…Чилин рикIихъ яб акализ датIана,

КIан жеда ваз адал абур атана;

Экв, ислягьвал, фуни жеда, кьелни ви,

Тарихдални аламукьда гелни ви…

(Шихнесир Къафланов “Уьмуьрдал вун ашукь ятIа”)

1984-йисан 27-сентябрдиз “Курушский” совхоздин зегьметчи коллективдиз КПСС-дин Хасавюрт райкомдин ва райисполкомдин патай ракъурай телеграммада ихьтин гафар авай:

“…1984-йисан нетижайриз килигна, “Курушский” совхоздин зегьметчийри гьукуматдиз 1100 тонн салан майваяр маса гана, план саки кьве сеферда ацIурна. Ихьтин кьакьан бегьерар къачунай  Мамедов  Дагълар  кьиле акъвазнавай бригада тафаватлу хьана. Чна Д.Мамедовахъ ва бригададихъ мадни еке агалкьунар жедайди гуьзетзава…”.

Ихьтин манадин тебрикдин телер Мамедов Дагълараз, бригададиз сад­рани кьведра атанач, абур адетдин крар тир. ГьикI лагьайтIа, ам неинки къурушвийриз, гьакI районэгьлийризни галатун тийижиз зегьмет чIугур кас яз чида. Бубайрин мисалда лугьузвайвал, чкади инсан ваъ, инсанди чка гуьрчегарзава. Себебни ам я хьи, гьина зегьмет чIугунатIани, анжах намуслувилелди, рикI гваз, эгечIун… Вилик вахтарин баркаллу зегьметкешрикай алай вахтунда анжах тарифдалди рахуниз лайихлу я, абуру чпин везифаяр гьакъисагъвилелди кьилиз акъудна. Гьахьтин, цIийи чкадал колхоз кIвачел акьалдаруник вичин лайихлу пай кутурбурукай сад гьуьрметлу агъсакъал Мамедов Дагълар Мегьтикъулиевич я.

Ада вичин зегьметдин сифте къа­дамар, 14 йиса авай жегьил яз, Игъиррин Вышинскийдин тIварунихъ галай колхозда чубанвал авунилай къачуна. Уьмуьрдин рекьера уькIуь-цуру акур ада Хасавюрт райондин дуьзенлухриз куьч хьайидалай кьулухъни вичел тапшурмишай гьи кIва­лах хьайитIани, жавабдарвал аннамишуналди кьилиз акъудна. Къу­руш­дал хтай сифте йисара хуьруьнвийрикай техникадал кIвалахдай пешекарар авачир, зегьмет чIугвазвай вири шоферар, трактористар, комбайнерар маса миллетрикай тир. Гьавиляй колхоздин правленидин къарардалди ам 1956-йисуз Хасавюртдин тракториствилинни комбайнервилин курсариз рекье туна. Кьве йисуз кIел­на, диплом гвай пешекар-механизатор Дагълар колхоздиз хтана, са йисуз тракториствиле, ахпа вад йисуз тракторрин бригададин бригадирвиле кIвалахна.

— Гьа йисара, — рикIел хкизва Д.Мамедова, — колхозда комплексный бригадаяр пуд авай. Абуру хуьруьн майишатдин вири хилера кIва­лахза­вай: маларин, лапагрин, ва­кIа­рин, къушарин фермайра, никIера, ци­пицI­рин багълара, салара… Ахьтин вахтар жедай хьи, йифизни кваз цанар цадай. Авунвай кIвалахрин ери ахтармишун патал колхоздин председатель рагьметлу Сейфедин Къулиев йифизни атана акъатдай. Эгер цанрин деринвал тIимил яз хьанай­тIа, кьвед лагьай сеферда цаз вахкудай. Гьавиляй гьар сада вичин кIва­лах намуслудаказ тамамардай.

За регьбервал гузвай бригадади гьар са гектардай 24,7 центнер техил, гьар са каликай 2600 литр нек ва маса хилерайни лап виниз тир дережадин бегьерар къачудай, —  лугьузва Д.Мамедова.

Яваш-яваш колхоздихъ хуьруьнвияр-пешекарар хьана. Хуьруьн майишатдин хилер герек тир техникадалди таъминарна. Пешедин рекьяй гъавурда авай Дагълар техникадин хатасузвилин инженервиле тайинарна.

1973-йисуз, Мамедов Дагълар кьиле аваз, сифте яз салан майваяр битмишардай бригада тешкилна. Сифтегьан нетижаяр писбур хьанач, помидорар Хасавюртдин консервиярдай заводдиз маса гана. Атай мажибри саларбанрик еке гьевес кутуна ва йисалай-суз помидорар цадай салар гегьеншарна. Эхирдай абурун кьадар 456 гектардив агакьна. Йиса Мамедован бригадади 16 агъзур тонн помидорар гьасилзавай.

— Чна салан майвайралди неинки вири хуьруьнвияр, гьакIни къунши хуьрерни кваз таъминардай, — суьгьбетзава Д.Мамедова. — Тоннралди помидорар заводризни рекье твадай. Районра, республикада кьиле тухузвай мекерайрани иштиракдай. Къурушрин помидорар Москвадизни кваз мекерадиз тухванай.

Гьукуматди адаз ВДНХ-дин медаль, “Знак Почета” орден, ВЛКСМ-дин ЦК-дин “Золотой колос” значок, “Ветеран труда”, “50 лет Победы”, “60 лет Победы”, “65 лет Победы” медалар, “Хуьруьн майишатдин зарбачи” лагьай ирид значок гана. Ругуд сеферда ам райондин партийный конференцийриз делегатвиле, пуд сеферда райондин, ирид сеферда хуьруьн Советдин депутатвиле хкяна. ЦIикьвед йисуз совхоздин гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдах Дагълар Мегьтикъулиевичан бригадада ва адан шикил райондин Гьуьрметдин доскада хьана. Адаз цIудралди гьуьр­­метдин грамотаяр, рикIел аламукьдай савкьатар гана.

Дагълар Мамедован тежриба чириз са шумудра маса колхозрайни совхозрай саларбанар къведай ва вични, са зеррени инжиклу тахьана,  масабуруз куьмек гуз фидай. Дагълар буба къени зегьметдивай яргъа туш, ада хсуси сала вичин хизандиз бес кьадардилайни артух суьрсет гьасилзава.

Дагълар Мегьтикъулиевич хуьруьнвийриз хъсан зегьметкеш, чешнелу тербиячи яз чида. Ада вичин рагьметлу уьмуьрдин юлдаш Къизбесахъ галаз вад гададизни кьве рушаз тербия гана. Абурухъ Санкт-Петербургда, Махачкъалада, Къазахстанда, Тюменда, Хасавюртда ва хуьре чпин кIвалер-къар, туькIвей хизанар ава.

Алай йисуз Дагълар бубади вичин 90  йисан юбилей къаршиламишзава. Зегьметди лигимарнавай агъсакъалдиз хуьруьн жемятдин патай юбилей мубарак авун лайихлу я. Зегьметдал ашукь хьайи, хайи колхоз вилик тухвай лезги рухвайриз баркалла!

Гьажи  Къазиев