Гележегдин пеше хкядайла, жегьилрин вилик важиблу месэла акъваззава — ам алай аямда герекди, хийир квайди хьун-тахьун… Мектеб куьтягьайла, гьар са жегьилди кIанзни-такIанз фикир-фагьум ийиз башламишда: гьи пеше хкяда за, гьи рекьяй фида? Тайин рехъ, пеше хкягъунин карда гзаф вахтара диде-бубайри, багърийри, гьакIни жуван хсуси итижрини кьатIунри таъсирда.
И йикъара чна Махачкъала шегьерда агьалийривай хабарар кьунин серенжем кьиле тухвана, жуьреба-жуьре яшарин инсанриз суалар гана. Гзафни-гзаф 15-25 йисара авай жегьилрин фикирар чаз итижлу тир.
Ахтармишуни къалурайвал, серенжемда иштиракай агьалийрикай 45 процентди рекъемрихъ галаз алакъалу кIвалахриз майилвал къалурзава. 30 процентди менеджмент хкяна, кьилди къачуртIа, яшайишдин медиа (SMM). Муькуь 25 процентди инженервилин пеше кар алайбурукай, герекбурукай яз гьисабна.
ДГУ-дин филологиядин факультетдин журналистикадин отделенидин 3-курсунин студент, агалкьунар авай CСМ-менеджер, са шумуд проектдин сагьиб Арсен Агьмедова чаз вичин кIвалахдикай ихьтин ихтилат авуна: “Зун инанмиш я хьи, жуван уьмуьр маркетингдихъ галаз алакъалу авуналди, за дуьз рехъ хкяна. За квез хиве кьазва: заз къвезвай къазанжидин кьадар диде-бубадиз къвезвайдалай хейлин артух я”.
Чна шегьердин куьчейра пешейрин, кеспийрин жигьетдай хабарар кьур агьалийрик 40 йисалай виниз яшар хьанвайбурни квай. Жегьил несилдилай тафаватлу яз, абурун жавабар маса жуьрединбур хьана. Кьилди къачуртIа, абурукай 85 процентди медицинадин къуллугъчияр вири девирра чарасузбур, кар алайбур яз гьисабзава.
“Медицинадихъ галаз алакъа авай инсан садрани фу авачиз амукьдач. Медкъуллугъчияр чи обществодин нур-экв я. Гьар са пеше инсанриз герек я. Духтурри инсанрин сагъламвилиз къуллугъзава. Медкъуллугъчийрин кIвалахдиз къимет гун гьикьван важиблу кар ятIа, эхиримжи вахтара тIугъвалдихъ галаз алакъалу яз арадал атай чIуру агьвалатрини хъсандиз къалурна. Гзаф вахтара, чпин сагъламвилин гьайифни татана, абур чаз куьмек гуз алахъзава. Амма абурун мажибар екебур туш”, — лугьузва Махачкъала шегьердин образованидин управленидин начальникдин заместитель Наида Шабановади.
Чун шегьердин аялрин “Солнышко” бахчадизни фена, ана бицIекрихъ галаз ихтилатарна. Чаз къенин аямдин алрин майилар, абурун кьатIунунарни гьевесар чирун пара итижлу хьана.
Чаз чизвай делилралди, 90-йисарин аялри космонавтикадиз, актервилин искусстводиз ва духтурвилин пешейриз майилвалзавай. Аялрин бахчада авай гъвечIи гадайривай гележегдин пешедин гьакъиндай хабар кьурла, вирида са сесиналди жаваб гана: “Заз кьуршахар кьадай пагьливан жез кIанзава”.
Аквазвайвал, вахтарихъ, гьаларихъ галаз сад хьиз, аялрин хияларни, мурадарни дегиш жезва. Вири пешеяр гуьзелбур, инсанар патал герекбур я. НикIерихъни багъларихъ, инсанрихъ, гьакI гьайванрихъни гелкъведайбур, акьалтзавай несилриз тарсар гудайбур, илимдиз майилвалзавайбур, фялевалзавайбурни, са гафуналди, вири рекьер чарасузбур я. Гьар сада вичин рикIи квез майилвалзаватIа, гьа пеше хкязава. Къуй виридан хъсан мурадар кьилиз акъатрай!
Зарифа Шабанова, Саида Мусаева,
ДГУ-дин филфакдин журналистикадин
отделенидин 3-курсунин студенткаяр
