Чуьлдин кIвалахрин виридалайни къизгъин вахт тир гад тамамвилелди вичин ихтиярда гьатнава. СтIал Сулейманан районда кьилдин ксари тешкилнавай хуьруьн майишатдин карханайри и йикъара багъларани уьзуьмлухра, саларани никIера гьар жуьредин кIвалахар кьиле тухузва, агакьнавай бегьер кIватI хъийизва. Гьар йисуз хъсан нетижаяр къазанмишзавай карханайрикай сад Агъа СтIалрин хуьруьн поселенидин мулкунал кардик квай «Шагь-Абузар» СПК я. Ам багъманчивилел, уьзуьмчивилел ва магьсулдарвилел машгъул жезва. Карханадин уьзуьмлухар, багълар ва никIер Агъа СтIал-Къазмайринни Гуьлгери вацIун арада авай, пакамлай няналди рагъ акьазвай гегьенш тIулал экIя хьанва.
СПК-диз тежрибалу агроном Шагьмирзоев Рамазан Абузаровича регьбервал гузва.
— ТIебиатдин шартIариз килигайла, чи районда арандин зонадин чилер уьзуьмлухар кутуниз кутугай чкаяр я. За 10-15 йис вилик жуван карханадани уьзуьмлухар кутуна, — тегьенгрик дигмиш жезвай ципицIрин кулар къалуриз, лугьузва Р. Шагьмирзоева. — Чи чкайра абурухъ алава гелкъуьн герек къвезва. И кар фикирда кьуна, къе экуьнахъ за уьзуьмлухриз азаррин ва зиянкар гьашаратрин аксина 7 лагьай сеферда дарманар яна.
Чаз акурвал, уьзуьмлухар хъсан гьалда ава. Жергейрин араяр цанва, тегьенгрин пунариз пер янава, ятар ганва.
— Вилик йисара чна уьзуьмлухрин гьар са гектардай 80-90 центнер ципицIар кIватI хъийизвай, — лугьузва Рамазан Абузаровича. — ЦIинин йисуз СПК-дихъ авай 12 гектардин уьзуьмлухрай чахъ 100 тонндилай тIимил тушиз ципицIар кIватI хъийидай фикир ава.
Р. Шагьмирзоева чаз лагьайвал, атIай ципицIар промышленностдин карханайриз вахкуникай къемаз фикирзава. ИкI, сезондин вахтунда ципицIар вахкун патал Дербентдин коньякрин комбинатдихъ галаз икьрар кутIуннава.
СПК-дихъ 4 гектар ичин, 2 гектар хутун багъларни ава. Саки 1,5 гектардай хутар атIанва, и кар давамарзава.
— Чкадал хутар кьабулдай ва гьялдай карханаяр тахьун себеб яз гьасилай бегьер маса гунин патахъай четинвилер гьалт тавуна амукьзавач, — са тIимил сефилвал кваз лугьузва Р. Шагьмирзоева. — Яргъан тирвал кIвач гадарна кIанда лагьайвал, чнани, мумкинвилериз килигна, хутар шегьерра маса гузва. Чкадал атана, михьи тир чи суьрсет маса къачузвайбурни ава.
Карханада 12 гектардин никIерай гад агудна акьалтIарна. Гьар са гектардай саки 30 центнер къуьл вахчуна.
Карханадихъ люцерна векьин 17 гектардин уьруьшарни ава. Анрай сад лагьай сеферда векьер яна акьалтIарнава, кьвед лагьай сеферда ягъун патал анриз ятар ганва.
— Эхиримжи йисара районда агропромкомплекс йигиндаказ вилик фенва. Ида чак, хуьруьн майишатдин суьрсет гьасилзавайбурук, ашкъи-гьевес кутазва, — лугьузва тежрибалу агроном Р. Шагьмирзоева. — Гьавиляй чахъ багъларинни уьзуьмлухрин ва техилар цадай никIерин майданар артухардай фикир ава.
Хазран Кьасумов
