Сад ва кьвед лагьай аялриз гузвай алава пулар
Эгер хизанда сад ва я кьвед лагьай аял 2018-йисан 1-январдилай кьулухъ хьанватIа (хвавиле, рушвиле кьабулнаватIа), ахьтин хизандивай гьар вацра гузвай пул къачуз жеда. Пулдин кьадар аялдиз яшамиш хьун патал герек пулунин регионда тайинарнавай агъа кIанин кьадардиз барабар я.
Анжах са шартI ава: хизанда са касдал гьалтзавай къазанжидин кьадар яшамиш хьун патал герек пулунин регионда тайинарнавай агъа кIанин кьве кьадардилай (прожиточный минимум) артух хьана кIанзавач.
Ипотека вахкун патал
2019-йисан 1-январдилай 2022-йисан 31-декабрдалди пуд лагьай ва адалай кьулухъ къвезвай (4,5,6…) аялар хьанвай хизанриз ипотека вахкун патал государстводи 450 агъзур манат пул чара ийида.
Эгер и такьатар ипотека михьиз вахкун патал бес тахьайтIа, банкди амукьзавай буржунин кьадар гьисабда ва кредит къачузвай терефдин къарардалди я гьар вацра вахкузвай пулдин кьадар тIимиларда, я кредит вахкана кIанзавай вахт.
Пулсуз дарманар
Пуд йис жедалди яшда авай ва гзаф аялар авай хизанрай тир 6 йисал къведалди яшда авай аялриз государстводи пулсуз дарманар гузва. Дарманрин сиягь гьар йисуз тестикьарзава.
Аялдиз герек дарман поликлиникадин педиатрди тайинарзава. Дарман лагьайтIа, кьезилвилер (льготаяр) авай агьалийриз къуллугъзавай аптекайрай къачуз жеда.
Эменнидиз талукь налогар
Пенсионерри эменнидин налог (налог на имущество) гузвач. Гьар жуьредин са объектдин гьакъиндай кьезилвал тайинарзава. Мисал яз, са кIвалин, са квартирадин, са гараждин. Чебни гьа са вахтунда.
И месэладин патахъай налогрин къуллугърин идарадиз фена кIанзава.
ЖКУ-дин кьезилвилер
Субсидия хизанриз ихьтин дуьшуьшда чара ийизва: эгер хизанди яшамиш жезвай кIвализ ва коммунальный къуллугъриз гузвай пулдин кьадар хизандиз атун мумкин тир къазанжидин тайинарнавай виридалайни вини дережадин (максимально допустимая доля дохода семьи) кьадардилай гзаф ятIа. Амни гьар са регионда са жуьре я.
Къейд ийин хьи, яшайишдинни коммунальный къуллугъриз авунвай харжийрай агьалийрин кьилдин категорийриз эвездин пуларни хгузва. Абурук ветеранар, набутар ва гзаф аялар авай хизанар акатзава.
Налогрин пул кьун
Налогрин пул кьуни (налоговый вычет) налогрин пул элкъвена вахчудай ва я налогрин са пай тагудай мумкинвал гузва. Урусатдин НДФЛ гузвай гьар са агьалидиз и къайдадикай менфят къачудай ихтияр ава.
Лагьана кIанда, кIвалер, ипотека къачунвай, пулдихъ сагъламвал мягькемар хъувунвай ва я аялриз чирвилер ганвай ксаривай налогрин пул элкъвена вахчуз ва я налогрин са пай гуз жеда.
Къейд ийин хьи, федеральный кьезилвилерилай гъейри, регионри агакьарзавай кьезилвилерни ава. Абурукай гегьенш малуматар чирун патал квевай куьн яшамиш жезвай чкада авай яшайишдин рекьяй агьалийриз къуллугъдай центрада чириз жеда. Кьезилвилерикай менфят къачун патал документар туькIуьрна кIанзавай дуьшуьшра МФЦ-дин къуллугърикай менфят къачу.
Гьазурайди — Агьмед Магьмудов
