5-декабрдиз вичин уьмуьр Дагъустандин илимдин ва образованидин тарихдин паюниз элкъуьрай касди — Якьуб Жалалович Жалалова — 90 йис тамам хьунин лишанлу югъ къейдна.
Вишералди ученикар патал ам сад лагьай насигьатчи хьана, амадагар патал – дестек ва вичихъ инанмишвал ийиз жедай юлдаш, республикадин хуьруьн майишат патал лагьайтIа, — адан илимдин бинеяр арадал гъайибурукай сад.
Якьуб Жалалович Докъузпара райондин Миграгъ-Къазмайрин хуьряй тир зегьметчийрин-лежберрин хизанда 1935-йисан 5-декабрдиз дидедиз хьана. Адан аялвилин вахтар дяведилай гуьгъуьнинбур тир, гьар са мумкинвал еке чалишмишвилералди къазанмишиз ва къилих зегьметдалди лигимариз хьайи йисарал гьалтна. Къастунал кIевивили ва чирвилерихъ датIана чIугуни гележегдин алимдин уьмуьрдин рехъ тайинарна.
Усугъчайдин юкьван мектеб акьалтIарайдалай кьулухъ, 1953-йисуз, ам Дагъустандин хуьруьн майишатдин институтдин зоотехникадин факультетдик экечIна. 1958- йисуз жегьил пешекар-зоотехник республикадин малдарвилин майишатриз рекье туна. Хкянавай пешедай адахъ авай дерин чирвилер, низамлувал, жавабдарвал фад къейдна — гьеле 1960-йисуз Якьуб Жалалович, илимдин рекьяй гъвечIи къуллугъчи яз, хайи институтдин малдарвилин кафедрадиз хутахна.
Илимдин рекьяй виликди финин жигьетдай рикIе авай къастуни ам 1966-йисуз Москвадин К.А. Темирязеван тIварунихъ галай хуьруьн майишатдин академиядин аспирантурадиз гъизва. Ина ада кандидатвилин диссертация агалкьунралди хуьзва ва хуьруьн майишатдин илимрин кандидат лагьай илимдин дережа-тIвар къачузва. Ватандиз хтайла Я.Жалалова Дагъустандин хуьруьн майишатдин институтда кIвалах давамарзава. Педагогвилин рекье адан къуллугъар сад масадан гуьгъуьналлаз дегиш жезва: ассистент, чIехи преподаватель, кафедрадин доцент. КIвалахзавай йисара ада гзаф кьадар пешекарар гьазурна, исятда абуру неинки Дагъустанда, гьакIни маса регионра, аграрный илим виликди тухуник пай кутуналди, зегьмет чIугвазва.
Педагогвилин рекье зегьмет чIугунилай гъейри Якьуб Жалаловича гьакI илимдин рекье ахтармишунарни давамарна. Ам вишелай виниз илимдин кIвалахрин, чирвилер гудай пособийрин ва методикадин рекьяй меслятрин автор я. Илимдин рекьяй адан ахтармишунар-теклифар малдарвилин хилен кар алай месэлайриз: хуьруьн майишатдин гьайванрин менфятлувал хкажуниз, абур хуьнин шартIар хъсанаруниз, промышленный малдарвал вилик тухуниз, колхозра гьасилзавай некIедин кьадар гзафаруниз, зоотехникадин ва адахъ галаз алакъалу маса рекьерай пешекарар гьазуруниз талукь тир. Методикадин рекьяй адан кIвалахар факультетрин чирвилер гунин программайра яргъал йисара ишлемишиз хьана, теклифар лагьайтIа, производствода ишлемишзавай ва ида виле акьадай хьтин нетижаярни гъизвай.
Жемиятдин крарани Якьуб Жалаловича активнидаказ иштиракна: са шумуд сеферда ам факультетдин партбюродин секретарь, методикадай комиссиядин председатель яз хкянай, студентриз насигьатчивал авунин крара активнидаказ иштиракзавай.
Адан гзаф йисарин гьакъисагъ зегьмет «Зегьметдин ветеран» (1989-йис) медалдалди къейднава. Хуьруьн майишатдин пешекарар гьазурунай, Дагъустан Республикадин Президентдин къарардалди, «Хуьруьн майишатдин лайихлу къуллугъчи» тIвар ганва.
Еке дережадин кьатIунар, къанажагъ авай инсан, запасда авай офицер, чIехи хизандин кьил, пуд веледдин, ругуд хтулдин ва кIуьд птулдин чIехи буба тир Якьуб Жалалович Жалалова уьмуьрдин рехъ датIана гьакъисагъ зегьмет чIугуналди, инсанриз ва илимдиз еке гьуьрмет авуналди атIана.
Къе, вичин 90 йисан яшдилай кам вегьейлани, ам экуь къаматдин, еке акьулдин, масабурув къайгъударвилелди эгечIдай кас яз ама. Адан уьмуьр рикI алай пешедиз ва хайи чилиз кьадар авачир кьван вафалудаказ къуллугъ авунин чешне я лагьайтIа жеда. Квез юбилей мубаракрай, Якьуб Жалалович!
Диана Амирагьмедова
