24-декабрдиз Дагъустан Республикадин Кьил Владимир Васильева, Россиядин Федерациядин экономикадин жигьетдай вилик финин министр Максим Орешкина ва Азербайжан Республикадин премьер-министрдин заместитель Шахин Мустафаева Мегьарамдхуьруьн районда Россиядинни Азербайжандин государстводин сергьятдилай тухванвай муьгъ ачухунин мярекатда иштиракна.
Самур вацIал муьгъ эцигунин проект 2013-йисан августдиз Россиядинни Азербайжандин гьукуматрин арада къулар чIугур икьрардин сергьятра аваз кьилиз акъудайди я. ЦIийи муькъуь 1957-йисуз эцигай куьгьне муьгъ эвезда. ЦIийи муькъуьн яргъивал — 325,3 метрдиз, гьяркьуьвал 17,5 метрдиз барабар я. Проектдин къимет Азербайжандин 36,5 миллион манатдиз (саки 21,5 миллион доллардиз) барабар я. Россиядини Азербайжанди муьгъ эцигунин кIвалахар сад хьтин кьадарра аваз финансламишна. И муьгъ транспортдин международный “Кеферпад — Кьиблепад” коридордин важиблу пай я.
Адет хьанвайвал, муьгъ ачухунихъ галаз алакъалу яз яру лент атIайдалай гуьгъуьниз кIватI хьанвайбурун вилик Азербайжандин премьер-министрдин заместитель Шахин Мустафаев рахана. “Къе чун важиблу ва лишанлу серенжемдин иштиракчияр я. И муькъуь неинки Самур вацIун кьве пад гьакI сад-садахъ галаз алакъалу ийизва, ада неинки чи арада алишверишдин, экономикадин жигьетдай авай алакъаяр гегьеншарда, гьакIни чи уьлквеяр ва халкьар сад-садав мадни сихдаказ агудда. РикIел хуьн лазим я хьи, цIийиз эцигнавай муьгъ транспортдин “Кеферпад — Кьиблепад” ва “Кеферпад — РагъакIидай пад” коридоррин важиблу участок я. Алай йисан 10 вацран вахтунда “Кеферпад — Кьиблепад” маршрутдай тухузвай парарин кьадар 60 процентдилайни гзаф, “Кеферпад — РагъакIидай пад” маршрутдай дашмишзавай парарин кьадар лагьайтIа, 53 процентдин артух хьана. Зун инанмиш тирвал, и муькъуь чи халкьарин хушбахтвал ва абадвал патал Азербайжандинни Россиядин арада авай стратегиядин ва дуствилин алакъаяр мягькем хьуниз куьмек гуда, — къейдна Шахин Мустафаева.
Ахпа кIватI хьанвайбурун вилик экъечIна рахай РФ-дин экономикадин жигьетдай вилик финин министр Максим Орешкинани мярекатдин иштиракчийриз лишанлу вакъиа мубаракна ва муьгъ эцигунал машгъул хьайи вирибуруз сагърай лагьана: “И проектдихъ еке тарих авайди я. Ам кьилиз акъудун са акьван асант акъвазнач, ятIани нетижада чав ерилу муьгъ агакьнава. Чаз аквазвайвал, чи уьлквейрин арада авай алакъаяр, гьа гьисабдай алишверишдин рекьяй алакъаярни мягькем жезва ва чна абур кам камунин гуьгъуьналлаз гегьеншарзава, цIийи проектар пайда жезва. Ида неинки алишверишдин, гьакIни туризмдин рекьяй санал кIвалахдай мумкинвилер ачухзава, цIийи къурулушри лагьайтIа, хъсанвилихъ жезвай и дегишвилериз кьецI тагун, а дегишвилерилай вилик кваз хьун герек я. Гьа са вахтунда чна рекьерин сеть вилик тухунин барадай гьеле хейлин кIвалахар хъувун лазим тирди рикIелай ракъурзавач. Муьгъ — им чIехи имарат я, ада чи агьалийрин ва уьлквейрин хушбахтвилин кардиз къуллугъда”.
Дагъустандин Кьил Владимир Васильева вичин тебрикдин рахунра кIватI хьанвайбурун рикIел кьве йис идалай вилик инал муькъуьн сифте къван бинеда турди хкана ва, муьгъ ачухуникай лугьуналди, алава хъувуна: “Ихьтин гуьзел, гуьлуьшан юкъуз и вакъиа кьиле фин хуш жедай кар я. Ихтибарвили санал кIвалахун арадал гъизва, санал кIвалахуни лагьайтIа, государствояр абад хьунин рехъ ачухзава. Дагъустандинни Азербайжандин арада кьетIен алакъаяр ава, багъривилин алакъаярни сихбур я. Экономикадин ва инсанрин арада авай алакъаяр гегьеншарунин барадай чи уьлквейрин регьберрини еке кIвалах тухузва. Заз муькъуьн проект туькIуьрайбуруз, къенин сувар кьиле тухудай мумкинвал ачухай вирибуруз сагърай лугьуз кIанзава. Са вацIун кьве пата яшамиш жезвай инсанар сад-садав агудун — им чIехи вакъиа я. Куьн сагърай!”
Россияда Азербайжандин Чрезвычайный ва Тамам ихтиярар ганвай посол Полад Бюлбюл-огълиди и муьгъ Азербайжандинни Россиядин дуствилин лишан тирдахъ инанмишвал къалурна: “Азербайжандин Президент жанаби Илгьам Гьейдарович Алиеван ва Россиядин Федерациядин Президент Владимир Владимирович Путинан майилвилерин нетижада и муьгъ эцигиз хьана. И рекьяй зун неинки посол яз, гьакIни Дагъустанда хейлин дустар авай кас язни гзаф сеферра фена. Заз и рекьихъ галаз алакъалу яз гьикьван месэлаяр вилик акъваззавайтIа акунай. Инсанриз секиндаказ сад-садан патав фидай мумкинвал хьуникай чна фикир ийиз гзаф йисар алатна, эхирни чи вил алаз хьайи югъ алукьна. Заз и муькъуькай менфят къачудай вири инсанрин тIварунихъай ам эцигайбуруз, инженерриз, проект туькIуьрай ксариз и имарат эглешвилер авачиз эцигна кардик кутун патал зегьмет чIугур виридаз рикIин сидкьидай сагърай лугьуз кIанзава”.
Мярекат куьтягь хьайидалай гуьгъуьниз цIийи муькъвелай пар чIугвадай сифтегьан автомобилар фена.
* * *
Гьа и юкъуз Дагъустан Республикадин Кьил Владимир Васильев, Россиядин Федерациядин экономикадин жигьетдай вилик финин министр Максим Орешкин ва Азербайжан Республикадин премьер-министрдин заместитель Шахин Мустафаев автомобилрин “ЛукIар-Ярукьвалар” рекьиз килигна.
Мегьарамдхуьруьн районда 19-октябрдиз ачухай а рекьи автомобилрин федеральный “Кавказ” шегьредилай автомобилрин рекьин международный маршрутдал алай Хважа-Къазмаяр хуьруьхъ фидай мумкинвал таъминарзава.
И участокда кIвалахар 2015-йисалай инихъ тухузвайди тир ва, пешекарри къейдзавайвал, и рехъ туькIуьруни транспортдин кIвалах дибдай дегишарнава.
ИкI, цIийи рекьи сергьятдал алай автомобилар ахъайдай “Цийи Филер” ва “Тагьирхуьр” пунктарихъ тухузвай рехъ 21 километрдин куьруь ийизва. Автомобилар фидай алай аямдин муьгъ пайда хьунихъ галаз алакъалу яз Самур вацIалай кьибледихъ галай хуьрери улакьрин куьмекдалди Дагъустандин Кеферпатахъ, Дербент ва Махачкъала шегьеррихъ галаз алакъа хуьн таъминардай цIийи маршрутни кардик кутунва.
«Лезги газет»
