14-август. Нянин сятдин 10 жез 10 декьикьа амай. Махачкъала шегьердин Кировский райондин, Красноармейск поселокдин, Сулакдин, Новокъули хуьруьн, 1-Махачкъаладин дачайрин агьалияр са вуч ятIани хъиткьинай ванци къарсурна, кIвалерай акъудна. Гзафбурук кичI акатна. Ахпа инсанриз цIаярни акуна, «тади куьмекдин», пожарный машинрин сириставрин ванер хьана. Шегьерэгьлияр яраб вуч хьанвайди ятIа лугьудай суалра гьатна. Бязибуру хъиткьинай ванер атай, цIаяр аквазвай патахъ гьерекатна.
Са акьван вахт алатнач — хабаррин чешмейри инсанрив мусибатдин бедбахтвилин дуьшуьш арадал атанвай чкадилай сифтегьан малуматар агакьарна. Новокъули хуьруьн Кулинский куьчени федеральный шегьре сад-садал туьш жезвай чкадал алишверишдин «Глобус» центрадин къвалав гвай автомашинар ремонтдай центрада (СТО) авай автомашинди цIай кьуна. Ахпа цIай патав гвай дараматдив (ана миянардай затIар авалдай) агакьна ва анаг хъиткьинна. Нетижада цIай СТО-дин къаншарда, рекьин а пата авай, автозаправкадив агакьна ва бензин авай чанар хъиткьинна. Хейлин инсанар кьена, гзафбурал хирер хьана.
Ихьтин туькьуьл хабарди инсанрин рикIер къарсатмишна. Автозаправка ва СТО хъиткьинай чкадал гъиле-гъил аваз РД-дин Кьил Сергей Меликов, МЧС-дин регьбер Нариман Къазимегьамедов, здравоохраненидин министр Татьяна Беляева, къайдаяр хуьдай органрин ва талукь маса идарайрин векилар фена. МЧС-дин къуллугъчияр 600 кв. метрдин майдандал цIай хкадарунив эгечIна. Йифен сятдин 2-дан зураз абуру цIай хкадарна. Гьа са вахтунда чкIанвай чкайрикай инсанар хкудунал, хирер хьанвайбур духтурханайриз рекье тунал машгъул хьана. Мусибатдин шикилар рикI мадни къарсурдайбур тир. Кьейибур, канвайбур, «куьмек це!» лугьуз гьарайзавайбур, чпин багърийрихъ къекъвез атанвайбур…
Саласа йикъан (15-август) экуьнахъ РД-дин Кьил С.Меликова СМИ-рин векилриз нубатдин малумат гана.
Тади куьмекдин къуллугърин векилрин алахъунар себеб яз, маса чкайрик цIай акатнач, бензин, газ авай чанар хъиткьиннач. ЯтIани бедбахтвилин зиянар рикI тIардайбур я. 35 кас телеф, вишелай виниз инсанриз хасаратвал хьана. Абурук 13 аялни ква. 80 кас кьван больницайра ава. Москвадай атай духтурри четин гьалда авай 16 кас хкяна ва махсус самолетда аваз аниз тухвана.
Россиядин МЧС-дин 70 къуллугъчиди харапIайриз элкъвей яхцIурдалай виниз кIвалерин, дараматрин чкIай къаварик, цларик акатайбур хкудна. Кинологри кицIерни галаз инсанар квай чкаяр чирна.
Инсанар телеф хьайи хизанриз республикадин резервдин фондунай 1 млн манатдин, бедендиз пис тIарвал гайибуруз 400 агъзур, кьезил хирер хьайибуруз 200 агъзур манатдин кьадарда аваз пулдин куьмек гуда.
Мусибатдин дуьшуьшди гзаф дагъустанвияр кIвачел къарагъарна. ЦIудралди жегьилри харапIайрал куьмекна. 600-дав агакьна дагъустанвийри больницадиз аватнавайбур патал иви гана.
Кремлдин пресс-къуллугъди хабар гайивал, РФ-дин Президент Владимир Путина мусибатдикди телеф хьайибурун хизанриз башсагълугъвал гана, хирер хьанвайбур фад сагъ хъхьун алхишна.
Сергей Меликован тIварцIихъ башсагълугъдин гафар Федерациядин Советдин Председатель Валентина Матвиенкодини ракъурна:
«Дагъустан Республикадин вири агьалийриз, телеф хьайибурун хизанриз ва Квез, дериндай хажалат чIугунивди, башсагълугъвал гузва. Гзаф инсанрин уьмуьр садлагьана кьатI хьана, им багърияр патал еке дерт я. Абуруз сабурар гурай. Республикадин ва шегьердин гьукумдин органри абуруз вири рекьерай куьмекдайдахъ агъунва. Чнани квехъ галаз яс чIугвазва. Хирер хьанвайбур фад сагъ хъхьурай».
«Нафта-24» АЗС-дал арадал атай хъиткьинун ва гзаф инсанар хаталувилик акатун себеб яз, РФ-дин УК-дин 238-статьядин бинедаллаз уголовный дело къарагъарнава. Россиядин прокурор Игорь Краснова Махачкъаладин автозаправкаяр закондин истемишунрихъ галаз кьадайвал эцигунин месэла ахтармишунин тапшуругъ ганва. Къайдаяр хуьдай ва талукь маса органри СТО-да авай машинди цIай кьунин, патав гвай миянардай затIар авай склад ва ахпа АЗС-дин бензин авай чанар хъиткьинунин месэладай кьил акъудун давамарзава.
Сергей Меликова малумарайвал, телеф хьайибурун хизанрихъ галаз психологри кIвалахзава, духтурри дуьшуьшдик акатай виридаз куьмекзава. Талукь маса месэлаярни гъиле-гъил аваз гьялда.
Хийир Эмиров