НОК-дин месэлаяр веревирдна

Алатай гьафтеда Махачкъалада, ДГТУ-дин конференц-залда, образованидин хилен кIва­­­лахдин еридиз аслу тушир къимет гунин­ (НОК)  месэлайриз  талукьарнавай пресс-кон­ференция кьиле фена. Ана НОК кьиле­ тухузвай федеральный оператор «Верконт Сервис» ООО-дин  экспертар тир  Наталья Булаевади, Алексей Ганеева, Юлия Соловьёвади, гьакIни ДГТУ-дин тербиядин ва яшайишдин кIвалахдин рекьяй проректордин везифаяр тамамарзавай Тамила Рагьимовади, и вуздин кIелунинни методикадин управленидин начальник Таиса Абдулазизовади, Россиядин­ туризмдин ва сервисдин госуниверситетдин­ Дагъустандин филиалдин директор Зуьльмира Ханбабаевади, М.Жамбулатован тIвар­цIихъ галай Дагъустандин аграрный гос­уни­верситетдин проректор,  образованидин­ еридин ва рекъемрин трансформациядин­ управленидин начальник, биологиядин илимрин кандидат Феруза Цахаевади, рес­пуб­ликадин массовый информациядин такьатрин векилри ва масабуру иштиракна.

РикIел хкин, Россиядин яшайишдин, гьа гьисабдай яз чирвилер гунин хилен идарайрин кIвалахдин еридиз къимет гуниз талукьарнавай­ серенжемар 2019-йисалай инихъ кьиле тухузва­. Кьилди къачуртIа, цIинин йисуз образованидин хиле 316 вузда гузвай чирвилер гунин кIвалахдин ери ахтармишда. Виликан йисарани образованидин хиле серенжемар кьиле тухвайди винидихъ тIвар кьунвай «Верконт Сервис» ООО я ва и кар адан экспертри 2025-йисалди давамарда.

Адетдинди тушир жуьреда, яни залда авай экспертрилай гъейри, конференц-алакъа­дикай­ни менфят къачуналди, кьиле фейи пресс-кон­ференциядал экспертри НОК-дин макьсаддихъ­ галаз сад хьиз, ам тухунин къайдайрин кьетIен­вилерихъ галазни танишарна, гьакIни алат­навай йисара и серенжемди кьилин (ВО) ва алава пешекарвилин образованидин (ДПО) кIвалахдиз ганвай хийирдикай суьгьбетна. Малум хьайивал, еридиз аслу тушир къимет гунин серенжем гьа са идарада йиса са сефердилай мукьва тушиз, амма пуд йис арадай фидалди вахтунда кьиле тухун лазим я. И серенжем Россиядин Общественный палатадин меслятдалди РФ-дин илимдин ва кьилин образованидин министерстводин патав арадал гъанвай НОК-дин Общественный советди кьилиз акъудзава.

Экспертри къейдзавайвал, образованидин еридиз ва ам кьилиз акъудзавай шартIариз аслу тушир къимет гунин куьмекдалди важиблу месэлаяр дуьздал акъудиз ва абур гьялиз куьмекзава. Наталья Булаевади, Алексей Ганеева чпин докладра Россияда юкьван гьисабдалди виридалайни агъуз ва виниз тир делилар авай регионрин тIварарни кьуна. Дагъустан и жигьетдай юкьван жергедик акатзава. Н.Булаевади образованидин еридиз къимет гунихъ галаз сад хьиз, бедендин сагъламвилин мумкинвилер сергьятламиш хьанвай студентар патал яратмишзавай шартIаризни фикир гузвайди, эхиримжи йисара и рекьяй гьалар хъсан патахъ дегиш жезвайдини лагьана. Ада бязи вузри кьиле тухузвай кIвалах тариф авуниз лайихлуди тирдини раижна. Ахьтинбурун жергеда ДГТУ-ни ава.

Вузда образованидин ери хъсанаруниз­ та­лукь яз санлай къачурла кьиле тухузвай кIва­лахдикай, студентар патал яратмишзавай шар­тIа­рикай Таиса Абдулазизовади доклад авуна. И жигьетдай образованидин ва ам гунин шартIариз аслу тушир къимет гунихъ вуз патал еке метлеб авайди, адан куьмекдалди чпиз кIвалахда гьихьтин кимивилер аватIа, гьихьтин месэлайриз фикир хгана кIанзаватIа чир жезвайди лагьана.

— Чи университетди неинки инфраструктура ва материально-технический база хъсанару­низ, гьакI чирвилер гунин кIвалахдин еридиз, шартIариз аслу тушир къимет гуниз, авай кимивилер арадай акъудуниз артух фикир гузва. Сифте яз НОК-дин серенжем чи вузда ва филиалда 2021-йисуз кьиле тухванай. Гьелбетда, авай дараматда лазим шартIар арадал гъунилай, цIийи дарамат эцигун ва ам алай аямдин истемишунрив кьурвал туькIуьрун регьят я. Чахъ лап фад эцигнавай корпусар гзаф ава. Гьаниз килигна анра студентар патал къулай са жерге шартIар тешкилунни регьят акъвазнач, амма чалай четин и месэлаяр гьялиз алакьна. Исятда чи студентриз чирвилер къачудай къулай вири шартIар ава, — къейдна ада.

Т.Абдулазизовадин гафарал ДГТУ-дин тербиядин ва яшайишдин рекьяй кIвалахдин проректордин везифаяр тамамарзавай Тамила Рагьимовади алава хъувурвал, ина бедендин сагъламвилин мумкинвилер сергьятламиш хьанвай студентар патал махсус кабинетар, вуздиз гьахьзавай ракIарал махсус кнопка, махсус автостоянка кардик квайди, вилериз зайифдаказ аквазвайбур патални кабинетра лазим шартIар тешкилнавайди  хьиз, вуз санай масаниз тухуз жедай пандусралди, кресло-коляскайралди ва маса такьатралди таъмин я. Идалайни гъейри, вуздин 30 къуллугъчи набутвал авай студентриз тарсар гун патал са шумуд программадай пешекарвал хкаждай курсарани хьана.

Гьугъуьнлай анал рахай М.Жамбулатован тIварцIихъ галай ДагГАУ-дин проректор Феруза Цахаевади, Россиядин туризмдин ва сервисдин госуниверситетдин Махачкъалада кардик квай филиалдин директор Зуьльмира Ханбабаевади и вузра тешкилнавай шартIарихъ, гьаларихъ галазни танишарна. Тарифдай терефар хьиз, арадай акъудун лазим тир нукьсанарни веревирдна. Кьилди къачуртIа, Феруза Пиралиевнади  культурадин объект тир ДагГАУ-дин кьилин дараматда бедендин сагъламвилин мумкинвилер сергьятламиш хьанвай студентар патал шартIар тешкилунал гьалтайла ацалтзавай четинвилерикайни суьгьбетна. .

Эхирдай НОК-дин экспертри журналистрин са жерге суалризни жавабар гана.

Регина Семедова