Пайгъамбардин ﷺ мукьва-кьилияр

Пайгъамбардин имияр вужар тир?

Аллагьдин Расулдин  буба Абдуллагьаз гзаф  стхаяр авай:  Гьарис, Зубайр, Абу-ТIалиб, Гьамзат, Абу Лагьаб, Гъайдахъ, Зульмикави, Зарар, Аббас, Къусам. Ислам  абурукай  кьведа кьабулна — Гьамзата ва Аббаса.

Гьамзатаз “Аллагьдин аслан” тIвар ганвай. Ам ви­­чин жумартвилелди ва жуьрэтлувилелди машгьур­ тир. Ислам кьабулдалди  къурайшитрин арада ам гьуьрмет авай кас тир. Дин гегьенш жезвай гьеле сифте кьиляй ада Ислам кьабулна. Ам Меди­надиз куьч хьана. Бадрдин женгина гзаф викIегьвал­ къалурна. Угьуд дагъдин патав хьайи женгина шагьид яз кьена. Пайгъамбарди  адаз “шагьид­рин­ агъа” тIвар гана. Угьуддин женгина  ада къанни цIуд кьван имансузар кьена, вични  гьа женгина  телеф­ хьана. Гьамзат кьенвайди Пайгъамбардиз  чир хьайила, ада лагьана: “Аллагь-Таалади  вун Вичин регьимдик куту­рай, я Гьамзат. Вуна мукьвавал мягькемарзавай ва хъсанвал ийизвай. Ви кьиникьилай чIехи пашманвал­ заз чидач”.

Аббасни Ислам дин къведалди къурайшитрин  арада­ гьуьрмет авай кас тир. Ада гьажийриз Замзам булахдай яд гудай, Кябедихъ гелкъведай. Пайгъам­бар  Мединадиз куьч жедалди, ам мединвийрихъ галаз икьрар жедайла, Аббас, икьрар кутIуниз  куьмек гуз, адан патав гвай. Гьунайндин женгина  Аббас  Пай­гъамбардин  патав гвай, ам душман­рикай хуьз. И юкъуз ада Пайгъамбардин  къатирдин кьенерар кьунвай. Пайгъамбардин буйругъдалди Аббаса ансарриз куьмекдиз эверна. Адан эверуниз жаваб гана, асгьабри душман кукIварна.

Аллагьдин Расулдиз Аббас вичин буба хьиз кIан­завай ва гьуьрмет ийизвай. Асгьабрини гзаф вахтара адал меслят гъидай. Аббас адалатлу, жу­март кас тир. Ам мукьвавилин алакъаяр хуьнин къай­гъудик жедай ва инсанриз гьар са  тегьерда  куьмекар гудай.

Умарани, Усманани  адаз гзаф гьуьрметдай.  Ам акурла, Пайгъамбардин  имидин гьуьрметдай абур девейрилай  эвичIдай. Халиф Умара  Аббасан гьуьрметдай Аллагь — Тааладивай  марф тIалабна ва адан дуьа  Аллагьди  кьабулна. Пайгъамбарди  лугьудай: “Аббас  — зиди ва зун — Аббасан. Къурайшитрикай ам виридалайни  жумартлуди я. Ни Аббасаз  зиян гайитIа, заз зиян  гайидай я”.

Аллагьдин Расулди  Аббас ва адан аялар  па­тал  дуьа авуна, Аллагьди абурун чинебан ва ачух гунагьрилай гъил къачун ва адан аялар хуьн па­тал. Гьиж­радин 32-йисуз 88 йисан яшда аваз Аббас кьена, ам Бакъи сурара кучукна.

Къуй Аллагь-Таала абурулай кьведалайни  — Гьамзаталайни  Аббасалай —  рази хьурай!

Абу-ТIалиба, Абдуллагьан пуд лагьай стхади, вич рекьидалди Пайгъамбар  мушрикрикай хуьзвай. Адаз-Пайгъамбар  Пайгъамбардизни  ам гзаф кIандай.

Пайгъамбардин  эмеяр вужар тир?

Пайгъамбардин  бубадиз ругуд вах авай: Байзат, Баррат, Атикъат, Сафият,  Арва, Умаймат. Арвади­ни­ Ислам кьабулна лугьуз тестикьарзавай алимар ава.

Сафият гзаф викIегь, сабурлу ва гуьзелдиз раха­дай­ дишегьли тир. Ада гьеле Ислам гегьенш жедай сифте кьиляй дин кьабулна. Ислам патал ам куьч хьа­­на. Сафият Умар халиф тир девирда гьижрадин 20-йисуз  пудкъанни  цIуд йисалай артух яшда аваз кьена.

Пайгъамбардин  некIедин (са дишегьлиди нек ганвай) стхаяр ва вахар вужар тир?

Пайгъамбардин некIедин стхаяр: Масругь, Гьамзат бин, АбдулмутIалиб, Абу Салама бин Абдуласад аль-Магьзуми (эхиримжи кьведаз Пайгъамбар  хадалди кьуд йис амаз Сувайбади  нек гана), Абдуллагь бин аль-Гьарис  (ам Гьалиматан хва тир).

НекIедин вахар: Гьузафа, Анисат бинт аль-Гьарис. Абур кьведни Гьалиматан  рушар тир (“Уюнуль-асар”, 1-том, 90-чин;”Ар-Равзуль-унф”, 1-том, 186-чин).

“Ас-салам” газетдай