Алай йисан мартдиз Дагъустандиз мугьманвилиз атай чIавуз Владимир Путина  республикадин руководстводиз са жерге тапшуругъар ганай. В.Васильева Президент а тапшуругъар кьилиз акъудзавай гьалдин гьакъиндай хабардарна.

В.Путин: И чIаван хийирар. Владимир Абдуалиевич, куьна гьалар гьикI я?

В.Васильев: Лугьун хьи, асантбур туш. Чун Куьне вилик эцигай везифаяр кьилиз акъудиз чалишмиш жезва.

Ботлихдин ва ЦIумададин агьалийрихъ галаз гуьруьшмиш хьайи чIавуз Куьне чи бюджетдин такьатар инсанрив тамамвилелди агакьдайвал авуниз ва абур здравоохраненидин, образованидин рекьяй ийизвай тайин тир къуллугъриз элкъуьниз, къулай шартIар яратмишуниз гзаф фикир гун лазим тирдан патахъай лагьанай. Чна и кIвалах давамарзава.

Къанун-къайда хуьдай органрин къуллугъчияр сагърай: абуру серенжемар кьабулзава. Неинки угловный жигьетдай жавабдарвилиз чIугунин серенжемар.

Чи министерствойриз, ведомствойризни чухсагъул лугьуз кIанзава. Алай вахтунда чина Росздравнадзорди, Антимонопольный къуллугъди кIвалахзава. Чпин кьиле авай ксар дегишарнавай министерствойрикай рахайтIа, чна анриз пешекарриз теклифзава. Абуруни экспертриз эвер гузва, месэлаяр са вацран муддатда веревирдзава, чаз куьмекар гузва.

В.Путин: Заз чизвайвал, Куьне кадрияр желб авун патал конкурсдин серенжемар кьиле тухузва, гьакI тушни?

В.Васильев: Эхь, чна Куь меслятрал амал авуна. Куьне кадрийрин резерв тешкилай саягъда чунни гьа жуьреда резерв арадал гъиз алахънава.

Сифтегьан тежриба ихьтинди я. Къуллугъар кьаз кIанзавай 1091 кас майдандиз­ экъечIна — са вацран муддатда чна тайинарнавай серенжемар кьиле тухвана, и карда чаз чи вузри куьмек гана; нетижада чина 61 кас гъалиб хьана, абурукай 14 кас алай вахтунда регьбервал гудай къуллугърал тайинарнава, абур вири дагъустанвияр я. Чна умуд кутазвайвал, абуру кадрий­рин цIийи къифле арадал гъида. Чна и кIва­лахдин кьвед лагьай пай гъиле кьуниз гьазурвал аквазва. Вични кIватIнавай тежриба гьисаба кьуналди. Умуд кутазвайвал, и кIвалах мадни бегьерлуди жеда.

Чна вири уьлкведай пешекарриз ва экспертриз теклифзава. Гьелбетда, чна дагъустанвийриз артуханвал гузва.

Алай вахтунда чна чиновникрин жергеяр михьи ийизва. Зун инал анжах уголов­ный жигьетдай жавабдарвилиз чIугуникай рахазвач.  Куьне генпрокуратурадиз тапшуругъ ганай. Са дестеди, 48 прокурорди­, чина кIвалахна, абуру 200-далай виниз къанунсузвилер дуьздал акъудна. Гаф ква­тай чкадал лугьун, Куьне уьлкведа кор­­рупциядиз акси кIвалах мадни хъсанарун лазим тирди Указдалди тайинарна, и кардай Куьн сагърай.  Интересрин чуьруьк арадал атунай, харжиярни доходар сад-садахъ галаз кьун тавунай, прокуратурадин материалрал асаслу яз, са кьадар ксар низамдин рекьяй жавабдарвилиз чIугуна, бязибур чпин хушуналди кIва­лах­д­илай элячIна, гьакъикъатда 200-далай виниз ксар жавабдарвилиз чIугунва.

Алай вахтунда и кIвалах давам жезва, гьакI хьайила, за фикирзавайвал, мукь­вал вахтара чина къайда виликандалай мягькем жеда, виридалайни кьилинди вуч я лагьайтIа, пулдин такьатар , сифте нубатда бюджетдин такьатар, виликандалай менфятлудаказ ишлемишда.

В.Путин: Хъсан я.

В.Васильев: Куьне ихтияр гайитIа, заз Ботлихдиз талукь яз жуван фикирар лугьуз кIанзава. Ана авай гьалар за жуван хсуси гуьзчивилик кутунва, зун кIва­лахдин кьилди-кьилди терефриз талукь яз Квев делилар агакьариз гьазур я.

В.Путин: Хъсан я. Буюр!

В.Васильев: Алай йисан 25-майдиз оборонадин министрдин приказдалди Ботлихда аялрин бахча ишлемишиз вахканва. Алай вахтунда зирзибил гьялдай завод эцигуниз акъатдай харжияр тайинарунин кIвалах кьиле тухузва. РикIел ала­матIа, агьалийри чпин ерийра зирзибил гьялдай завод эцигун тIалабнай. Им дагълух вири район патал лап важиблу кар жедай, и кIвалах тухузва.

Школа ва яшайишдин кIвалер вахкунин месэла гьелелиг гьялнавач, ам веревирдзава. Оборонадин министерстводихъ бинелу вичин делилар, кьвед лагьай­ терефдихъни вичин делилар ава.

В.Путин: Делилар делилар я, амма месэла гьикI ятIани гьялун герек я.

В.Васильев: Куьне ихтияр гайитIа,  гуьгъуьнлай зун и месэладикайни рахада­.

В.Путин: Хъсан я.

В.Васильев: Куьне тапшурмишайвал, автомобилрин рекьиз (Ботлих-Хунзах Аракандин майдан) — талукь яз минтранссдини автодорди заявка кьабулнава. Санлай къачурла, и кIвалахдиз 800 миллиондилай виниз такьатар акъатда. Алай вахтунда  и объект гъиле кьадайвал, документация гьазурзава. Куьнени лагьайвал, дагълух районар сад-садахъ галаз алай аямдин транспортди алакъалу ийида. Им лап важиблу кар я. Куьн сагърай!

Квевай ихьтин тIалабунни ийиз кIан­зава. Чина дагълух паюна компьютерный томограф авач. Куьне пулдин такьатар чара авунва. Эгер алай вахтунда къарар кьабулайтIа, а такьатрихъ чавай 4 компью­терный томограф къачуз жедай, идани республикада сагъламвилин гьал а прибордал ахтармишун патал  учирда акъвазнаваз жезвай вахт 4 вацралай 20 йикъав агакьдайвал тIимилардай мумкинвал гудай. Им, гьелбетда, лап важиблу кIвалах жедай.

В.Путин: 4 томограф? Гьахьтин игьтияж авазвани?

В.Васильев: Компьютерный то­мографдал ахтармишун патал чи республикада агьалияр юкьван гьисабдалди 4 вацра кьван учирда акъвазуниз мажбур жезва.

В.Путин: Зун гъавурда гьатзава. 4 прибор къачуз кIанзавани?

В.Васильев: Ихтилат тахминан 200 миллион манатдикай физва. Зун гъавурда акьазвайвал, эгер къарар кьабулайтIа, ахьтин томограф ЦIума­да­диз (зи фикирда авайди Ботлих я) чара ийиз ва мадни 3 томограф къачуз жедай.  Вучиз лагьайтIа чаз къайдадикай хкатнавай томографарни цIийибуралди эвез ийиз кIанзавай. Ихьтин къарар кьабулнайтIа, чун, гьелбетда, Квелай па­ра рази жедай, и кардикай инсанриз куьмек жедай.

В.Путин: Хъсан я.

В.Васильев: Заз кьве келима ­Каспийский флотдикайни лугьуз кIан­за­вай. Анани еке кIвалах тухузва. Сагърай Куьн! Чун аскервилин къуллугъчийрихъ галаз гуьруьшмиш жезва. Чил чара ийизва, талукь тир къурулушриз чка гун герек къведа — им  гъавурда гьатдай кар я. Ана “Дагдизель” завод ава, адаз чнани  оборонпромдини, промышленностдини куьмек гузва. Абуру штаб кардик кутун патал пулдин такьатар чара авунва, яни месэлаяр гьялнава.

Ихьтин са тIалабунни ава: ана, заводдин къвалав гимияр ремонтдай завод эцигунин мумкинвилиз килигайтIа жедачни? Ида кIвалахдин алава чкаяр арадал гъидай мумкинвал гудай. Оборонадин министерстводини Куь тапшуругъ кьилиз акъудзава. Чун гуьруьшмиш хьана, гьеле 2019-йисуз Нахимовский училищедиз жаванар кьабулда: Каспийдал Нахимовский училище кардик акатда. Им гьелбетда, дагъустанвийрин эрзиман мурад я. Им лап хъсан кар жедай.

В.Путин: Нахимовский училищеяр чна Петербургдин Нахимовский училищедин филиалар хьиз тешкилзавайди я. Регионра кардик квайбур Петербургдин училищедин филиалар я.

В.Васильев: Ихьтин са тIалабунни ава. Алай вахтунда Каспийскда, гьайиф хьи, яд сятералди гузва. Яд чара авунин месэлаяр тамамвилелди гьялнавач, электросетрал еке пар гьалтзава. Ана 2400 квартира ава. И месэлаяр республикадин  бюджетдин такьатрин гьисабдай гьялуник тIем акакьдач. ТIа­лабзава и месэлаяр гьялдай чараяр акун.

В.Путин:  Куьн инфраструктурадикай, энергетикадай рахазвани?

В.Васильев: Эхь.