Ватандин ЧIехи дяве. Гитлеран фашизмдин аксина 1418 юкъузни йифиз давам хьайи ихьтин дяве тарихда мад малум туш. Гьич тахьай­тIа, Дуьньядин Кьвед лагьай дяведик 61 государство экечIнавай, 110 миллион касди яракь гъиле кьунвай. Советринни Германиядин фронтда вермахтдин сечме 607 ­дивизия кукIварна, фашистрин блокдин 70 процентдилай виниз женгинин техника тергна.

Ингье, Рейхстагдал ЧIехи Гъалибвилин пайдах хкажайдалай инихъ 73 йис тамам жезва. Амма дя­ведин вакъиайри къени чпикай хабар гузма. И кар къалурун патал заз зи чIехи буба, Ватандин азадвал патал вичин чанни къурбанд авур Мирзеабас Ибидулаевахъ галаз алакъа­лу са мисал гъиз кIан­зава.

Агъа Хъартасрин хуьре 1907-йи­суз дидедиз хьайи адаз дяве башламиш хьайи сифте кьилера армиядин жергейриз эвер гана. Бабруйскдин 137-стрелковый дивизиядин 169-батальондин аскер М.Иби­дулаева душмандиз къати ягъунар кьуна. 1942-йисан 5-июлдиз ам сиф­те наградадиз — “Жуьрэтлувиляй” медалдиз лайихлу хьана.

Зи чIехи бубадиз дяведай ватандиз хтун кьисмет хьанач, ам фронтда игитвилелди телеф хьана. Мирзеабас буба, чаз авай делилралди, Калининград шегьердин патав гвай Крау хуьре стхавилин сурара кучуднава.

М. Ибидулаеван женгинин рекьикай делилар жагъурун патал чун, адан багърияр, хтулар архивриз чарар кхьиниз мажбур хьана. РФ-дин Яракьлу Къуватрин центральный архивдай хтай чарарай малум жезвайвал, М. Ибидулаева 2-Белорусский фронтдин 48-армия­дин 137-стрелковый дивизиядик кваз женгера иштиракна. Адахъ Ва­тандин ЧIехи дяведин 1-дережадин орденни авай.

Архивдай хтанвай са наградной листина икI кхьенва: “…1944-йисан майдин вацра Варшавский воеводствода штрафной рота Нарев ва­цIун са патай муькуь патаз акъуддайла М. Ибидулаева викIегьвал, кьегьалвал къалурна. Душманди чи аскерар авай луьтквейриз къатидаказ гуьлле гузвай. Душмандин минади Мирзеабас ва адахъ галай маса аскерар авай луьткве кукIвар­на. ВикIегь дагъви вич-вичикай квахь­нач, ада хирер хьанвай са шу-муд аскер къерехдиз акъудна. Ах­па ада, са шумуд аскерни галаз, ма­са луьткведа аваз, къерехдай гуьл­ле гузвай немсерал гьужумна, абур тергна, абурув гвай яракьар вахчуна. Ефрейтор М.Ибидулаеван дирибашвили чи аскерриз вацIун муькуь патаз экъечIдай ва душмандиз ягъунар кьун давамардай мумкинвал гана. И кьегьалвиляй ам “Яру Гъед” ордендиз лайихлу хьана…”

Дяве акьалтIна гзаф йисар алат­наватIани, уьлкведин кьилевайбуру чпин игитар рикIелай ракъурзавач. ИкI, РФ-дин Президентдин Указ­дал­ди оборонадин Министерстводи, архиврин документрал асаслу хьана, дяведа телеф хьайи кьегьалрин наградайрин удостоверенияр абурун багърийрив вахкузва. И къайгъударвал себеб яз зи чIехи буба фронтда лайихлу хьайи награда адан багърийрив и йикъара ахгакьна.

Фронтовикдин багърийриз Сулейман-Стальский ва Кьурагь районрин военный комиссар Рейзудин Женетова вичин кабинетдиз эверна ва шад гьалара Мирзеабас Ибидулаев лайихлу хьайи «Яру Гъед» ордендин удостоверение игитдин руш Саният Насруллаевадив вахкана. Мярекатдал Рейзудин Женетова кьегьал хва М. Ибидулаеван женгинин рекьикай гегьеншдиз суьгьбет авуна, Саният Насруллаевади вичин бубадин экуь къамат рикIел хкана.

Заз зи чIехи буба Мирзеабас Ибидулаев икьван чIавалди шикилрай, зи дидедин ва маса багърийрин ихтилатрай чидай. Гила ам заз Ватан душмандикай хвейи, женгера жуьрэтлувилер къалурай кье­гьал язни чир хьана. Чна кьегьал бубадал дамахзава. Адан экуь къамат чи рикIерай садрани акъатдач.

Лена Саидова