Чахуткадин азар квайла, 1 л некIедин цIвегь 35 градусдал къведалди чими авуна, аниз хъсандиз чуьхвенвай, хъиреяр аламай вечрен пуд кака вегьена, са гьафтеда чими чкада эцигда. Какайрин хъиреяр цIрана, пердеда амай какаяр винел акъвазда, абур гадарда. ЦIвегь къайи чкада (холодильникда виже къведач) хуьда. 2 вацран вахтунда, фу недалди вилик 0,5 стаканда авайди хъвада. Ахпа жигерар эквериз вегьеда. Лазим атайтIа, сагъарун давамарда.
Мадни, чахуткадин азар авайла ва стIалжем хьанвайла, са стаканда авай цIегьрен нек пичинал эцигна, звал къведалди (ргана виже къведач) чими ийида, ахпа аниз кьве кIус шекер вегьена, экуьнахъ ичIи рикIелай чимизмаз хъвада. Сагъарунин вахт — михьиз сагъ жедалди.
—Трофический язвадин (бедендин жуьреба-жуьре чкайрал жедай хамунин азар) азар квайла, ширин истивут, чугъундур ва газар (вири сад хьтин паяр) регъвена, къаришма туькIуьрда. Ам хер алай чкадал эцигна, винелай кудай яд иличнавай чугъундурдин пешинал кIевирда, жунадалди кутIунда. Гьа икI 2-3 гьафтеда авун меслят къалурзава.
—Хуьрек хъсандиз иливарун патал эферар, кьурурнавай шивитар ва лавровый пешер (вири сад хьтин паяр) кофемолкада регъвена, вири сад-садак какадарда. Руфуник ял акатнавайла, чайдин тIурунин са кьатIа авай и къаришма ишлемишда. Ада гьакIни хуквадин тIал секинарда, дамарар михьи ийида. Лавровый пешери бедендик квай герек авачир кьелер хкудда.
—Давление хкаж хьанвайла, кьве юкъуз гьар нянихъ 2-3 силих серг ишлемишун меслят къалурзава, ахпа 2 юкъуз ара гана, и кар давамарда.
—Европадин алимриз ракдин азардикай хуьдай цIийи къайда жагъанва. Гьар юкъуз 250 гр гьар гьихьтин хьайитIани хъипи-туракь рангунин салан майваяр, емишар ва 5-6 кIерецдин хехвер тIуьн меслят къалурзава. Абур ишлемишайла, дишегьлияр хуруйрин ракдин азардик ва маса дакIунрик азарлу хьунин хаталувал 50 процентдин тIимил жезва. Гьа са вахтунда яру чугъундурар, газарар, ширин истивутар ишлемишунни гзаф хийирлу я.
—Шекердин азар авайла, гьафтеда са сеферда хуьрекдин са тIуруна авай цуькIуьн гъуьр ишлемишун гзаф хийирлу я. Сагъарунин вахт 6 варз я.
-Панкреатитдин азар авайла, са стаканда авай цуькI хъсандиз чуьхвена, шир алай катулдиз вегьена, 2 л яд илична, зайиф цIал эцигна, цуькI гьялдиз къведалди ргадалди тада. Ахпа ракьай янавай са стаканда авай буран гьа хапIадиз яна, мад 20 декьикьада кьел квачиз ргана, семичкадин ва я оливкадин ягълу вегьена неда.
—РикI тIа тахьун патал, са литр яру чехирдиз петрушкадин 10 кьал ва хуьрекдин са тIуруна авай ципицIрин сирке яна, 10 декьикьада ргада. Ахпа 300 г вирт алава хъувуна, мад кьуд декьикьада рган хъийида. Куьзда мичIи рангунин шуьшедиз цана, хъсандиз агалда. Йикъа хуьрекдин 2-3 тIуруна авайди ишлемишда.
—Эгер гьар юкъуз 2-3 ич ишлемишайтIа, ивида холестериндин кьадар тIимил жеда.
—Гъилер гацум хьанвайла, 100 г цIийиз регъвенвай чIулав истивутдал са литр набататдин гъери илична, зайиф цIал эцигна, хуькуьриз-хуькуьриз, 25 декьикьада ргада. Ахпа ам къайила, йикъа 2-3 сеферда гъилин билегривай, тупIаривай гуьцIда.
—Нервияр къайдадикай хкатнавайла, гьафтеда пуд сеферда са стаканда авай, хам аламаз картуфар ргай яд хъун меслят къалурзава. Ругун кIамай картуфрин яд иллаки хийирлу я.
«Айболит» газетдай гьазурайди — Надият Велиева
