Дарманрин набататар
Урусатдин агьалийри чичIекдикай, шивитдикай менфят къачузвай хьиз, европавийри успагьан (шпинат) ишлемишзава. И набатат абуруз гзаф менфят квайди тирвиляй кIанзава. Успагьан Россиядани эхиримжи вахтара гегьеншдиз ишлемишзавай набататрикай сад я. Гьакъикъатдани, пешекарри ам витаминралди девлетлу ва маса хийирлу затIар квай дармандин набатат тирди тестикьарнава.
Успагьан саларбанри гегьеншдиз гьасилзавай набатат туштIани, базарра ва чIехи туьквенра адан пешер жагъуриз жеда. Асул гьисабдай набататдин пешерикай хийир къачузва, эгер ада цуьк акъудайтIа, а чIавуз адахъ эвелан хьтин тIям, таъсир амукьдач.
Халкьдин медицинада адакай гегьеншдиз менфят къачузва. Адахъ вилерин экв хъсанардай, иммунитет, иштягь хкаждай, ратар михьи ийидай, кьилин тIал (мазула) атIудай, руфунин, хуквадин ва хейлин маса уьзуьррихъ галаз женг чIугвадай къуват ава.
Дармандин такьатар адахъ мадни ава. Кьилди къачуртIа, таб акьалтай (судорога) дуьшуьшра успагьандин пешер бадамдин чIемеда ргана, адак дуьдгъвер какадарна, гьар юкъуз ам тIуьн менфятлу яз гьисабзава. Иви тIимил хьайила, успагьандин пешер куьлуь авуна, са тIуруна авайбур истикандиз вегьена, кузвай яд иличун, са сятдилай ам гьар фу недалди вилик 50 миллилитр хъун меслят къалурзава. Атеросклероз (дамаррин тIалдин са жуьре) авайлани, успагьандин куьлуь авунвай са тIуруна авай пешер истикандиз вегьена, рганвай яд илична ва кьве сятда туна, арадал атай гьалима хьтинди хъун теклифзава. Къен кIеви хьайи ва геморройди тади гайи дуьшуьшрани успагьандин мижедин 50 мл ва бадамдин чIемедин 100 мл сад-садак какадарна, арадал атай дармандикай 2 тIуруна авайди гьар юкъуз 3-4 сеферда хъвайитIа, хъсан я.
Успагьандикай тIуьр затIар иливардай гьерекатар хъсанарунин, яхунарунин кардани, гьашаратри кIасай дуьшуьшрани хийир къачуз жеда. Адахъ авай дармандин такьатрикай, абур ишлемишдай къайдайрикай гегьенш малуматар пешекарривай хабар кьун хъсан я.
«Лезги газет»