Ришветбазриз — гуьлле

Филиппинрин президент Р.Дутертеди вичин уьлкведин ватандашриз чиновникар-ришветбазар гуьлле алай яракьдай ядай ихтияр гана. “ManiIa BuIIetin” газетдин делилрал асаслу яз, идан гьакъиндай “ТАСС” чешмеди хабар гузва.

“Эгер куьне налогар, харжар гузватIа ва я справка къачузватIа, идахъ галаз сад хьиз чиновникри ришветни тIалабиз хьайитIа, квевай абур гатайтIа жеда. Эгер квехъ яракь аватIа, абур гьадай ядай ихтиярни ава”, — малумарна уьлкведин кьили.

Ада къейд авурвал, гъил михьи тушир инсанар кьин герек авач, вучиз лагьайтIа кьиникьал гъайи дуьшуьшди ам ягъай кас дустагъдикайни хуьдач. Ришветбаз рекьидайвал ваъ, адал хер жедайвал авун бес я. Президент Дутертеди хиве кьунвайвал, ришветбаз ягъайдаз дустагъда ацукьарунин ваъ, физический жаза гуда.

Р.Дутертедин фикирдалди, ришветбазар виринра ава. Августдин вац­ра ада наркотикар маса гунал машгъул касдин кьил галудиз гьазур тир­­ди ва и кардай дустагъда ацукьунихъайни кичIе туширди малумарнай.

ПичIи хиялар

Россиядихъ ядерный яракьар авайвиляй Украинадивай адаз дяве малумариз жедач. Идакай Украинадин милли хатасузвилинни оборонадин советдин виликан секретарь А.Турчинова вичин сайтда малумарна­.

Ада рикIел хкайвал, са вахтунда Киевди ядерный яракьар кьабулнач, гьавиляй гила адавай Москвадиз акси экъечIиз жедач. “И гьаларай экъечIун патал заз са илаж аквазва — чи мумкинвилер, кьилди къачуртIа, военный къуватар мягькемарун”, — къейдна Турчинова. Адан гафарай, Россия кIеве гьатдай вахтни къведа, гьа чIавуз гуя Крымни азад хъийиз жеда.

Гьеле августдин вацра Украинадин журналист Ю.Бутусова уьлкведин гьукумдиз Россиядихъ галаз дяведиз гьазур хьуниз эвернай. Гьа са вахтунда ада Киевди и кардик кьил кутазвачирдини къейднай. “Акси яз, вирида “ислягьвал, ислягьвал, ислягьвал” лугьузва. Амма чаз аквазва хьи, ислягьвал хуьнин карда ийизвай алахъунри хъсан нетижаяр гузвач”, — алава хъувуна Бутусова.

2019-йисан делилралди, Россия ядерный яракьар авай кIуьд уьлкведикай и жигьетдай виридалайни девлетлуди я. Кьвед лагьай чкадал США ала.

Жанавурдин гьужум

Жанавурди гьужумуникди Крымдин пуд агьалидиз хасаратвал хьана. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва. И кар Симферопольский район­дин къвалав гвай мулкара хьана. Жанавурди хасаратвал гайибур «тади куьмекди» азарханадив агакьарна. Вагьши лагьайтIа, са сятдилай гуьлледив яна.

Крымдин экологиядин ва тIебиатдин ресурсрин министерстводин тамун ва гъуьрчехъанвилин майишатдин департаментдин кьил В.Капитонова малумарайвал, пехъивилин азар кватIа ахтармишун патал вагьшидин жендек ветеринариядин пешекаррин экспертизадиз вуганва.

Къейдзавайвал, эхиримжи 25 йисуз жанавуррин кьадар республикадин мулкара хейлин артух хьанва. “Мукьвал-мукьвал тергунин, ягъунин серенжемар кьиле тухузватIани, вагьшияр неинки баябанлухра, гьакI дагъларани артух хьун давам жезва”, — лагьана Капитонова. Ихьтин гьалар себеб яз, республикадин министерстводи жанавурар ягъунай 15-далай 30 агъзур манатдин кьадарда (гьар са жанавурдай) аваз пулдин премия тайинарунин гьакъиндай законопроект гьазурнава.

Кьилин тапшуругъар

Словакиядин президент З.Чапутовадихъ галаз санал пресс-конференция кьиле фейи вахтунда Украинадин президент В.Зеленскийди уьлкведин регьбервиле авай муддатда вичиз кьилиз акъудиз кIанзавай асул крарикай ихтилатна. Идакай “Ienta.ru” чешмеди хабар гузва.

Украинадин регьбердин гафарай, адан вилик кьве чIехи макьсад акъвазнава — дяве ФакьалтIарун ва дяведалди маса уьлквейри къакъудна­вай­ Украинадин мулкар вахчун. Президентдин къуллугъдал алаз и макьсадар кьилиз акъудун ада вичин асул везифа яз гьисабзава. Гьа са вах­тун­да Зеленскийди къейдна хьи, а макьсадар кьилиз акъудунин гье­ре­­катра ада Украинадин къецепатан терефдарри, гьа жергедай яз Слова­киядини дипломатвилин жигьетдай куьмек гуник умуд кутазва. Адаз Ук­­раинадихъ галаз амадагвилин алакъаяр авай къецепатан уьлквейри Россиядиз акси санкцийрин жигьетдай сиясат давамарна кIанзава. Ада къейдзавайвал, и кар неинки Украинадиз, гьакI вири Европадизни герек я.

Ирандик тахсир кутуна

Саудовский Аравиядал авур вишдалайни гзаф гьужумрик гуя Ирандин гъил квайдакай США-дин госсекретарь Майк Помпеоди вичин Twitter-да кхьена.

Ада малумарайвал, Тегеранди нафт ва маса затIар агакьарзавай  дуьньядин объектрал икьван чIавалди тахьай хьтин жуьреда гьужум ийиз эгечIна, гьа са вахтунда уьлкведин президент Хасан Роуханиди ва къецепатан крарин министр Жавад Зарифа чеб дипломатиядал маш­гъулбур хьиз къалурзава.

Помпеоди дуьньядин тешкилатриз Ирандин терефди къалурзавай аксивилер меземмет авуниз ва а уьлкве жавабдарвилиз чIугун патал вири крар авуниз эвер гана. Помпеоди хиве кьурвал, Саудовский Аравиядин нафтIадин объектрал гьужум авурдалай кьулухъ США-ди дуьньядин энергетикадин базардиз куьмек гуда.

14-сентябрдин экуьнахъ Саудовский Аравиядин нафтIадин милли тешкилатдин мулкари цIай кьуна. Гьукумдин вилик-кьилик квайбуру малумарайвал, цIай кьунин дуьшуьш пилот галачир аппаратри гьужум авунин нетижада арадал атана.

Гьазурайди — К.Ферзалиев