Ватандин ЧIехи дяве. СССР-дин 27 миллиондилай гзаф агьалийри Ватан къачун патал чпин чанар къурбандна. Къурушдилай Ватан хуьз фейи 575 касдикай 310 телеф хьана, 70 гел галачиз квахьна, 15 кас госпиталра залан хирерикди кьена.
Дяведин йисара Дагъустандин хуьрерайни шегьеррай 190 агъзур касдиз Ватан хуьз эвер ганай. Абурукай 80 агъзур касдиз хайи ерийрал хтун кьисмет хьанач. Гьеле алай вахтундани дяведай тахтай аскеррин гуьгъуьна къекъвезвай хизанар тIимил туш, гьич тахьайтIа, кучукнавай чка кьванни чирун патал. Полководец, генералиссимус Александр Суворова лагьанай: «Гел галачиз квахьнавай эхиримжи аскер фаракъат хъувурла, ахпа дяве куьтягь хьанвайди яз гьисабиз жеда».
Гитлеран фашистрихъ галаз женг чIугваз фейи, вичин ери-бине Къурушрин хуьряй тир Панагьов Гьазрет Гуьлметовичан кьадар-кьисметдикай чирунин патахъай геле къекъвез 80 йис хьана, санайни са хабар жагъин тийиз.
Панагьов Гьазрет 1920-йисуз вад гадани вад руш авай хипехъанрин чIехи хизанда дидедиз хьана. Абурухъ саки агъзурдав агакьна лапагар авай. 1930-йисуз Къурушдал колхоз тешкилайла, Гуьлметан хизанди, сифтебурукай яз, вири гьайванар колхоздиз вахканай. Дяве башламишайла, Гьазрета, рамагбан яз, женг чIугвазвай аскерар патал колхоздай балкIанар рекье тунай. Са кьве сеферда кьван и кIвалах авурдалай кьулухъ вични гуьгьуьллудаказ фронтдиз фена.
1942-йисан февралдиз Гьазрет Яру Армиядин мотострелковый дивизиядиз кьабулна. Са тIимил вахтундилай ам чпин частунихъ галаз женгиник экечIна. Залан хер хьайи Гьазрет госпиталдиз рекье туна. Сагъ хъхьайдалай кьулухъ ам мад фронтдиз хъфена, 1942-йисан июлдин сифте кьилерай хизанрив чIулав хабар агакьна: «Куь хва Гьазрет немсерин чапхунчийрихъ галаз тухвай къати женгина Орелдин областдин Ливенский райондин Сталино хуьре игит хьиз телеф хьана».
А чIавуз Гьазретан 22 йис тир. Лишанлу авунвай рушни авайди тир. ЧIулав хабар галукьай рушни, рикI хъиткьинна, кечмиш хьанай. Анлай инихъ 83 йис алатнаватIани, Гьазретан кьисметдикай са хабарни авачир, абурун мукьва-кьилийриз адан сур алай чка кьванни чизвачир.
Хтулри Гьазретан сур алай чка жагъурун патал гзаф чкайриз чарар рекье тунай. Эхирни адан стхадин хва, алай вахтунда Хасавюрт райондин Къурушрин хуьре яшамиш жезвай Жавид Пиримовича гел жагъурзавай «Сталинград» отряддиз чар рекье туна. Анай хтай жавабда Панагьов Гьазрета Сталинграддин женгера иштирак авурди туш лагьана кхьенвай. Ам Орелдин областдин Ливенский районда авай Сталино хуьруьн патав телеф хьайидакай чир хьана. Жавида гьа райондин военный комиссариатдиз, хуьруьн администрациядиз, культурадин отделдиз чарар рекье туна. Панагьов Гьазрет Гуьлметович, дугъриданни, гьа хуьре авай стхавилин сурара кучукнавайди тестикь хьана.
ЧIехи Гъалибвилин 80 йис хьайила, стхаяр Мизагьир ва Къадир Жавидахъ галаз Орелдин областдиз рекье гьатна. Гьа са вахтунда абуру Курскдин областда СВО-да офицер яз къуллугъзавай Жавидан хва Алванални кьил чIугуна, аскерриз Панагьоврин патай еке савкьатарни тухвана.
Орелдин областдиз агакьайла, Дагъустандай фенвай делегация анин губернаторди, военкомди, мектебра кIелзавай аялри, райондин ва хуьруьн администрацийрин къуллугъчийри шаддаказ къаршиламишна.
Гьа икI, женгчи дагъви Панагьов Гьазрет Гуьлметовичаз эхиратдин кIвал Орелдин областдин Сосновка (виликан Сталино) хуьре кьисмет хьана.
Лугьуда хьи, кьейиди кьена, сур алай чка кьванни чир хьанайтIа… Гила ингье Панагьоврин сихилдизни са шумуд цIуд йисарилай чпин имидин — багъридин сур жагъун хъувуна. Аферин икьван зегьметар чIугур Жавидаз, Мизагьираз ва Къадираз!
Гьажи Къазиев, Мамед Гиринов,
муаллимар
