Мергьяматлувилин “Умуд” фондунин ва СтIал Сулейманан райондин администрациядин куьмекдалди, Москвадай тир “ATLAS” компанияди Дагъустандин мулкунал алай вад хуьруьн: Кьасумхуьруьн, Курхуьруьн, Вини, Юкьван ва Агъа СтIалрин агломерациядин мастер-план туькIуьрзава. СтIал Сулейманан район ихьтин документ — хуьрерин агломерациядин мастер-план къачудай Россияда сад лагьай муниципалитет жеда.
Мастер-пландин макьсад СтIал Сулейманан райондин мулкар яшайишдин ва экономикадин рекьяй яргъал гележег фикирда кьуна дурумлудаказ виликди тухун ва идалди агьалийрин игьтияжриз жаваб гудай хьтин къулай алай аямдин шартIар тешкилун я.
Мастер-план райондин мулкар гегьенш майданра санлай виликди тухунин схемадикай ибарат я. И карда архитектурадин ва дизайндин терефриз кьетIен фикир гузва.
“ATLAS” компанияди теклифнавай план райондин хуьрер ва мулкар санлай вири патарихъай виликди тухунал бинеламиш хьанва. Ам туькIуьрдайла карханадин векилри чкадин кьетIенвал, дуьньядин трендар ва хсуси тежриба фикирда кьунва.
Дикъетдивди ахтармишуни ачухарай бязи важиблу терефар, кьетIенвилер ва мумкинвилер:
Жегьил ва чIехи несил, винелай вил вегьейла аквазвайдалай сих алакъада ава. Гьамиша хуьрера авай аялри яшлу мукьва-кьилийрихъ галаз чIехи пай вахт кьиле тухузва, хуьрерай масанриз фенвай хизанри чIехи дидейрин-бубайрин патав ял ядай йикъара, тIатIилрин вахтунда чпин аялар хкизва. ЧIехи ва гъвечIи несилрин арада сих алакъа хьун хуьрерин жемят, адетар ва культура хуьн патал важиблу я.
Райондин агьалийрин кьадар асул гьисабдай жегьилар шегьерриз куьч хьунин нетижада тIимил жезва. Эхиримжи 10 йисан вахтунда СтIал Сулейманан райондин агьалийрин кьадар 8,5 процентдин тIимил хьанва. И кардин асул себебрик 18-25 йисарин яшда авай жегьилар масанрихъ финихъ ва аялар хунин кьадар тIимил хьунихъ галаз алакъалу я.
Райондихъ туриствилин мастер-план туькIуьрунин жигьетдай еке мумкинвилер ава.
КIватIнавай делилрал бинеламиш яз, Кьасумхуьруьн, Курхуьруьн, Вини, Юкьван ва Агъа СтIалрин агломерация санлай виликди тухунин карда асул фикир гана кIанзавай терефар къейднава:
1) Райондин ва адан агьалийрин культурадин девлетар хуьн ва мягькемарун.
2) Хуьруьн чкадин ерилувал хкажун.
Агломерация виликди тухунин карда теклифнавай вири терефар кьилиз акъудунин нетижада хуьрерин чкаяр яшайиш патал къулайбур, туризм, карчивал ва маса терефар виликди тухун патал фикир желбдайбур жеда.
СтIал Сулейманан райондин вад хуьр санлай виликди тухунин мастер-план 28-29-октябрдиз Махачкъалада кьиле фидай III- международный урбанистикадин “Дагъустан: виликди финин цIийи рекьер” форумдал веревирдда.
«Лезги газет»
