Кьилин редактордин гаф

Алай йисуз “Лезги газетдин” тираж, шазандав ге­къигайтIа, саки 1000 экземплярдин хкаж хьанва. ЦIи Да­гъустанда республикадин дережада аваз лезги чIалал акъатзавай газет 7317 хизандив агакьзава.

Лагьана кIанда, вилик йисара хьиз, 2023-йисузни, тираждал гьалтайла, “Лезги газет” республикадин го­сударстводин СМИ-рин (гьам милли, гьамни урус чIаларал акъат­­­­­­завай) арада 1-чкадал ала. ­Ге­къигун патал гьа газетрин тиражриз талукь рекъемар гъин: “Гьакъи­къат” (авар чIалал) — 5000, “Замана” (дарги чIалал) — 3500, “Ёлдаш” (къумукь чIалал) — 4000, “Илчи” (яхул чIа­лал) — 2100, “Табасарандин нурар” (табасаран чIалал) — 2124, “Дагестанская правда” — 3005, “Молодежь Да­гестана” — 2500 экземпляр. Зи фикирдалди, чи газет и рекьяй Да­гъустанда сад лагьай чкадал хьун неинки са редакциядин коллективдин, гьакIни вири лезги халкьдин умуми агалкьун я. Баркалла къуьн кутур виридаз! Пе­реписдин эхиримжи делилралди, лез­гияр, кьадардал гьалтайла, Дагъларин уьлкведа 4-чкадал ала. И кар фикирда кьуртIа, аваррин, даргийрин, къумукьрин газетрин тиражар са шумуд сеферда гзаф хьун лазим тир. Амма гьакъикъатдин гьалари къалурзавайвал, лезгийри хайи чIалаз, милли изданияр кIе­луниз, амай миллетрив гекъигайла, гзаф фикир гузва.

Якъин я, эхиримжи йисара газетарни журналар кIелзавайбурун кьадар тIимил хьанва. Им неинки са чи регионда, уьлкведа, гьакIни къецепатан уьлквейрани кьиле физвай гьерекат я. Чи йикъара гзафбуру интернетдикай гегьеншдиз менфят къачузва ва гьахъ паталди лагьай­тIа, адан мумкинвилер лап екебур я. Амма чарчин газетдив, журналдив­ ва я ктабдив къведай затI авач. Мегер тайин са малумат телефондайни газетдай кIелун сад яни? Идалайни гъейри, дагълух хуьрера гзафбуру интернетдикай менфят къачузвач, адахъ галаз кIвала­хиз течирбурни анра тIимил авач. Абур патал хабаррин кьилин чешмеяр телевизорни газет яз амукьзава.

“Лезги газетдин” тираж артух хьунин карда эхиримжи са шумуд йисуз редакцияди кьиле тухузвай “Лезги газет” — гьар са кIвализ” серенжемди кьетIен чка кьазва. Адан сергьятра аваз, чпихъ мумкинвилер авай ватанэгьлийри — меценатри, карчийри, жуьреба-жуьре карханайрин регьберри ва масабуру —  чпин такьатрихъ мукьва-кьилийриз, чирхчирриз, хуьруьнвийриз, дарда авай хизанриз газетар кхьизва, хайи чIал хуьник чпин пайни кутазва. Ми­сал яз, Ярославль шегьерда авай чи ватанэгьли Васиф Гьасанова Докъузпара райондин Къурушрин хуьруьн вири агьалийриз (80 хизандиз), адалай чешне къачуна, Краснодарда авай Максим Сади­кьо­ва вичин хуьруьнвийриз  — текивийриз (40 хизандиз) чпин патай газетар кхьенва. Докъузпара райондин Къаракуьре хуьряй тир Сажид Магьмудова вичи кIелай мектебда кIва­лахзавай муаллимриз газетар кхьин патал редакциядив 30 агъзур манат пул агакьарна. Ибур халис ватанпересвилин, дидед чIал, бубайрин чил кIан хьунин хъсан чешнеяр тушни бес!

“Лезги газет” — гьар са кIвализ” серенжемдин сергьятра аваз газетар кхьин патал редакциядиз пулдин такьатар чара авур ватанэгьлияр мадни ава: РД-дин Халкьдин Собранидин депутатар тир Имам Яралиевни Марат Алияров, меценат Мамед Абасов (гьар сада — 100 агъзур манат), ФЛНКА-дин президент Ариф Керимов, писатель Сардар Абил, Алкьвадар Гьасанан тIварунихъ галай медениятдинни марифатдин центрадин директордин куьмекчи Мурад Мегьамедкеримов, меценатар — Разим Пирме­гьа­медов, Альберт Эмиргъаев, Коломна шегьерда яшамиш жезвай къурушвияр — Агъажан ва Рустам Адигуьзеловар (гьар сада — 50 агъзур манат) ва хейлин масабур. Гьатта яргъал тир Испанияда авай са лезги стхадини (адаз вичин тIвар раижна кIан хьанач) чи редакциядив 30 агъзур манат пул агакьарнавай. Каспийск шегьерда авай къурушви, Афгъанистандин вакъи­айрин иштиракчи Рамазан Къулиева вичин такьатрихъ 30 экземпляр газетар кхьенва ва абур шегьердин вич яшамиш жезвай районда авай лезги хизанрин арада пайзава. Им бес хайи чIалахъ рикI кун тушни!

Санлай къачурла, “Лезги газет” — гьар са кIвализ” серенжемдин сергьятра аваз ватанэгьлийри гайи куьмекдалди 2023-йис патал 2000-дав агакьна газетар кхьенва. Яни, эгер и серенжем тухваначиртIа, газетдин тираж 5000 экземпляр жедай. Заз мад сеферда газет кхьинин кардик чIехи пай кутур гьар са ватанэгьлидиз редакциядин коллективдин патай сагърай лугьуз кIанзава. РикIел хкин, абурун вирибурун тIварар газетдин 2-нумрада чапнава.

Мадни, тираж гзаф хьуниз Кьиблепатан Дагъустандин районра “Дагпечатдин” киоскар эцигунини таъсирзава. Алай йис патал киоскдай газет 456 манатдихъ кхьиз жез­вай. Почтадин алакъадин от­деленидай лагьайтIа, къимет саки 2 сеферда багьа тир — 936 манат.  Агьа­лийривай киоскрай ужуз къиметрай неинки са “Лезги газет”, гьакI­ни маса изданиярни кхьиз жезва. Къейд ийин хьи, эхиримжи йисара чи газет киоскрай кхьизвайбурун кьадар садлагьана гзаф хьанва. Мисал яз, 7317 экземплярдикай 3900 киоскрай кхьенва.

“Лезги газет” вири халкьдин газет я. Адак ам кхьенвай гьар са лезгидин пай ква. Чун газет жезмай кьван итижлуди, фикир желбдайди, маналуди ийиз алахъзава. И карда чаз куь куьмекни герек я, играми газет кIелзавайбур. Редакциядихъ галаз хуьзвай алакъаяр мадни мягькемара. Эгер квехъ хъсан теклифар, меслятар аватIа, абур чаз рекье тур. Эхь, чкайрилай къвезвай вири ма­къалайриз газетдин чинал чка гуз жезвач. И кардихъ, гьелбетда, тайин­ тир себебар ава. Амма хъсан, фикир желбдай, лугьудайвал, пар квай са затIни чна тагана тазвач.

Чкайрилай кхьизвай авторрикай рахайтIа, абур чи редакциядин даяхар я. Къе абурун кьадар 50-далай алатнава. Милли чIаларал акъат­завай амай изданийрихъ и кьадар штатдик квачир мухбирар авач. И делилди чи халкь кIелунал-кхьинал рикI алайди, камаллуди, савадлуди тирди мад сеферда субутзава.

Мегьамед Ибрагьимов