Зегьметдал рикI алайди

Ахцегь райондин агьалийрин дуланажагъ хуьруьн майишатдихъ галаз сихдаказ алакъалу я. Яшайишдин гьал хъсанарун патал абуру, мал-хеб хуьз, багъманчивал, саларбанвал ийиз, хуьруьн майишатдин суьрсет гьасилзава. Гьа са вахтунда, эхиримжи йисара са кьадар инсанри чпин кIвачихъ галай чилин участокра неинки  салан майваяр гьасилзамач, гьатта бегьер гузвай емишрин тарар авай багъларни гадарнава. Гьелбетда, гьайиф чIугвадай делил я. Емишрин цIийи багъ арадал хкун па­тал, гьич тахьайтIа, 5-6 йис герек къвезва. Районда ва гьакI рай­центрада багъларин кьадар тIимил хьанвайвиляй алай вахтунда базарда ичерин ва чуьхверрин са килограмм  50-60 манат­дай маса гузва. Базарра недай суьрсет багьа хьанвай вахтунда, кIвачихъ галай участокрай налогар гуз, абурукай менфят къачун тавун тажуб жедай кар я. Им бес темпелвилин лишан тушни?!

Амма заз инал темпелрикай ваъ, чпелай чешне къачуниз лайихлу ксарикай рахаз кIанзава. Ахьтинбурукай сад Ахцегьрин гуьне­ пата яшамиш жезвай  Кемер  Фетуллаев  я (шикилда). Ада ви­чин вири  уьмуьрда, хсуси гъилералди арадал гъанвай багъдихъ­ иесивилелди гелкъуьналди, ичер, чуьхверар, шефтелар, пIинияр, хутар ва маса  емишар гьасилзава. Артуханбур базарда маса гузва­, авачирбуруз садакьа яз пайзава. Идалайни гъейри, ада вичин никIин­ участокда келемар, картуфар, помидорар, афнияр, къабахар, пахлаяр, чIулав къибришарни битмишарзава. Хъсан бегьер хьун патал ада зулухъай ва гатфарихъай чил гьялзава, зулун ятар гузва…

Бул бегьер къачунин себебрикай сад ам я хьи, адаз вичин тумар, къелемлух ава. КIвачи чил кьурдалай кьулухъ зегьмет акунвай адан рикI чилел кIвалахунал, кIвалин гьайванар хуьнал ала. И карда адаз вичин гада Абубакара куьмек гузва. Алай вахтунда ада хуьзвай хиперикай дул къачузва. Абурухъ хъсан гелкъуьн тешкилнава.

ТIебиатдал рикI алай бубадини хци дагълар къацу авунин кардизни фикир гузва. Булахрин, цин чешмейрин патарив цIвелин, шамагъаждин ва маса къелемар акIурзава, абур малари тIуьн тавун патал цацар агалдзава. Къуй чи арайра Кемер хьтин  зегьметчи инсанар гзаф хьурай!

Рагьидин Эминов