КIевелай аксивал авун герек я

17-декабрдиз Дагъустандин Кьил Владимир Васильева РД-дин терроризмдиз акси Комиссиядин заседание кьиле тухвана. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.

Сифте нубатда РД-дин яшар тамам тахьанвай агьалияр террориствилин кIвалахдал желб авуниз аксивал авунин рекьяй алава серенжемар веревирдна. И кардин важиблувал къейд авуналди,  региондин  Кьили малумарайвал, аялрихъ, иллаки  Сирияда ва Иракда женгинин гьерекатар кьиле фейи чкайрай хканвай, гьакIни яшар тамам тахьанвайбурун крарин рекьяй комиссийрин учетда авай аялрихъ, галаз тайин тир кIвалах тухуниз  гзаф фикир гун лазим я. Владимир Васильева гьисабзавайвал, тербиядин ва къанунсузвилерин вилик пад кьунин серенжемриз эвелимжи нубатдин фикир гун лазим я.

“Акьалтзавай несилди вич яшайишда дуьзгуьндаказ кьиле тухуниз чеб диндинбур я лугьузвай фашал тешкилатри — адетдин исламдин сергьятрай акъатзавай ва яшар тамам тахьанвайбур террориствилин кIвалахдал желб авунин барадай эвелимжи чкадал алай тешкилатри — чIуру таъ­сир авунин рехъ атIун герек я. Вири тешкилатри, гьа гьисабдай гражданвилин обществодин ва РД-дин муфтиятдин къурулушри, терроризмдин вилик пад кьунин барадай  нетижалудаказ, пайгардаказ санал кIвалахунихъ еке метлеб ава. Гьа ихь­­тин кIвалах неинки чирвилер гудай ида­райра, гьакIни чи муниципалитетрани кардик кутун герек я”, — инанмишвал къалурна Дагъустандин Кьили.

И барадай тухузвай кIвалахдикай  РД-дин къенепатан крарин министрдин везифаяр тамамарзавай Дмитрий Гутыряди гегьеншдаказ суьгьбетна. Адан гафаралди, МВД-дин приказдин бинедаллаз республикадин чирвилер гудай идарайра экстремиствилин идеология чукIуруниз, яракьар, наркотикар къанунсуздаказ  ишлемишуниз, студентрин арада маса жуьрейрин  тахсиркарвилериз ва къанунсузвилериз акси­вал авунин барадай махсус дестеяр теш­килнава. Сириядин ва Иракдин мулкарал акъатнавай хизанрай тир аялар ватандиз хкунин, абуру яшайишда дуьз рехъ кьа­дайвал серенжемар кьабулунин кIва­лахдизни чIехи фикир гузва.

РД-дин вице-премьер — об­ра­зованидин ва илимдин министр Уммупазил Омаро­ва­ди ведомстводи кьетIен фикир желб­завай­ кIвалах­дин са шумуд терефдикай ла­гьана.

Адан гафаралди, Иракдай ва Сириядай хканвай аялри чеб яшайишда дуьзгуьндаказ кьиле тухудайвал вердиша­ру­нин кIвалахдиз кьетIен фикир гузва. Алай вахтунда республикада яшар тамам та­хьан­­­­вай ахьтин 53 аял ава. Абурукайни 19 школадиз фидай яшда авайбур, 34 — школадиз фидай яшдив агакь тавун­вай­бур я. Школадиз фидай яш хьанвай ви­ри аялар кIелунрал желбнава, абурухъ гьар садахъ педагог-психолог гал­кIур­нава.

Чпин векилвилерин сергьятра аваз терроризмдиз аксивал авунин рекьяй серенжемар кьилиз акъудунал желбнавай РД-дин исполнительный властдин органрин къуллугърал алай ксариз чирвал гунин серенжемар тешкилунин месэладай РД-дин Кьилин меслятчи, РД-да кардик квай АТК-дин жавабдар секретарь Далгат Фейзуллаева суьгьбетна.

Ахпа заседанидал  2019-2023-йисара РФ-да терроризмдин идеологиядиз аксивал авунин Комплексный план кьилиз акъу­дунин барадай властдин вири дережайрин органрин кIвалах планламишунин, а кIвалах кьиле физвай гьалдиз ва адан нетижайриз талукь  месэладиз килигна.

Асул доклад региондин информатизациядин, алакъадин ва массовый коммуникацийрин министр Сергей Снегирева авуна. Ада къейд авурвал, терроризмдин­ идеологиядин таъсирдик акатун мумкин тир ва адан таъсирдик акатнавай ксарихъ галаз тухузвай профилактикадин кIвалах­дин менфятлувал хкажуниз, гьакIни хабардар авунин ва гъавурдик кутунин барадай кьабулзавай серенжемрин менфятлувал хкажуниз, Дагъустандин информационный майдан терроризмдин идеологиядикай  хуьниз кьетIен фикир гузва.

И барадай тухузвай кIвалахдикай  РД-да авай  УФСИН-дин начальник  Андрей Поляковани суьгьбетна. “УФСИН-дин къуллугъчийри адетдинди тушир исламдал амалзавай ксар дуьздал акъудунин кIва­лах тухузва. Идалайни гъейри, ахлакь туь­кIуьр хъийидай идарайриз ва СИЗО-риз агакьарзавай вири ли­тература РД-дин Минюстдихъ галаз мес­лятнавай литературадин сиягьдихъ га­­лаз гекъигзава. Чи штат­да динэгьлийрихъ галаз кIва­лах туху­нин рекьяй куьмек­чидин къуллугъни ава. А кIвалахдал машгъул кас­дин везифа  диндин тешкилатрихъ галаз дуьзгуьн ала­къаяр хуьн я. Чун терроризмдиз аксивал авунин барадай гьеле кардик кутунвай къайдайрал сергьятламиш хьана акъваззавач ва чIехи несилдин векиларни желб авун патал чна Агъсакъалрин советдихъ галаз рахунар кьиле тухуз­ва”, — алава хъувуна Андрей Полякова.

Заседанидин эхирдай районрин ва шегьеррин чкадин самоуправленидин органри РД-дин АТК-дин къарарар кьилиз акъудзавай гьалдиз талукь месэладиз ки­лигна. И месэладай РД-дин Кьилин куьмекчи, Кеферпатан территориальный округда РД-дин АТК-дин аппаратдин векил Керим Бадрутдинова доклад авуна.­

“Лезги газет”