Зиянлу таблигъатдикай хуьн

Алатай гьафтеда меркезда “Терроризмдин идеологиядиз информациядин жигьетдай акси акъвазун” месэладай семинар кьиле фена. Ана республикадин, шегьеррин ва районрин СМИ-рин векилри, талукь пешекарри, экспертри иштиракна.

РД-дин информациядин ва печатдин агентстводин регьбердин сад лагьай заместитель Наида Мегьамедовади, семинар ачухуналди, адан макьсаддикай лагьана.

— Къе садазни сир яз амач, интернетдикай менфят къачузвай алатар (телефонар, смартфонар, планшетар, ноутбукар, компью­терар…) гзаф я. Анра тежер жуьредин хабарарни авач. Чи аялар, жаванар патал зиянлубурни, хаталубурни тIимил туш. Абурун таъсирдик акатай жаванри чIуру гьерекатриз рехъ гузва ва гьа идалди чпин уьмуьр хаталувилик кутазва, закондин вилик чпикай тахсиркарар ийизва. Чна, СМИ-рин векилри, и кардин вилик пад кьуник пай кутун лазим я. Гъавурдик кутунин макъалаяр, передачаяр, видеофильмаяр артухаруналди, интернетда авай кьван малуматрикай дуьздаказ менфят къачуз чирдайвал. И жигьетдай чна вирида сада-садаз куьмек гуз кIвалахайтIа, нетижаяр хъсанбур жеда. Чи аялар, жаванар терроризмдин идеологиядин “пачагьрин” таъсирдик акатдач.

Интернетдин сетда ва образованидин хиле терроризмдизни экстремизмдиз информациядин жигьетдай акси акъваздай Милли центрадин аналитик Сергей Венцела терроризмдин ва экстремизмдин идеологиядиз акси акъвазуникай ва и карда СМИ-рин вилик акъвазнавай везифайрикай суьгьбетна.

Ада къейд авурвал, Милли центр 2010-йисуз тешкилайди я. Уьлкведа терроризмдин ва экстремизмдин идеологиядиз къуллугъзавайбурун кьадар гзаф жезвай, гьа­ви­ляй и зиянлу кардин вилик пад кьуна кIан­за­вай. Центради и йисара образованидин идарайра  гзаф  кIвалах  тухвана.  Акьалтза­вай несил, образованидин пешекарар, жур­на­листар патал макъалайрин кIватIалар ­акъудна.

Алай вахтунда Донбассда дяведин махсус серенжем кьиле тухузва. Идан гьакъиндай интернетда къалп хабарар гзаф ава. Украинада террориствилин хейлин дестеяр, организацияр ава. Абурукай сад виридаз малум тир “Азов” (террориствилин кIеретI Россияда къадагъа авунва) я. Адан векилри гьар са камуна россиявияр кьиникьиз эвер гузва. Кар ана ава хьи, террориствилин и организациядин жергейра гьакI урусар, белорусар, гуржияр, молдаванар ва маса халкьарин векиларни ава.  Чи инсанар и четин ва муракаб месэлайрин гъавурда тун СМИ-рин эвелимжи буржи я.

Кар алай са месэла мад ава. Терактрикай, чIуру гьерекатрикай инсанрин арада къалабулух гьат тийидайвал кхьена, передача гьазурна кIанда.

“Дагъустан” РИА-дин директор Мегьамед Мегьамедов Донбассда кьиле тухузвай дяведин махсус серенжемдал, Украинадин миллетбазрихъ галаз викIегьви­лел­ди женгер чIугвазвай аскеррикай, офицеррикай кхьидайла, государстводин законар фикирда кьунал, военный сирер дуьздал акъуд тавунал акъвазна.

Семинардал алай месэладикай чпин фикирар, кIвалахдин тежрибадикай жегьилрин арада гражданвилин активный гьалар яратмишунин ва миллетринни динэгьлийрин  арада къалмакъал тахьунин месэлайрай координационный центрадин регьбер Мегьамед Мегьамедова, интернетдин сетда авай хаталу контентар гегьеншаруниз аксивал авуникай МВД-дин ЦПЭ-дин отделдин начальникдин заместитель Гьажи Абдуллаева ва масабуру лагьана.

Хийир Эмиров