“Кинодин йиф”. Ихьтин лишандик кваз кьиле фейи Вирироссиядин серенжемдик чи республикани экечIна. 27-августдиз Шииратдин театрдин вилик квай гуьзел гьаятда шегьерэгьлияр ва мугьманар Александр Миттадин “Сиягьатрин мах” (“Сказка странствий”) тIвар алай кинофильмдиз килигна. Им авторди 1982-йисуз айгьамдин къайдада арадал гъанвай, инсандин тIебиатдикай туькIуьрнавай аламатдин кьиса я. Альфред Шниткедин манийрихъ галаз алакъада тунвай и эсерди садни бейтереф яз тунач.
Шииратдин театрдин директордин заместитель Ариза Батировади 35 йис вилик сифте яз “Сиягьатрин мах» акур тамашачийриз ада авур таъсирдикай суьгьбетна.
— И фильм экранрай къалуриз башламишайла, Советрин муькуь кинофильмаяр хьиз ваъ, абурулай тафаватлу яз, кьетIендаказ туькIуьруни виридан фикир желбна. И фильм гзаф деринди ва философвилин веревирдер ийиз тадайди, чанда гъам твадайди, тешпигьар квайди я. И кар себеб яз ада вичел неинки аялрин, гьакI вири чIехибурун фикирни желбдай. Вилер экрандилай алудиз жедачир. И фильм вири яшар патал туькIуьрнавайди ва гьарда вич патал хийир хкудзавайди я.
Гьакъикъатдани, фильмдин сюжет адетдинди хьиз аквазва: сиягьатра авай духтурди-изобретателди (Андрей Миронов) Мартадиз (Татьяна Аксюта), ажугълу Горгона (Лев Дуров) къизилар жагъурунин кьетIен бажарагъ хьуниз килигна чуьнуьхнавай стха Мая жагъур хъийиз куьмекзава. Рекьин юлдашри цIуд йисан гьар жуьредин рехъ атIузва.
“Кинодин йиф” серенжемдин сергьятра аваз шегьердин ва республикадин культурадин маса идарайрани кинофильмаяр къалурна. РД-дин Расул Гьамзатован тIварунихъ галай Милли библиотекада “Хкахь тийир гъетер”, “Дагъустандин кинодин устадар”, “Кино ни арадал гъизва” шикилринни ктабрин выставкаяр тешкилнавай. ГьакIни ина аялривай, пулсуздаказ аквагрим авуна, мультконцертдиз, чIехибурувай “Нептундин сувариз” (режиссёр Юрий Мамин, сценарист Владимир Вардунас) килигиз жезвай.
П. Гьамзатовадин тIварунихъ галай Дагъустандин ИЗО-дин музейдин залра сейр авурдалай кьулухъ шегьерэгьлийриз ва мугьманриз ина кинофильмаяр къалурзавай.
Дербентда Дуньядин медениятрин ва динрин тарихдин музейдин вилик квай майдандал Россиядин драмадин “Валай гуьгъуьниз” (“После тебя”) кинофильм къалурна (Режиссёр — Анна Матисон, кьилин ролда Сергей Безруков къугъвана). Адаз килигай тамашачийриз кьилин гъалибвал — им жува жуван винел къачузвай гъалибвал тирдахъ мад сеферда субут хьана. Ахпа дербентвийри ял ядай йикъара тамашуниз лайихлу тир кинофильмайрин тIварар теклифрин дафтарда кхьена.
Дагъви Шериф