Пагь, аял вахтар! Кьуьзуь хьанватIани, куьн рикIелай алатдач хьи, алатдач: юлдашрихъ галаз санал тIуьр тутар, чIуру ичер, кицикар, инияр, “тIегьри” чуьхверар, хутар, чумалар, шалвардин кикер кутIунна, вацIай кьур кьван балугъар, Литен дагъдин къайи булахрин стIалар…
Аял вахтара аялрин пеше гатун вахтунда гьа ихьтин крар жедай. Гьелбетда, кIвализ гудай куьмекарни рикIелай ракъурдачир. Амма, гьикьван четинвилер гьалтзавайтIани, кIелун сад лагьай чкадал жедай, диде-бубайрини садрани и кар гуьзчивиликай хкуддачир. Дуьз лагьайтIа, кIелиз гьевеслуни тир.
Виликан Кьасумхуьруьн, гилан Сулайман-Стальский райондик акатзавай Ивигрин хуьре сифтегьан школа авай. Ам акьалтIарайла, муьжуьд лагьай класс — Вини Арагърин муьжуьд йисан школада, 10-класс Хутаргърин школада кIел хъийидай. Зарафат тушир, гьар юкъуз, кьуьд-гад талгьана пуд километр мен-зил атIун чарасуз тир. ГьакI ятIани, вири четинвилериз дурум гудай. Гьа йисарин вири гадайри 8-10-классар акьалтIарна, гьар сада рикI алай пеше къачун патал кIелунар давамарна. Гьахьтин вири четинвилериз дурум гана, мурадрив агакьайбурукай сад вичин ери-бине Ивигрин хуьряй тир Мирзабегов Амираслан Гьемзебегович хьана.
Зи рикIел алама, 1966-йисуз Хутаргърин хуьре 10-класс акьалтIарна, Дагъустандин В.И.Ленинан тIварунихъ галай университетдин урус чIалан факультетдик экечIдайла, Амираслана 25 (эхь, 25, зун гъалатI туш) сочинение пунктуациядин вири лишанарни кваз хуралай чирнавай, адахъ гьахьтин зигьин авай. Ам гьа йисуз университетдин 1-курсунин студентни хьана. Гьа кIелдай йисарани ам вичин мажбури тир кIелунрилай гъейри, алава литература, иллаки классикар кIелунал машгъул жедай, гьамиша гъиле ктаб аваз аквадай. Амирасланакай кIелдай йисара, чешнелу студент хьиз, университетдин общественный уьмуьрда иштиракзавай зарбачини хьана.
Йисар, тади кваз авахьзавай Самур вацIун яд хьиз, акваз-такваз акъатна. 1971-йисуз халисан пешекар хьана, яру дипломдалди вуз акьалтIарна, накьан студент халисан муаллим яз, Агъул райондин Чирагърин хуьруьн юкьван школадиз рекье туна. Зегьметдин сифте къадамар гьана къачуна. Гьелбетда, маса районда кIвалахун са акьван регьят тушир, хизанни галаз хьайила. Амираслан Гьемзебеговича Агъул райондин Чирагъа, РичIада, Хорежа саки ругуд йисуз акьалтзавай жегьил несилриз урус чIаланни литературадин сирер чирна, абур урусрин классикрихъ галаз мукьувай танишарна, вичин алакьунар тестикьарна. Адан бегьерлу зегьметди гьам муаллимрин, гьамни аялрин диде-бубайрин патай гьуьрметни авторитет къазанмишна, школайрин тарихда вичин гел туна.
Мисалди лугьудайвал, гьикьван мугьманвиле хьайитIани, жуван хайи кIвале хъсан я. Амираслан Гьемзебеговични, кIвале авай вичин диде Бажиханум ва буба Гьемзебег куьмек герекзавайбур хьуниз килигна, ЦIийихуьруьз хтуниз мажбур хьана. Гьар юкъуз физ-хквез, Эминхуьруьн юкьван школада кIвалахал акъвазна. Ам 1986-йисуз гила вичин макан хьанвай ЦIийихуьруьз хтана, гьана юкьван школада вичин пешедай кIвалах давамарна. Амма 1999-йисуз, сагъламвилиз килигна, кIвалах акъвазаруниз мажбур хьана.
Амираслан Гьемзебегович “Дагъустандин образованидин отличник” лагьай тIварцIиз, “Социалистический акъажунрин зарбачи” знакдиз, “Зегьметдин ветеран” медалдиз ва цIудралди гьуьрметдин грамотайриз лайихлу хьана. Ада вичи лугьузва: “Заз жува тарс гайи аялрин, гила кIвалин-къан иесийрин, абурун диде-бубайрин патай лугьузвай чухсагъулдин келимаяр виридалайни багьа савкьат яз аквазва. Чна садрани шабагьар, дамахар патал кIвалахайди туш, чна чи пак тир буржи я намуслудаказ кьиле тухвайди”.
Амираслан Гьемзебеговичан къуллугъда гьамиша вичин уьмуьрдин юлдаш, математикадин муаллим, тарифлу пешекар, Россиядин Федерациядин умуми образованидин Гьуьрметлу работник Зиядат Къурбановна акъвазнаваз хьана, уькIуь — цуру абуру кьведани санал дадмишна, санал къуьн-къуьневаз уьмуьрдин четин рекьерай экъечIна, чпин мураддив агакьна. Гила абуру чпин лап багьа девлет — хтулар санал тербияламишзава.
Абуру чешнелу хизан арадал гъана, са гадани кьве руш тербияламишна, шегьре рекьел акъудна. Гада Абрека ДГУ-дин экономикадин факультет акьалтIарна, Кьасумхуьрел коммерциядин банкуна, Тагьирхуьруьн-Къазмайрал алай таможнядал, налоговый инспекцияда кIвалахна. Бадедин тIвар алай руш Жавагьира ДГПУ яру дипломдалди куьтягьна, Махачкъалада кIвалахзава. ГъвечIи руш Зульфияди, ДГУ-дин экономикадин факультет яру дипломдалди акьалтIарна, 2006-йисуз Волгоградда экономикадин илимрин кандидатвилин тIвар къачуна, Махачкъалада кIвалахзава. Гьар са диде-бубадин мурад чпин веледар бахтлу хьун, рикIе авай мурадрив агакьарун, жемятдиз вафалубур хьун я. Амираслан Гьемзебеговичани адан уьмуьрдин юлдаш Зиядат Къурбановнади чпин веледар мурадрив агакьарун патал вири чалишмишвилер авуна. Им бес дамахдай кар тушни!
Гьажи Къазиев
