Тарихчи алим

Сулейман-Стальский райондин агьалийрин арадай тIвар-ван авай алимар, духтурар, шаирар, камалэгьлияр гзаф акъатнава. Хкягъай пешедин рекьяй чпихъ зурба алакьунар авай чи гзаф ватанэгьлийриз гъурбатдиз акъатун кьисмет хьанва. Ахьтинбурукай сад тIвар-ван авай алим Велихан Салманханович Мирзеханов я. Ам тарихдин илимрин доктор, Москвада авай РГТУ-дин къецепатан уьлквейрин кафедрадин ва М.В.Ломоносован тIварунихъ галай МГУ-дин глобальный процессрин факультетдин профессор, Москвада РФ-дин РАН-дин вири умуми тарихдин институтдин илимдин кьилин къуллугъчи я.

Велихан Мирзеханов 1962-йисан 10-декабрдиз Сулейман-Стальский райондин Ичинрин хуьре дидедиз хьана. ЦIийи Макьарин мектеб куьтягьайдалай кьулухъ Саратовдин гьукуматдин Н.Г.Чернышевскийдин тIварунихъ галай университетдик экечIна, 1984-йисуз анаг акьалтIарна. Вичин уьмуьр тарихдихъ галаз алакъалу авур пешекарди 1988-йисуз аспирантура куьтягьна, тарихдин илимрин кандидатвилин дережа къачун патал диссертация агалкьунралди хвена.  Велихан Салманханович 1994-1998-йисара Франциядин, Испаниядин шегьерра илимдин рекьяй тежриба кIватIунин курсара хьана. 1995-1997-йисара Европадин социальный илимрин союздин программадин координаторвал авуна.

В.Мирзеханова гзаф йисара вичи кIелай Саратовдин университетдин тарихдин факультетдин декан яз кIвалахна. Лезги алим “Экономикадин кьилин школа” милли ахтармишунрин университетдин вилик-кьилик квай пешекар я.

2001-йисуз “Интеллектуалы, власть и общество в Черной Африке: на материалах франкоязычных стран региона в последней трети XX века” темадай тарихдин илимрин докторвилин диссертация хвена. Кьве йисалай ада профессорвилин тIвар къачуна.

2001-2010-йисара Велихан Мирзеханова Саратовский общественный илимрин Межрегиональный институтдин илимдин директор яз кIвалахна.

Тарихчи алим РАН-дин ИВИ-дин (Институт всеобщей истории) XIX асир чирдай центрадин руководителни я. 2016-йисуз са куьруь вахтунда ада РАН-дин общественный илимрин рекьяй илимдин информациядин институтдин директордин везифаярни вахтуналди тамамарна.

Тарихдин илимдин рекьяй зурба чирвилер авай ватанэгьли 2017-йисалай РАН-дин ИНИОН-дин “Россия ва алай девирдин дуьнья” журналдин кьилин редактор я. Алимди цIудралди илимдин кIвалахар кхьенва.

Къуй Велихан Салманханович мадни чIехи агалкьунрин иеси хьурай!

Куругъли Ферзалиев

* * *

 “Лезги газетдин” алатай нумрада “Чи ватанэгьлияр – гьар сана” рубрикадик кваз ери-бине Сулейман-Стальский райондин Курхуьряй тир Саламудин Жаруфович Рустамовакай суьгьбетнавай. Макъала газетдиз акъатайдалай кьулухъ редакциядиз хабар хьайивал, Саламудин Рустамов рагьметдиз фенвай кас я. Макъала чапдиз гьазурай мухбир Куругъли Ферзалиеваз и кардикай хабар авачир.

Къейд ийин хьи, газет кIелзавайбурукай гзафбуру интернетдикай менфят къачун тийизвайди фикирда кьуна, чна “Чи ватанэгьлияр – гьар сана” рубрикадик кваз интернетда авай малуматрал бинеламиш хьана, республикадилай къецепата яшамиш жезвай лезгийрикай макъалаяр гузва. КIелзавайбуруни и кар хушдиз кьабулзава, рубрика акъвазар тавун, гележегдани давамарун тIалабзава. ИкI тирди абуру кхьизвай чарарай, ийизвай зенгерай якъин жезва. С.Рустамов рагьметдиз фенвайдакай интернетда са хабарни авачир. Чна Саламудин Рустамован хизанривай, мукьва-кьилийривай багъишламишун тIалабзава. Редакциядиз гьакIни хабар хьайивал, мукьвара адан стхани рагьметдиз фена. Къуй абуруз рагьмет хьурай, багърийрин рикIериз сабурар гурай.

«Лезги газет»