Хуьруьгрин таму цIай кьурла ам хкадарунин карда 300-дав агакьна агьалийри иштиракна. Абурун арада гуьгьуьллувилелди атанвайбур гзаф авай. Идакай Дагъустандин тамарин майишатдин комитетдин кьил Вагьаб Абдулгьамидова ислен юкъуз «Дагъустан» РИА-дин майдандал кьиле фейи пресс-конференциядал хабар гана. Асул гьисабдай мярекат тамари цIаяр кьунин ва, кьилди къачуртIа, Хуруьгрин таму цIай кьунин месэладиз талукьарнавай.
В. Абдулгьамидова хабар гайивал, алай вахтунда гьар жуьре къурулушрин пешекарри кьуд юкъуз давам хьайи и бедбахтвилин дуьшуьшди гьикьван зарар ганатIа, гьисабунар кьазва. ЦIухъ галаз женг чIугунин карда чкадин агьалийри кьабулай серенжемри, абуру активнидаказ иштиракуни важиблу роль къугъвана.
«ЦIу асул гьисабдай тамун агъада ва чиле авай пай кузвай гьавиляй, чIехи пай тарарин танар сагъ яз амукьна. Гьа са вахтунда саки 23 гектар чилиз зарар ганва. ЦIай икьван еке майданриз чукIунихъ са жерге кьетIен себебар хьана: къати гар, техникадивай, бязи чкайра гьатта инсанривайни физ тежедай дагъдин тик этегар. Мад са кьетIенвал ам я хьи, Хуьруьгрин там асул гьисабдай наратдинди ва шамагъаждинди я, яни чиле гзаф шишкаяр ва кьурай цацар ава. ИкI, са чкадал цIай туьхуьриз агакьдалди, ам 10-15 метрдин яргъа авай маса чкадал пайда жез хьана — цукIвар хьиз ифенвай и шишкаяр гару агъадихъ тухузвай ва анаг тадиз куз башламишзавай», — суьгьбетна идарадин регьберди.
Вертолет вахтунда агакьнач. И кар себеб яз, цIай гегьеншдиз чкIана лугьудай месэла, адан гафаралди, гьахълуди туш. «За гьа чIавузни гьакI гьисабзавай, исятдани зун и фикирдал ала, цIай туьхуьрунал желбнавай вертолетди адак кутунвай умудар кьилиз акъуднач».
Кар ана ава хьи, вертолет желб тавунин себеб гьавадин татугай шартIар тир — гар авай чкада адакай хийир авач. Эхирни атана, кIвалахдив эгечIай вертолетдивай тамамариз хьайиди анжах 3-4 рейс я, идалай кьулухъ пилотди мад хев кухтунач.
Бес цIай гьикI туьхуьрна лагьай суалдиз жаваб яз, В. Абдулгьамидова малумарайвал, ина вири серенжемри санал хъсан нетижадал гъана. Марфадикай рахайтIа, къалиндаказ кузвай чкайрин винел, адет яз, гьавада циферни кIватI жезвач: чими гьавади абур анив агудзавач.
«Гьаниз килигна, заз мад сеферда тикрариз кIанзава: тIебиатдихъ галаз «зарафатар» ийимир, кьурай векьериз-кьалариз цIаяр ямир, цIай гуьзчивилик кваз хуьз алакьда лугьуз, жувахъ инанмиш жемир — са тIимил шагьвар галукьнамазди, цIай тадиз гегьенш майданра чкIида ва еке мусибатдал гъун мумкин я. Мукъаят хьухь!» — лагьана тамарин майишатдин регьберди.
Ада пашманвилелди къейд авурвал, инсанрин мукъаятсузвал, дикъетсузвал себеб яз, республикадин мулкунал эхиримжи йисара садрани тахьай кьван кьадарра аваз кузвай чкаяр пайда жезва. ИкI, МЧС-дин делилралди, мартдин са юкъуз республикадин мулкунал 877 чкади цIаяр кьурди къейднава. 95 процентдин дуьшуьшра жавабдарвал инсанрин хиве ава.
Ада хабар гайивал, «Экологиядин рекьяй саламатвал» цIийи милли проектдин сергьятра аваз, Дагъустандин тамара мулкарин хатасузвал таъминарун ва бедбахтвилин дуьшуьшрин вилик пад кьун патал 80-дав агакьна видеокамераяр эцигдайвал я. Абурукай цIаяр кьунин хаталувал са шумуд сеферда артух жезвай гатфаринни гатун вахтунда иллаки еке менфят жеда.
Жасмина Саидова
