Вирибуруз малум тирвал, мегъуьн тарцел жедай хвехериз мегъвер (желудь) лугьуда. Инсанри абурукай гьеле вилик девиррилай халкьдин медицинада менфят къачузвай. Чпик хийир хкатдай такьатар квайвиляй алай девирдани инсаниятди тIебиатди гузвай, са четинвални авачиз тамарай, чуьллерай жагъуриз жедай жуьреба-жуьре затIар ишлемишзава. И затIарик мегъвни акатзава. 

Мегъуьн тарцин чкалдикайни чи йикъара тIуьр хуьрек цIурурдай система къайдадикай хкатайла, гьакIни куручIар (сарарив гвай як) тIазвайла, дар­ман­дин еринда хийир къачузва. Мегъвер хуьруьн майишатда малдарвилелни хипехъанвилел машгъул ксари гьайванриз гудай ем хьизни ишлемишзава.

Мегъв жуьреба-жуьре витаминар квай хвех яз гьисабзава. Кьилди къачуртIа, адак къиметлу хейлин элементар ква: цур, фосфор, цинк, ракь, калий, магний, кальций. Медицинада мегъверин миже ку­ручIар сагъардай дарман яз ишлемишзава. ГьакI­ни адахъ нефес кьадай, рикIин ва дамаррин азарри, бронхитди акIажарзавай ксариз куьмек гудай такьат ава.

Мегъуьн хвехер куьлуь авуна, адакай гьазурай хъвадай затI шекердин азардин вилик пад кьун, гьакIни, винидихъ къейд авурвал, хуьрек цIурурдай система пайгардик кухтун патал ишлемишда. Сагъардай хъвадай шей гьазурун патал ихьтин затIар герек жеда: 30 гр. ифирна яру авунвай мегъверин хвехер; 20 гр. кIаламар (цикорий); 20 гр. мух; 15 гр. хъсандиз михьнавай къуьлуьн тварар; 10 гр. силин тварар; 10 гр. гергер. Ибур вири къагьве регъведай затIунай авадарун ва арадал атай гъуьр какадарун герек я. Гъуьр мичIи шуьшедин къапуна хвена кIан­да. Герек атайла, чай ва я къагьве хьиз гьазурда ва ишлемишда. Месела, чайдин са тIуруна авайдалайни артух ргай истиканда авай циз вегьин ва ам вад де­кьикьада тун бес жеда. ТIям хъсанарун патал адаз са тIимил шекер ва я вирт вегьейтIани зиян авач.

Жуьреба-жуьре чешмейра пешекарри къейдзавайвал, мегъверикай кар чин тийиз менфят къачуз алахъуниз рехъ гана виже къведач. Абурукай анжах пешекаррин меслятрихъни теклифрихъ яб акална, лазим тир къайдада хийир хкудна кIанда. ГьикI хьи, гьар са затIунихъ хийирлу такьатрилай гъейри зиянлубурни хьун тIебии кар я.

«Лезги газет»