Гьазурвилиз талукь яз
РФ-дин энергетикадин министр Сергей Цивилева электроэнергетикадин субъектар 2024-2025-йисара чимивал гудай сезондиз гьазур хьунин серенжемдикай лагьана. Идакай РФ-дин гьукуматдин сайтда хабар гузва.
Къейдзавайвал, энергия ишлемишун артух жезвай гьалара чимивал гудай сезон къайдадик кваз физва. ИкI, энергия гунин кIвалахдин дурумлувал таъминарун патал са жерге серенжемар кьиле тухванва.
ГьакIни къейдзавайвал, фикирдик квачир вакъиайриз гьасятда «гьай» лугьун патал 150 агъзурдалай гзаф ксарикай ва 60 агъзурдалай артух уьлчмедин техникадикай ибарат 23 агъзурдалай виниз бригадаяр арадал гъанва.
Энергетикадин министерстводи са жерге регионра гьалар кьетIен гуьзчивилик кутунва, абурун арадай яз, ДФО-дин (Дальневосточный федеральный округ), Калининграддин областдин, Дагъустан Республикадин ва маса субъектрин тIварарни кьазва.
Начагъвиликай хабар авач
Чпихъ С гепатитдин начагъвал авай РФ-дин 70 процент агьалийриз чпин уьзуьрдикай хабар авач. Идакай, РФ-дин здравоохраненидин министерстводин инфекциядин начагъвилерин рекьяй штатдик квачир кьилин пешекар Владимир Чуланован гафарал асаслу яз, «Газету.Ru» изданиди хабар гузва.
Пешекардин къейдерай малум жезвайвал, ВОЗ-дин ва Урусатдин пешекаррин гьисабралди, С гепатит авай начагъбурукай тайинариз алакьнавайди анжах 30 процент я, яни абурун чIехи пай винел акъудиз хьанвач.
Адан гафарай кьатIуз жезвайвал, диспансеризациядин сергьятра аваз, абур винел акъуддай мумкинвал хьуникай ихьтин уьзуьр авай агьалияр патал еке куьмек жеда. И серенжем себеб хьана, а начагъбур медицинадин рекьяй куьмек гудай къурулушдик кутадай мумкинвал арадал къведа.
Вичикай ихтилат физвай месэла гьялун патал духтурди С гепатитдиз талукь скрининг (махсус ахтармишунар) гегьеншарун теклифна.
Артух хьун вилив хуьзва…
РФ-дин хуьруьн майишатдин министерстводи 2025-йисуз ичерин бегьер саки 2 миллион тонндив агакьун мумкин тирдакай лугьузва. Идакай «Интерфаксди» хабар гузва.
Кьилди къачуртIа, министерстводи раижзавайвал, алукьдай йисуз Урусатда кIватIдай ичерин кьадар 1,987 миллион тонндал кьван артух хьун мумкин я. Къейдзавайвал, алай йисуз и рекъем 1,601 миллион тонндиз барабар я.
Хуьруьн майишатдин министерстводин набататчивилин департаментдин директор Роман Некрасован гафаралди, алай йисан майдин кьезил аязри и емишар гьасилуниз пис патахъай хейлин таъсирна. Адан къейдерай малум жезвайвал, 2028-йисуз уьлкведи вичи-вич ичералди таъминардайвал авунин макьсад эцигнава. Алай вахтунда и рекъем 87 процентдикай ибарат я. Хабар гузвайвал, 2030-йисуз и хиле 3 миллион тонн майваярни куьлуь емишар гьасилун вилив хуьзва, абурукай яз — 2,7 миллион тонн ичер.
2028-йисуз 2,4 миллион тонн ичер кIватI хъувун фикирдик ква. ГьакIни 2030-йисалди ичерин багъларин майданар, виликамаз кьунвай делилралди, 30 агъзур гектардин артухарда, и рекъемдикай 2025-йисуз — 5,7 агъзур гектардин.
2030-йисалди куьлуь емишрин багъларин майданар 6,2 агъзур гектардин артухарун, куьлуь емишар кIватI хъвунин кьадар лагьайтIа, 52 агъзур тонндив кьван агакьарун пландик кутунва.
Гьазурайди — Муса Агьмедов
