КIелен суд

Гьабиб муаллимдин дафтаррай

Арифдар алим, писатель Агьед Агъаев гьахъ тир: вичин гъилик чирвилер къачузвай студент Гьабиб яратмишунрин гьерекатдик кваз акурла, ада лагьанай: “Килиг, чан хва, дуьньядин сегьнеда кьиле физвай вакъиаяр ваз, хуьр гъвечIиди ятIани, адан уьмуьрдай аквада…”

Къе чна кIелзавайбурун фикирдиз гъизвай “КIелен судни” гьа ихьтин дуьшуьшрикай сад я.

Дугъри кас Камилахъ авай вад лапагдикай сад кIел хайи юкъуз, къванци яна, кьена. Етим кIел иесиди, амай хиперикай нек гуз, вичел “Жейран бала” тIварни эцигна, гъилив вердишна. Галайвал авур кIел фад чIехини хьана. КIелер хиперикай чара авурла, и кIел виридалайни дирибашди хьана.

Хуьруьн чкада гьамиша   лапагрив фидай чубан авачирвиляй, абур иесийри нубатдалди хуьзвай. Камила лагьайтIа, гьар няниз суьруь хуьруьз хтайла, “Жейран бала” аник куматIа ахтармишдай.

Ингье лапагрив нубатдин сеферда Къудрат гвай. Адет хьанвайвал, няниз кIел ахтармишиз фейи Камилаз ам жагъанач. Ада, тадиз Къудратан кIвалихъ фена, адавай кIел гьикI хьанатIа хабар кьуна. Са дуьз жаваб жа­гъун тавур Камил мад элкъвена суьруьдик къекъвез хьана. РикIик къалабулух акатай дугъри кас мад Къудратан варцел хтана. И сеферда лагьайтIа, Къудрата, гьамиша адет хьанвайвал, Камилахъ галаз рахаз, вичиз пара терс сивин пай ганвай паб ракъурна. Гъиле нажахни аваз варцел экъечIай дишегьлиди, эдеб-гьая, диде-буба вири какадарна, Камилаз къурхуяр гуз башламишна: “Къекъвераг хьиз, чи варцел къвез, ваз вуч кIанза­ва, ламран хва? За ви кьил гьа и нажахдив яна, кьве пад ийида! Вуч я, ваз чи кIвале къачагъар авайди хьиз яни?!”

Я первердигар! Гьа и декьикьайра гьаятда авай демекдин ракIарихъай кьул галатна, анай гьарай ацалтна, кIел эхкъечIна. Куьчедал вичин тIвар кьурла дурум хгуз тахьай гьайван ингье Камилан вилик эхкъечIна. Гуя кIеле лугьузвай: “Зун туна, вун гьиниз я, иеси?..”

Халкьди вичиз Тарта лугьузвай Къудратан паб, булушкадин ценек нажахни чуьнуьх хъувуна, цуькI хьана квахьна.

КIелекай кьве кванарин (йисан) гьер хьайила, Камила ам Къурбан сувариз садакьадай пайна. Анжах гьерен гуьрчег крчар ада айвандин гулциз яна, ядигар яз туна…

Хъсан хьана, и сеферда суд-дуван, хуьруьн гьаким Гьабиб галачиз, кIеле вичи авуна. Амма гьамиша икI жезвачир.

Мегьамед Шариф