Бубадин пеше давамарзава

Сулейман-Стальский райондин виликан Герейханован совхоз республикада, Россияда тIвар-ван авай тежрибалу майишатрикай сад тир.

Гьукуматда дегишвилер хьуникди и майишатни кIватна, анин къван-къванцел тунач.

Са арадалди совхоздин чилер баябан хьана, багъ-бустан амукьнач. Эхирни бубайрин пеше давамарун патал цIудралди жегьилри совхоздин чилерал чан хкана. Ахьтинбурукай сад вичин девирда бригадир, багъманчи, 1967-йисуз Дагобкомдин Гьуьрметдин грамотадин сагьиб хьайи  Керимов  Агъамирзедин  хва  Сиражудин  я.

Зегьметдал рикI алай Сиражудин Агъамирзоевич совхозда кIва­лах амач, чкIанва лагьана, къерех хьана акъвазнач.

1953-йисуз Герейханован сов­хозда хайи ам, школа акьал­­тIарна, Махачкъаладин хуьруьн майи­шат­дин техникумдик экечIна. Ар­мия­дай хтайла, жегьил пешекар Ма­хач­къаладин водоканалда кIвала­хал акъвазна.

1976-йисуз хайи хуьруьн сов­хоз­диз мелиоратор яз хтана. Гуьгъуьнлай, багъларин бригадир яз кIва­ла­хиз, Дагъустандин хуьруьн ма­­йи­шатдин институтни акьал­тIарна.

Сиражудин Агъамирзоевича 1996-йисалай 2007-йисалди агроном, управляющий, директордин куьмекчи яз кIвалахна.

Бригадир яз кIвалахдай вахтунда адан кIвачихъ 58 гектар ичин, 28 гектар алучадин, 2 гектар саларин майданарни галай. Бригадада гьамиша 30-35 рабочийди зегьмет чIугвазвай. Вичиз ганвай планар артухни алаз тамамарзавай Керимов Сиражудиназ руководстводин патай чIехи гьуьрметни авай.

Совхоз чкIайла, чилер 49 йисан вахтуналди кирида вугана. Пешекар и кIвалахдани кьулухъ акъвазнач. Вичив гвай чилел ада 1,15 гектарда шефтелар (гугърияр), 70 сотыхда шуьмя­гъар, 30 сотыхда гьар жуьредин емишрин къелемар цанва. Вири сад хьиз акьалтнавач­тIани, гугърийрин багъди хъсан бегьер гузва. Адалайни гъейри, 1 гектар куьгьне хьанвай ичин багъни ава. Ина пIи-нидин багъ кутаз кIанзава.

Арендаторди лугьузвайвал, ина кIвалахзавайди 5 кас вичин хизан я. Адахъ са жерге хсуси улакьарни ава­. Гатун вахтунда адаз аялрини хтул­ри чпивай жедай куьмекар гузва.

Арендаторрив чилер вугана са шумуд йисар ятIани, анра багъ, бустан­ кутуна, ишлемишиз кIанзавач, чилер баябан я. Гьукуматдиз а чи­ле­­рилай къвезвай налог гузвач, бя-зи чкайрин иеси вуж ятIа кьилни акъа­тзавач.

Сиражудин Агъамирзоевича вичив гвай чилел агротехникадин кIва­лахар герек вахтунда галай — галайвал кьиле тухузва. Дарманар ягъун­, та­рарин пунар михьун, ятар гун, обрезкаяр авун ада сифте чкадал эцигнава.

Ада лугьузвайвал, чилиз гьи­кьван къуллугъ авуртIа, гьакьван ада бегьерни гуда. Сиражудинан багъ акуртIа, темягь фидай гьалда ава лугьуз ванер хьайила, за аниз фин ва мад са шумуд участокдиз килигун кьетIна.

Са гектар чиле авай ичин кьуранвай тарар вири акъудна, дуьзарна, цIийи багъ кутаз гьазурнава. Гугъ­рийрин багъда худда обрезкаяр кьи­ле­ физва, тарарин пунариз перер ягъиз,­ дарманар вегьез гьазурвал аквазва, зулун ятарни гана куьтягьнава.­

Сиражудина лугьузвайвал, арен­даторар тIимил авач, амма абу­руз кIвалахиз кIанзавач. Сиражудинан дах Агъамирзе зегьметдал рикI алай кас тир. Жаван яз эв­ленмиш хьайи ада вичин хизанни зегьмет чIугваз вердишарна. Гьа­йиф­ хьи, 1974-йисуз Дагъустандин лайихлу агроном лагьай тIвар къачур, ДАССР-дин Верховный Советдин Гьуьрметдин грамотадин са­гьиб­  хьайи ам залан азардикди 43 йисан яшда аваз рагьметдиз фена.  9 кьил хизан чIехи хва Сиражудинан хивез аватна. Ада, вичин диде Мириятни галаз, хизан кIвачел акьалдарна ва вири гьа дахди вердишарай, тербия гайи рекьяй фена.

— Алай девирда гьарда вичивай жедайвал чилер къачузва, багълар, уьзуьмлухар кутазва, техилар цазва. Хъсан я, арадал гъайи емишар маса гана, хийир къачуз хьайитIа. Патарал тухун патал еке харжияр герек  къвезва. Куьне гьасилай суьр­сет гьикI маса гузва? — суал гана за.

— Гьикьван чна зегьмет чIугур­тIа­ни, дугъриданни, ам маса гун четин­ жезва. Къиметар, зегьметдиз килигайла, агъузбур я. Гьа са вах­тун­да ма­­са гьукуматрин товарар атайла, чаз акьван хийирни жезвач, — лу­гьуз­ва ада. Сиражудин Агъа­мир­зое­вича са низ ятIани килигна вичин кIвалах за­йифарзавач, ада гьа вичин дахди хьиз зегьмет чIуг­вазва. Вичин чирви­лер гъавурда авачир ярар-дустаривни агакьарзава, бязи вахтара абуруз тарарин хилер атIу­дай къайдани къалурзава. Им адан рикIин михьивал я.

Адан ери-бине виликан Магьмута хуьряй я. Герейханован совхозда а хуьруьнбур гзаф яшамиш жезва. Хъсан пешекардиз вирида гьуьрмет ийида, адазни  Герейханован хуьруьн агьалийри гьуьрметзава.

Ам 1978-йисуз Билбилхуьряй тир Жамалдинан руш Розадал эвленмиш  хьана. Хизанда 4 рушни 2 хва ава.

Гьуьрметлу Сиражудин Агъамирзоевич, вуна чIугвазвай зегьмет виридаз менфятлуди я. Къуй вахъ мадни агалкьунар  хьурай!

Вадим Жамалдинов