Дагъустандин мектебар кIелунин цIийи йисаз санитариядинни эпидемиологиядин цIийи къайдаяр вилив хвена гьазур жезва
20-июлдиз РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместителдин — образованидинни илимдин министр Уммупазил Омаровадин регьбервилик кваз видеоконференциядин алакъадин куьмекдалди республикадин муниципальный районрин кьилерихъ галаз образованидин идараяр 2020-2021-кIелунин йисаз гьазурунин, регионда умуми образованидин идарайра чирвилер гунин шартIарин ери хкажунин месэлаяр веревирдна. Идакай РД-дин Гьукуматдин сайтда хабар ганва.
Кьилди къачуртIа, ихтилат РД-дин Кьил Владимир Васильеван теклифдалди кардик кутунвай “100 мектеб” проектдикайни кьиле фена.
Малум тирвал, алай йисуз къейднавай проектдин мумкинвилер гегьенш хьанва: тIугъвалдихъ галаз алакъалу четинвилеризни килиг тавуна, шегьеррин округрин ва муниципальный районрин администрацийри мектебра ремонтдин кIвалахар тухунин гьакъиндай 144 арза теклифна. Санлай къачурла, абуруз 376,6 миллион манатдин такьатар акъатзава. Абурукай 269,6 миллион манат — республикадин бюджетдай, 29,4 миллион манат — чкадин бюджетрай, 77,5 миллион манат бюджетдилай къецяй тир чешмейрай серфдайвал я.
Ракъурнавай 144 арзадикай конкурсдин комиссияди 39 муниципалитетдин тешкилатдин 136 мектеб гъалиб хьанвайбур яз тестикьарна.
Ремонтдин кIвалахрив вахтунда эгечIунин макьсаддалди, РД-дин экономикадин ва мулкар вилик тухунин министерстводи вири муниципалитетрихъ галаз пулдин такьатар ахъаюнин икьрарар кутIунна. Такьатар муниципальный бюджетриз ракъурнава.
Гьа са вахтунда конкурсдин гьерекатрин, муниципалитетри лазим метягьар маса къачунин гьакъиндай информация раижунин кардал гуьзчивал тухуналди, сад тир информациядин системадин официальный сайтдин мониторингни кьиле тухузва.
Проект кьилиз акъудунин карда абурал меценатар желб авунни важиблу тирди къейд авуналди, У.Омаровади муниципалитетрин кьилериз ремонтдин вири кIвалахар кIелунин цIийи йис башламиш жедалди акьалтIарун герек тирди лагьана. «100 мектеб» проектдин асас макьсад республикадин юкьван образованидин идараяр тамамвилелди ремонтунин месэлайрив лазим тирвал эгечIун я.
Образованидин система кIелунин цIийи йисаз гьазур хьуникай ихтилатдайла, уьлкведин просвещенидин министерстводин методикадин теклифрал амал авуналди, и хиляй чарасуз тир вири кIвалахар куьруь муддатда кьилиз акъудун Уммупазил Омаровади муниципалитетрин регьберрал тапшурмишна. Министрдин гафаралди, 10-августдалди образованидин вири объектар сад тир реестрдик кутун лазим я. Къенин йикъалай башламишна, муниципалитетри “рекьерин картаяр” туькIуьрун ва абурал асаслу яз мектебар аялар кьабулуниз гьазурун лазим я. Нетижада образованидин идарайри межведомственный комиссиядин вири истемишунриз, гьа жергедай яз цIаяр кьунин, террориствилиз аксивалунин хатасузвилиз, санитариядинни эпидемиологиядин хилерайни жаваб гун чарасуз жеда. Республикадин Роспотребнадзорди хабар гайивал, образованидин идараяр кIвалахдиз гьазур жедайла, COVID-19 коронавирусдин шартIара санитариядинни эпидемиологиядин цIийи къайдаяр фикирда кьада. Идалайни гъейри, образованидин идарайрин вири къуллугъчияр талукь тир гуьзчивилик кутада. Кьилди къачуртIа, вири муаллимри коронавирусдин инфекция кватIа ахтармишунин тестер кьиле тухуда. И жуьредин шартIар неинки мектебриз, гьакI аялрин бахчайризни талукь я. Къейд авурвал, вири тешкилатрин патахъай жавабдарвал муниципалитетрин кьилерин хиве гьатзава. 2020-йисан 20-августдилай геж тушиз образованидин идарайра гьазурвилер акунин серенжемар куьтягьда. Абурун гьазурлухвилин гьалар ахтармишдайла, муниципальный комиссияди кьиле тухванвай кIвалахдиз къимет гуда. МВД-дин, Роспотребнадзордин, МЧС-дин ва Росгвардиядин векилри вири жуьредин истемишунар, гьа жергедай яз талукь тир инженерно-технический такьатрин таъминвални ахтармишда. Нетижада комиссияди гьар са идарадиз талукь яз гьазурлухвилин акт туькIуьрда.
“И кIвалах вижеваз тешкилун герек я. Жуьреба-жуьре себебар аваз, актарал къулар чIугун тавунвай са жерге мектебарни ава. Эгер ведомствойри къалурай нукьсанар арадай ахкъуд тавуртIа, 19-августдалди актарални къулар чIугун тавуртIа, ахьтин мектебривай кIелунин йис лазим тир вахтунда башламишиз жедач”, — къейдна РД-дин образованидинни илимдин министр У.Омаровади.
Министр образованидин объектар терроризмдикай хуьниз талукь паспортрин месэладални кьилди акъвазна. Алай вахтунда шегьеррин ва районрин образованидин идарайра хатасузвилин паспортар туькIуьрунин кIвалахар кьиле физва. Гьелелиг образованидин 2410 идарадикай 1961-да хатасузвилин паспортар цIийи хъувунва. И жигьетдай 43 муниципалитетда кIвалахар тамамарнава. Министрди муькуь муниципалитетрин кьилеризни и кIвалах куьтягьуниз эвер гана.
«Лезги газет»
