Алатай йисан декабрдин эхиримжи йи­къара Мегьарамдхуьруьн М. Гьажиеван тIва­рунихъ галай 1-нумрадин юкьван школада 7 йисан мектебдикай юкьванди хьайидалай инихъ  80 йис тамам хьунин юбилей  шад гьалара къейдна.

Тешкиллувилелди гьазурнавай и мя­ре­катда школадин коллектив­ди, ветеранри, выпускник­ри — къенин юкъуз, уьлкведин жуьреба-жуьре­ пипIера зегьмет чIугуналди, школадин­ тIвар­цIел баркалла гъизвай вини дережа­дин пешекарри (абурал коллективди кье­тIендаказ дамахзава) ва маса мугьманри иштиракна.

Мярекатда «Мегьарамдхуьруьн рай­он» муниципальный тешкилатдин кьил Фа­рид Агьмедова, райондин образо­ва­нидин управленидин начальник У. Абейдулаева, Мегьарамдхуьруьн администрациядин­ кьил А. Муслимова, гьакIни школадин  выпускникар тир РД-дин рекъемрин рекьяй вилик финин министр Юрий Гьамзатова, биологиядин илимрин доктор Р. Къазагьмедова, хуьруьн майишатдин илимрин кандидат Н. Эфендиева, дзюдодай спортдин мастер С. Айвазова, машгьур спорт­сменар Н. Саидова, Р. Баязова, дяведин махсус серенжемдин иштиракчи А. Маидо­ва иштиракна, абуру педколлективдиз теб­рикрин ва алхишрин келимаяр лагьана.

«Хъсандиз кIелайтIани, и карда са акьван еке агалкьунар авачиз хьайитIани, шко­лади гьар са касдиз уьмуьрдин рехъ ачухзава. Ина гузвай чирвилери ва насигьатри гъавурда авачир аялрикай чIехи зигьин, алакьунар ва бажарагъ авай пе­ше­карар, алимар, ватанпересар ийизва. И баркаллу кардиз  уьмуьр бахшзавай муаллимрин пешедин важиблувал екеди я — абуру гележегдин жемият арадал гъизва», — къейдна  Ю. Гьамзатова.

И школадай уьмуьрдин рекьиз кам вегьей СВО-дин иштиракчи, «Жуьрэтлуви­ляй» ордендин сагьиб, гвардиядин ма­йор, алай вахтунда къуллугъ Санкт-Петер­бургда давамарзавай Борис Маидова, Моск­вада­ яшамиш жезвай медицинадин илимрин кандидат, хирург-онколог Вадим Рагьимова хайи мектебдиз  баркаллу юбилей видеоалакъадин къайдада мубаракна.

Муаллимрив ва аялрив тебрикдин чими келимаяр неинки школади, гьакIни Ме­гьарамдхуьруьн райондин вири жемятди дамахзавай — гьар жуьре вахтара Мегьарамдхуьруьн комсомолдин райкомдин  сад лагьай секретардин, Дагъустандин яшайишдин рекьяй таъминарунин, гьакIни недай шейэрин промышленностдин министррин везифаяр намуслувилелди тамамарай, алай вахтунда РД-дин Кьилин патав гвай агъ­сакъалрин Советдин член тир Зара Агьмадовна Латифовадини агакьарна.

Акьалтзавай несил ватанпересвилин руьгь­даллаз тербияламишунин рекье  муаллимри чIугвазвай зегьмет грамотаяр ва дипломар гуналди къейдна. Юнармиядин ва КIвенкIвечийрин гьерекатдин векилри муаллимриз ва школадин ветеранриз цуьквер багъишна.

Мегьарамдхуьре светский, яни гьар жуь­­ре рекьерай, хилерай чирвилер гудай къайдадин сад лагьай мектеб 1910-йисуз мис­кIиндин дараматда ачухнай. Аялриз тар­сар Ярагъдилай тир Гьажи Ибрагьим эфен­диди гузвай. Ада мектебдиз Худатай тир Абдуллагь муаллимдиз, гуьгъуьнлай Ахцегьай тир Гьасан эфендидиз теклифнай. Пуд лагьай муаллим — Рашид эфенди — Миграгърин хуьряй тир. Мектебда тарсар­ туьрк чIалал ва гьар жуьредин рекьерай гузвай.

И мектебда чирвилер къачур Агьмедов Абдуллагьакай 1917-йисан инкъилабдилай кьулухъ Мегьарамдхуьруьн сад лагьай муаллим хьана.

«Мегьарамдхуьруьн агьалийриз чпин аялриз образование гудай мурадар фадлай авай, амма, кесибвал, такьатсузвал себеб яз, абурувай аялар патарал ракъуриз жезвачир. Чирвилер къачун патал Бакудиз рекье тур тек са студент Гьажиев Мирзе тир. 1924-йисуз Мегьарамдхуьре сифтегьан классрин мектеб ачухна. Ахпа адакай 130 аялдиз кIелдай чка хьана. Мегьарамдхуьруьн хъсан чирвилер, гьазурвилер авай муаллимри тарсар гуз башла­мишна…», — суьгьбетзава мектебдин, гьакIни хуьруьн тарих кIватIун патал еке зегьмет чIугур хайи чIалан ва эдебиятдин муаллим, тербиядин рекьяй директордин заместитель Замина Гьажимурадовади.

1920-йисуз Мегьарамдхуьруьн школада бажарагълу педагог, халкьдин савадлувилин кIвалахдин тешкилатчи Мегьамед Мегьамедович Гьажиева кIвалахна, ада тарсар сифте сеферда яз урус чIалал тухуз башламишна.

Ватандин ЧIехи дяве башламишайла, школадин гзаф муаллимар ва чIехи класс­ра кIелзавай жаванар фронтдиз рекье гьатна. Абурун арада сад лагьай директор­ Маллаев Малла, завуч Буржалиев Буржа­ли, Рамазанов Гьуьсейн ва масабурни авай. ЯтIани, мектебда тарсар акъвазарна­чир. 1944-йисуз, Мегьарамдхуьруьн район­ арадал гъайидалай кьулухъ ирид йисан мек­теб юкьвандаз элкъуьрдай мумкинвал хьана.

ИкI, 1944-йисан 1-сентябрдилай хуьруьн 1-нумрадин юкьван мектебдин тарих башламиш жезва. Директордин везифаяр Искендеров Абдуллагьан хиве туна. 1944-1945-йисара Мегьарамдхуьруьн юкьван мектебда 215 аялди чирвилер къачузвай. Сифтегьан муаллимрин арада гьакIни  Рамазанов Ярмет, Гьамидов Азиз, Исмаилов Шафи  авай.

Гуьгъуьнин йисара школадин дирек­торвилин везифаяр Жамалдин Керим­ханова, Султанагъа Дадашевади, Мегьа­медтIагьир Къазиева, Багъдасер Керимхановади, Муртузали Мирзалиева, Сулейман Сулейманова, Фахрудин Нисрединова, Гьуьруьзат Къадировади, Жамал Саруханова тамамарна. Алай вахтунда чирвилерин макандиз тежрибалу ва кар алакьдай тешкилатчи Эдуард Алиевич Рагьимханова регьбервал гузва.

Мектебдин выпускникрикай яз, Зара Ла­тифовадин, Юнус Бегован, Гьажимурад ­Искендерован, Герекмаз Искендеровадин, Эль­дер Исмаилован, Мегьамедсаид  Муталимован, Нурдин Буржалиеван ва Фикрет Гьажиеван тIварар кьаз жеда.

Къенин юкъуз Мегьарамдхуьруьн 1-нумрадин СОШ райондин виридалайни чIехи методикадин центрадиз элкъвенва. Ина саки  650-далай гзаф аялри чирвилер къачузва, талукь тир образование, виниз тир пешекарвилин дережа ва тежриба авай 100-дав агакьна муаллимри кIва­лахзава. Школадин бинедал райондин­ ме­тодкIватIалрин заседанияр, аялрин олимпиадаяр тешкилзава. Мисал яз, алатай йисуз школади, къазанмишнавай кьван пишкешрин ва медалистрин кьадардал гьалтайла, районда сад лагьай чка кьунва.

Школадин коллективди спортдин рекьяй жезвай агалкьунрални лайихлудаказ дамахзава. ИкI, мектебдин 20-далай гзаф выпускникрикай СССР-дин ва Россиядин спортдин мастерар, вишералди — кандидатар, разрядникар хьанва.

Эхиримжи йисара школада къулай­ шар­­­тIар тешкилунин, аваданламишунин­ кIва­­­ла­харни кьиле тухузва. 2021-йисуз­ ина футболдин майдан туькIуьрна. 2022-йисуз бинедилай ремонт авунин кIва­лахар кьиле тухвана.

1995-йисалай Мегьарамдхуьруьн 1-  нум­­радин школа хуьруьн агьали тир зурба­ алим-лингвист, филологиядин илимрин док­тор, лезги чIалан грамматикадин бине­ ку­тур Мегьамед Мегьамедович Гьажиеван тIварцIихъ гала.

Муаллимрин пешекарвилин дережа­ абуру тарсар гайи аялрин агалкьунри су­бут­зава. Саки асирдин рехъ атIанвай Мегьарамдхуьруьн мектебдихъ чпин тIварар­­ дамахдивди кьазвай выпускникар гзаф ава. Абуру неинки райондин, республикадин, гьакI­ни уьлкведин экономика, яшайиш вилик тухунин кардик еке пай кутазва.

Жасмина  Саидова