Цавун бушлухриз — сифте яз

12-апрель лагьанмазди, неинки Россиядин Федерациядин, гьакI виликдай Советрин  Союздик акатзавай  республикайрин агьалийрин фикирдиз гьасятда Юрий Гагарин къведа. Чилин шардал сад лагьай сеферда цIар илитIай баркаллу  космонавт. СССР-дин Верховный Советдин  Президиумди 1962-йисан 9-апрелдиз акъудай Указдалди 12-апрель Космонавтикадин югъ яз малумарна ва гьанлай инихъ и сувар вири уьлкведа къейдзава.

1961-йисан 12-апрелдиз Юрий Алексеевич Гагарин “Восток” тIвар алай гимида аваз цавун бушлухриз экъечIна. Гьа инлай ам,  ХХ асирда космос муь­тIуь­гъарай  летчик-космонавт яз, дуьньяда машгьур хьана. Цавун гими бушлухриз акъудунал машгьур конструктор Сергей Королева, адан амадагар Леонид Воскресенскийди ва Анатолий Кириллова гуьзчивалзавай. Юрий Гагарина дуьньядилай 108 декьикьада цIар илитI­на ва виликамаз тайинарнавай чкадал (Саратовдин областдин Смеловко хуьр) эвичIна.

Советрин Союздин алимрин, конструкторрин, летчикрин, космонавтрин ва гзаф кьадар инженеррин, рабочийрин зегьметдин нетижада инсаниятдиз космосдиз рехъ ачух хьана. Юрий Гагариналай гуьгъуьниз цавун бушлухриз 565 кас экъечIна. Санлай къачурла, абуру  цава 10 агъзур югъ кечирмишна.

Космонавт Герман Титова вири дуьньяда космонавтикадин югъ тайинарунин гьакъиндай теклиф ганай. Адаз тамашни авуна: 1968-йисан ноябрдиз Международный авиациядин Федерациядин Генеральный конференциядал 12-апрель Виридуьньядин авиациядин ва космонавтикадин югъ яз малумарна.

Алай вахтундани цавун бушлухра Россиядин, США-дин, Япониядин космонавтри ахтармишунар кьиле тухузва. Космонавтикадин суварин юкъуз вири регионра авиациядихъ, космонавтикадихъ галаз алакъалу мярекатар кьиле тухузва, кинофильмаяр къалурзава. Карханайра гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазвай  алимар, инженерар, конструкторар, летчикар-космонавтар рикIел аламукьдай  пишкешралди къейдзава. Бязи уьлквейра “Юрадин йиф” тIвар алаз акцияр тешкилзава. И мярекатра акьалтзавай несилдиз Юрий Гагаринакай ва адан  лайихлу крарикай суьгьбетарзава­.

Чи мухбир