Уьмуьрдин гьакъикъат я, гьар са инсандихъ яшлувални гала. Жаван, жегьил вахтунда адакай гьич фикирни ийидач, яшайишда, зегьметда, рекье-хуьле гьалтзавай манийвилер, четинвилер алудиз, виликди еримишда. Къени, хъсан крарин сагьибар жеда. Жуван кеспидин рекьяй кутугай дережайрив агакьда. Ахпа аквада ваз, жегьилар вахъ галаз “халу”, “буба” лугьуз рахада. РикIиз кьа­бу­лиз хуш туштIани, бедендин гьерекатрини, рехи чIарарини, пеле, чина гьатнавай биришрини вун яшлу хьанвайдакай хабарда. ЯтIани, датIана инсанрин юкьва жез, обществодиз жувалай алакьдай куьмек гуз, акьалтзавай несил тербияламишуник хсуси пай кутаз алахъда ветеранар. Гьавиляй уьлкведин гьукуматдини, гьар са регионда кардик квай талукь идарайрини чи ветеранрин гьакъиндай къайгъу чIугвазва. ГьикI лагьай­тIа, абур чи дамах, чешне, баркалладин сагьибар я.

ЧIехи Гъалибвилин 75 йисан юбилейдиз гьазурвилер аквадайла, РФ-дин Президент В.Путина ветеранрин организацийриз талукь тир кар алай кьве везифадикай лагьанай. Сад ла­гьайди, ветеранрин гьакъиндай къайгъударвал чIугун, нацистрал гъалибвал къачуник пай кутур гьар са касдиз герек куьмек гун. Кьвед лагьайдини, Россиядин агьалийриз ватанпересвилин тербия гунин госпрограмма уьмуьрдиз кечирмишунин сергьятра аваз, ветеранриз жегьилрихъ галаз кIвалах­дай кутугай шар­тIар тешкилун. Гьакъикъатдин крарай аквазвайвал, регионра уьлкведин Президентдин тапшуругъар кьилиз акъудзава. Гьа гьисабдай­ яз Дагъустандани. Республикадин ветеранрин Советдин председатель Магьарам Алижанова къейд авурвал, Дагсовет президентдин тапшуругъар кьилиз акъудиз алахъзава. И жигьетдай шегьеррин ва районрин ветеранрин советрихъ галазни сихдаказ кIвалахазва.

Дагъустан Республикада алай вахтунда  150 агъзурдалай виниз ветеранар ава. Са рахунни алач, Ватандин ЧIехи дяведа гъалибвал къазанмишуник пай кутур кьегьалрин кьадар къвердавай тIимил жезва. Абур гьар йисуз чи арайрай акъатзава. Виридаз рагьмет хьурай. Амма къейд авун герек я, саки вирида уьлкведин халкьдин майишатдин вири хилер, экономика хкажуник, культура, искусство вилик тухуник чпин пай кутуна. Колхозра, совхозра бес кьадарда суьрсет гьасилна, цIийи шегьерар, зурба карханаяр арадал гъана…

Дяведин, зегьметдин, Яракь­лу Къуватрин ва къайдаяр хуьдай ор­ганрин Дагъустандин ветеранрин Советдин председателди лугьузвайвал, яшлу инсанрихъ коллективизмдин, халкьарин дуствилин, инсанпересвилин, къенивилин, хъсанвилин идеяйрин руьгьдаллаз тербияламиш хьунин рекьяй еке тежриба ава. И ерияр  акьалтзавай несилдик кутун патални абуру зегьмет чIугвазва. Вете­ранар общество сад авунин, агьалийрин фи­кир­ хъсан патахъ элкъуьрунин, къенепатан сиясатдин гьерекатар дуьзгуьндаказ вилик тухунин ва агьалияр ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишунин карда еке къуват я. Республикада и къуватдикай гъавурда аваз менфятни къачузва.

Ветеранрин совет вичин жергейра гзаф кьадар активный инсанар авай общественный тешкилатрикай сад я. Гьукуматди ветеранрин гьа­къиндай къайгъударвал чIугвазва. Идан гьа­­къиндай “Ветеранрин гьакъиндай” Федеральный закон кьабулунини шагьидвалзава.

Дагсоветди республикадин ветеранрин яшайиш къулайди авун патал вичелай алакьдай серенжемар кьабулзава. Иллаки кьилди амай, гзаф яшар хьанвай ва азарлу ветеранар тайинарун патал чалишмишвалзава. Республикада амай Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчийрин патахъай кьетIен къайгъударвал ийизва. Алай вахтунда абур Дагъустанда 120-дав агакьна ама. Алатай йисуз “ВТБ медицинадин страхование” ООО-дин Да­гъустандин филиалди республикада амай дяведин вири иштиракчийринни набутрин кьадар чирна. Абурукай 27 набутди ва иштиракчиди (6 кас Махачкъалада, амайбур шегьеррани районра) чеб страховатнавай. Медицинадин идарайри абурал саки гьар йикъан гуьз­чивал тухузва. Зенгер ийиз, ветеранрин гьал чирзава. КIевел алайбурун патав кIвалериз физва. Мисал яз, Дагъустандин филиалдин къуллугъчияр ва медицинадин работникар Дагъустандин Огни шегьерда Н.Агъамирзое­ван, Рутул райондин Киче хуьруьнви Г.Къур­банован, Табасаран райондин Дарвагъ хуьряй тир А. Алиеван ва масабурун патав фена.

Дагъустандин ветеранрин Советдин организацияр саки вири шегьерра ва районра кардик ква. Абурун жергейра Ватандин ЧIехи дяведин, женгерин гьерекатра иштиракай, военный ва государстводин къуллугъар тамамарай, къайдаяр хуьдай органра зегьмет чIугур ва зегьметдин ветеранар ава. Абурун кьадар 150 агъзур касдилай виниз я.  Ветеран­рин организацийри  “Яшлу несил” программа­дин бинедаллаз кIвалахзава ва “Ветеранрин гьакъиндай” Закон  уьмуьрдиз кечирмишдай мумкинвилер жагъурзава.

Дяведин ва зегьметдин ветеранрин уьмуьр, яшайиш хъсанарун патал Дагсоветди­ гьар йисуз “Ветеран гьикI яшамиш жезва?” конкурс кьиле тухузва. Алатай йисара кьиле тухвай конкурсда Къизляр шегьердин, Сулейман-Стальский ва Хасавюрт районрин ветеранрин советар гъалиб хьана.

Республикадин ветеранри жегьилрин ор-ганизацийрихъ галаз сих алакъа хуьзва ва са­нал кIвалахзава. Акьалтзавай несилдиз ватанпересвилин тербия гунин мураддалди мукьвал-мукьвал образованидин идарайриз мугьман жезва. Школайра, учебный заведенийра кIелзавайбурухъ галаз хуш гуьруьшар тешкилзава, элкъвей столрихъ иштиракзава­, жаванрин, жегьилрин вилик ватандин тарихдикай, уьлкве душманрикай хуьн патал бубайри къалурай кьегьалвилерикай суьгьбетарзава. Хейлин ветеранар кьилди-кьилди школайрихъ галкIурнава. Махачкъалада армиядиз физ гьазур жезвай школьникар фи­кирда кьуна, “Ватанди квел ихтибарзава” тIвар алаз военно-патриотический клуб тешкилнава. Армиядиз рекье твазвай жегьилрин виликни ветеранар рахазва, абуруз бубавилин насигьатар гузва.

Хийир  Эмиров