Лезги чIал, адетар хуьниз, чируниз ва вилик тухуниз хьиз, Сулейман-Стальский районда милли кьуьлер кIвачел ахкьалдаруниз ва чирунизни еке фикир гузва. И мураддалди райондин аялрин яратмишунрин кIвале хореографиядин центр тешкилнава.

Райондин администрацияди ина вердишвилер къачун патал къулай вири шартIар яратмишунин рекьяйни еке кIвалах тухузва. ИкI, алай йисуз Кьасумхуьруьн виликан интернатдин дараматда кардик кваз хьайи хореографиядин махсус классда асул дибдин (капитальный) ремонтрин кIвалахар кьиле тухвана. Алай вахтунда анаг герек шейэралди — гуьзгуьдин цларалди, куьсрийралди таъминарунин крар кьилиз акъудзава.­ Мукьвара хореографиядин кружок цIийи­кIа туьхкIуьр хъувунвай ва хъсандиз тадаракламишнавай классдиз экъечIда…

И йикъара райондин кьил Нариман Абдулмуталибов хореографиядин центрада тухузвай ремонтрин, тадаракламишунин кIвалахрихъ галаз таниш хьана, ада аялрин яратмишунрин кIвалин директор Нариман Османовахъ, хореог­раф-педагог Индира Рашидовадихъ, кьуь­лердайбурун школада вердишвилер къачузвай аялрихъ галаз ихтилатар авуна. ИкI, Индира Рашидовади лагьай­вал, кьуьлердайбурун кружокдиз райондин умуми образованидин идарайрай тир 58 кIел­завайди желбнава. Абурухъ галаз, яшарин группайриз килигна, кьилди-кьилди, гьар юкъуз кIвалахни тухуз­ва.­

— Лезги халкьдин арада кьуьлерин искусство дегь заманайрилай машгьур я. Кьуьлер авунал машгъул хьун, кьуьлер чи­рун, гьам чIехи яшарин инсанриз, гьамни жаванриз менфятлу я. Ида инсандин сагъламвал, къекъуьнин тегьер хъсан, жукIумар мягькем хьуниз куьмекзава. Шадвал кутадай кар мадни ам я хьи, ди­де-бубайрини аялриз кьуьлер чирунин, абур и кардал машгъул хьунин тереф хуьз­ва. Чи кружокдиз неинки райондин центрадин, гьакIни къунши хуьрерин ая­ларни чпиз кьуьлер чириз къвезва. Гьа са вахтунда чаз райондин администрацияди герек шейэр, кьилди къа­чур­тIа, алукI­дай пек-партал (костюмар) ва кIва­чин къа­пар къачунин карда куьмек ганай­тIа кIанзавай, — тIалабна И.Рашидовади.

Райондин кьил Нариман Абдулмуталибова герек шейэр къачунин пата­хъай­ арза гьазурунин тапшуругъ гана.

Аялриз хореографиядин рекьяй тербия гун, абуруз пешекарвилин дережада лезги кьуьлер чирунин месэла Н.Абдулмуталибован кье­тIен гуьзчивилик ква. Рай­ондин кьили и жигьетдай хъсан­вилихъ кьиле физвай дегишвилер къейдна, хореографиядин кружокар образованидин вири идарайра, гьа жергедай яз аялрин бахчайрани арадал гъун, анриз пешекарвилин рекьяй махсус чирвилер авай педа­гогар желб авун лазим тирдакай лагьана.

— Кьуьлер милли къилихдин, искусстводин, яшайишдин, культурадин, тарихдин, музыкадин ва эдебиятдин къа­къу­диз тежер пай я, — къейдна Н.Абдулму­та­­либова. — Милли кьуьлер чируни халкь­­дин вичиз хас тир лишанрин культура хуьнизни куьмекзава. Милли кьуьлер арадал хкун патал чна чалай аслу кIвалахни тухуда. И кардиз районда кардик квай культурадин ва илимдинни мер­гьяматлувилин “Умуд” фондуни герек куьмек гуда. Заз гъиле кьунвай баркаллу кIвалахда хореографиядин центрадин педагогрихъ ва тербиячийрихъ еке агалкьунар хьана кIан­зава.

Хазран  Кьасумов