — гъавурдик кутуна пешекарди.

Крокодилди тухвана

Шри-Ланкадин Сампур шегьердин патав гвай цин гьамбарханада чуьхуьнагарзавай жегьил крокодилди тухвана. Идакай “MENAFN” чешмеди хабар гузва.

Садлагьана пайда хьайи крокодилди 15 йисан яшда авай га­да кьуна, тухвана. Адахъ галай дустар куьмек гуз агакьнач. Кро­кодилди инсанрал гьужумай дуьшуьшар идалай вилик Индиядани, маса уьлквейрани гзаф хьана.

Австралиядин серенжемар

Крымдин муькъвяй ракьун рехъ тухунихъ ва ам ишлемишиз вахкунихъ галаз алакъалу яз, Австралиядин МИД-ди Россиядин кьуд тешкилатдиз ва са ватандашдиз акси санкцияр кардик кутунва, хабар гузва “Новости” РИА-ди.

Ихьтин жуьредин санкцияр идалай вилик Канададини малумарнай.

Коронавирус

31-мартдин делилралди, дуьньяда коронавирус акатайбурун­ кьадар 128 миллиондилай алатнава. Сагъ хъхьанвайбурун кьадар 73 миллиондив агакьзава. Кьве миллионни муьжуьд вишелай гзаф ксар коронавирусдик кьена. Россияда эхиримжи йи­къа­ра са суткада коронавирус акатай 8-9 агъзур дуьшуьш дуьздал акъудзава.

«Лезги газет»