Пуд лагьай чкадал

 

“Дагъустан” РИА-да  Дагъустан Республикадин милли политикадин рекьяй министр Татьяна Владимировна  Гамалеяхъ галаз массовый информациядин такьатрин векилар гуьруьшмиш хьана ва министрди алатай йисуз авур крарикай, цIи кьилиз акъудна кIанзавай мярекатрикай суьгьбетна.

Сифте нубатда Т.Гамалея министерст­во арадал гъайи вахт рикIел хкана.

— 1990-йисар регьятбур тир лугьуз жедач, гьам чи республика патални. Гьа и чIа­вуз милли политикадин ва информация­дин рекьяй министерствони тешкилнай. Ми­нистерстводин тIварни масад, адан хиве тунвай везифаярни чIехибур, кар алайбур тир. Разивилелди лугьун лазим я хьи, министерстводин кьиле акъвазай ксари ам республикадиз важиблу, итижлу ва герек ведомство тирди успатна ва четин хейлин месэлаяр гьялна.

Вичин рахунра Татьяна Гамалея кIватI хьанвайбурун фикир а кардал желбна хьи,  республикада милли политика уьмуьрдиз кечирмишун миллетрин арада авай алакъаяр хъсанаруниз куьмек гайи зурба ва кье­тIен вакъиайрихъ галаз алакъалу хьана. Абурук Дербент шегьердин 2000 йисан юбилей, “Россиядин Кавказ” международный политологиядин форум, Дагъустандин дидейрин 2-форум, Хванахвавилин йикъаз­ талукьарнавай мярекатар акатзава.

Коллективди республикадин исполнительный властдин, чкадин самоуправле­нидин органрин ва гражданвилин общест­водин институтрин кIвалах Дагъустандин халкьарин садвал мягькемарунин, абурун гьар йикъан игьтияжар таъминарунин, Россиядин Федерациядин къурулушдик кваз де­мократия вилик тухузвай алай аямда хал­кьарин арада ислягьвал, меслятвал хуь­нин рекье  тун патал хейлин алахъунар авуна. Адалай крар алакьни авуна, вучиз лагьайтIа вирида Дагъустан Республикадин Кьилин ва Гьукуматдин къу­­рулушрихъ галаз сих алакъада аваз кIвалахна. РД-дин Гьукуматдин Председателди, адан  замес­тителри, РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Ад­министрациядин Аппаратди гьар са чIа­вуз аквадай хьтин куьмекар гана, — лагьана министрди.

Идахъ галаз сад хьиз министерстводи­ федеральный министерствойрихъ, ве­домствойрихъ галазни менфятлувилелди кIва­лахна. Гьа ихьтин амадагвилин ­ала­къаяр себеб яз Россиядин государстводин ­милли политикадин Стратегия уьмуьр­диз ­ке­чир­мишуниз, миллетрин арада авай ала­­къайрин мониторингдин къурулуш кардик кутуниз ва СКФО-дик акатзавай миллетрин арада арадал къвезвай къал­ма­къа­лар виликамаз чируниз ва абурун ­вилик пад кьуниз талукь яз совещание кьиле тухвана. Лугьун лазим я хьи, государстводин милли политикадин Стратегия уьмуьр­диз кечирмишунин мураддалди чна гьазурай программайриз хъсан къимет гана ва абур кьилиз акъудун патал финансар ахъаюнал гьалтайла, республика Ростовдин областдилай ва Моск­вадилай алатайла, пуд лагьай чкадиз ­ла­йихлу хьана. И важиблу программа кьи-лиз­ акъудунин кардик республикадин вири министерствойри, ведомст­войри, му­ни-ципалитетри чпин пайни кутазва. Вучиз лагьайтIа, милли политикадин майданар гегьенш я: абурук культурани, медици­нани, образованини, спортни, яша­йишни акат­зава.

Дагъустанда милли политикадиз талукь яз тухузвай вири крарикай агьалияр хабардар авунин мураддалди министерстводи республикадин массовый информациядин такьатрихъ, маса ведомствойрихъ, общественный организацийрихъ  галаз хъсан алакъаяр тешкилнава. Гьелбетда, ида разивалдай нетижаярни арадал гъизва.

Министрди лагьайвал, эхиримжи кьве йисуз Россиядин хейлин регионрихъ, къецепатан уьлквейрихъ галаз амадагвилин, дуствилин алакъаяр арадал гъуниз еке фикир гузва. ИкI, цIи республикадиз Азербайжандин, Ирандин, Швейцариядин Россияда кардик квай посольствойрин векилар атана ва санал кIвалахунин, иллаки культурадин ва туризмдин рекьяй, жигьетдай меслятдал атана. Туризмдин хел вилик физвайди Дербент шегьердиз къвезвай туристрин кьадар са шумуд сеферда артух хьуни тестикьарзава.

Министерстводи неинки Россиядин регионра авай, гьакI дуьньядин майданда яша­миш жезвай дагъустанвийрихъ галазни алакъаяр мягькемарзава. Алай йисан сентябрдин эхирра Махачкъалада къецепатан уьлквейра яшамиш жезвай ватандашрин еке форум тешкилзава. Ада экономикадин, культурадин ва туризмдин алакъаяр мадни гегьеншардай мумкинвал яратмишда.

Мадни са разивалдай кар — министерстводи шегьеррин, районрин муниципальный тешкилатрихъ галаз сих алакъада аваз кIвалахун давамарна. Республикада миллетрин садан-садахъ галаз авай ала­къаяр хуьн ва вилик тухун патал чIехи пай тешкилатрихъ галаз санал кIвала­ху­нин ре­кьяй икьрарар кьабулна. Гьар райондин, шегьердин администрацияда миллетриз талукь месэлаяр гьялдай заместителар тайинарна, ара-ара абурухъ галаз гуьруьшар кьиле тухузва.

Эхирдай Татьяна Гамалея къейдна:

— Чна Кавказда ислягьвал ва меслятвал хуьниз къуллугъзава, экстремистрин ва сепаратистрин идеологиядихъ, исламдин радикализмдихъ галаз женг чIугвазва, Дагъларин уьлкведин халкьарин, районрин, жуьреба-жуьре динрин арада пайгарвал мягькемарзава, республикадин миллетрин арада жезвай гьуьжетар меслятдалди гьялиз куьмекзава, къизгъин гьалар арадал атунин вилик пад кьазва, дуствилин, амадагвилин вири гьерекатриз, крариз рехъ ачухзава.

Министрди журналистрин хейлин суалриз жавабар гана.

Хийир Эмиров