2021-йисан 6-январдиз луткунви камаллу агъсакъал, зегьметкеш инсан, “Зегьметдин Яру пайдах” кьве ордендинни са жерге медалрин ва “Ахцегь район” муниципалитетдин кьилин Гьуьрметдин грамотадин (и шабагьар ада яргъал йисарин бегьерлу зегьметдай ва акьалтзавай несил ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишунай къазанмишна) сагьиб Султанов Мегьамедагъади вичин 93 йис къейдна. Мубаракрай!
Мегьамедагъа 1928-йисуз Луткунрин хуьре, зегьметкеш чIехи хизанда дидедиз хьана. Буба Рамазана ам гъвечIи чIавалай вичихъ галаз лежбервилин залан зегьметдив вердишарна. КIвачел акьалтайдалай кьулухъ гадади чилиз иесивилелди къуллугъна. 1939-йисуз Луткунрин хуьруьн сифтегьан школа акьалтIарна, ада Ахцегьрин школа-интернатда кIелун давамар хъувуна. Ватандин ЧIехи дяведин четин йисара хайи хуьруьн колхозда фялевал, библиотекадин кIвале заведующийвал авуна.
— Девир акьван четинди тир хьи, 1944-1945-йисара нисиналди колхоздин производствода юрфариз гьекь акъудуниз мажбур жезвай: цан цадай, малар хуьдай, тапшурмишай са кIвалах тамамардай. Нисинилай кьулухъ мектебдиз фидай. Нянихъ, тамам галат хьанвай ва руфуна тухдалди фуни авачир зун, нафтIадин ишигъдал тарсариз гьазур жез алахъиз (ктабарни авачир кьван), ахварал фидай. Тарсар лагьайтIа, пакадин юкъуз колхоздин кIвалахрал, тарсуна муаллимдин гафар рикIел хкиз, жува-жувакди эзбердай. ЯтIани мектеб акьалтIарна, 1948-1950-йисара хуьруьн изба-читальнядин заведующий хьана…, — рикIел хкизва Мегьамедагъа бубади.
Фронтдай хтай Рамазан бубадин теклифдалди, зигьинлу Мегьамедагъа чилихъ гелкъведай илим чирун патал 1950-1952-йисара Буйнакск шегьерда багъманчивилин кьве йисан курсарик экечIна. 1954-йисалай ада Луткуна Калининан тIварунихъ галай колхоздин, гуьгъуьнлай “Луткунский” совхоздин регьбервал авуна. 1960-1963-йисара Совпартшколада кIелна ва 1979-йисалди Луткунрин В.Ленинан тIварунихъ галай совхоздин регьбервилин къуллугъ давамарна. 1979-йисалай та лайихлу пенсиядиз экъечIай 1988-йисалди М.Султанова гьа майишатда инженер-гидромелиораторвилин везифаяр намуслувилелди тамамарна. Зурба тешкилатчи тир адалай йиф-югъ талгьана чIугур гьакъисагъ зегьметдин нетижада хуьруьн общественный майишат республикада лап чешнелубурун жергедиз акъудиз алакьна. Кьилди къачуртIа, совхозда кьве МТФ эцигна, къарамаларин кьадар ва абурун бегьерлувал кьве сеферда артухарна. Хуьруьн майишатдин техника хуьдай гаражар, ичер гьялдай (миже хкуддай) цех эцигна, 150 гектардин майданра багълар кутуна ва икI мад. Султанован регьбервилик квай майишат 1966-1979-йисара гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдахдиз, гьакI маса шабагьриз 10 сеферда лайихлу хьана. Гьа йисара хуьруьн Советдин председатель тир рагьметлу Рефи Абаскъуьлиевахъ галаз гъил-гъилеваз чIугур зегьметрин нетижада Луткуна пекарня, общественный гьамам, аялрин бахча, столовой пайда хьана, Луткунар неинки районда, гьакI республикадани “чешнелуди” яз машгьур хьана. Мегьамедагъа Рамазановичан хсуси зегьмет лагьайтIа, компартиядини гьукуматди кьве сеферда “Зегьметдин Яру пайдах” ордендалди, зегьметдин медалралди, “Коммунизмдин зегьметдин зарбачи” лишандалди ва райондинни республикадин дережайрин гьуьрметдин грамотайралди къейдна. Пенсиядиз экъечIайдалай кьулухъни гьатта набут яз (гуж акьалтуникди кIвач кьецIи хьана) баркаллу агъсакъал чилин зегьметдикай, хуьруьнэгьлийрин хийир-шийирдикай, иллаки акьалтзавай несилдиз тарс-насигьат гуникай къерех хьанач.
— Зун Аллагьди гайи йикъал гьамиша рази я ва гъиле са менфятлу кар авачиз къени кьарай къведач, гьавиляй сугъул жедай мажални авач. Хсуси гъилералди хуьре ва хцин патав Махачкъалада туькIуьрнавай теплицада алакьдайвал гьевеслудаказ кIвалахзава (дагъдин атIугъай шартIара дурумдай помидоррин сорт арадал гъизва), хтулризни птулриз эдеб-ахлакьдин ва зегьметкешвилин дуьз тербия гуз алахъзава. И чIехи яшарин себеб — яшайишдин бине тир чилел алахъун я. Сала-багъда алакьдайвал гуьгьуьллувилелди зегьмет чIугуни заз чандин сагъвални, жуван гъилералди битмишарзавай михьи суьрсетдин бегьерарни гузва. Гьич тахьайтIа, хъуьтIуьз мугьманриз хсуси багъдин тарцикай атIана атирлу лимон ва я са къизилгуьл цуьк гуз алакьунин лезет квек ква?! — алава хъийизва вичин суьгьбет Мегьамедагъа бубади.
“Алукьнавай цIийи 2021-йисуз къуй квехъ чандин сагъвал, ватандин хушбахтвал патал мадни яргъи уьмуьр ва агалкьунар хьурай!”, — тебрикзава адаз луткунвийри ва хуьруьн администрациядин кьил Амирхан Рагьимова. Гьелбетда, и тебрикриз чнани шериквалзава: къуй ваз яргъи уьмуьр ва рикIин динжвал гурай, Мегьамедагъа буба!
Дашдемир Шерифалиев
