Квез чидани?

ТIебиатдин жуьреба-жуьревиликай ин­санриз тамамдиз хабар тахьун тIебии кар я. Кьилди гьайванрин алемдикай ра­хайтIа, ана чаз гьеле ван тахьайбур, гьатта телевизордайни такурбур ава. Фил, бе­гемот хьтин еке гьайванрилай гъейри, тIебиатда жибинда гьакьдай хьтин лап гъвечIи гьайванарни яшамиш жезва.   

1. Кеферпатан пуду. Колумбияда, Эквадорда ва Перуда яшамиш жезвай и ажайиб гьайвандин бедендин яргъивилел 60-74 сантиметр жеда.
2. БицIи антилопа. Заланвал 2,5 килограммдикай ибарат и гьайван йикъан­ вахтунда саки дуьшуьш жедач: ам йифен вахтунда гьерекатдик жедайбурукай я. БицIи антилопа РагъакIидай патан Африкада яшамиш жезва.
3. Сив гуьтIуь гъуьлягъ. Барбадос островда яшамиш жезвай и гъуьлягъ виридалайни гъвечIиди я. Яргъивал тахминан 10 сантиметрдикай ибарат тирвиляй бязи вахтара ам инсанри шарчихъ галаз какадарзава.
4. Лув гудай кускус. Вичин бедендин яргъивилелай виш сеферда артух мензилдиз лув гуз жезвайвиляй адал ихьтин тIвар акьалтнава. 6-8 сантиметр алай и гъвечIи гьайван 40 метрдин кьакьанвал авай тарариз регьятдаказ акьахзава.
5. Колибри-чIиж. Бедендал 5-7 сантиметр жеда.
6. Яргъи тум галай планигал. Руфуник чанта квай гьайванрикай планигал виридалайни гъвечIиди я (5,5 сантиметр). Абур Австралиядин кеферпата гьалтзава.
7. ГъвечIи многозубка. И гьайвандин бедендин яргъивал 3-4,5 сантиметр­див агакьда. Лап гъвечIи гьайван ятIани, ада гьар юкъуз 25 сеферда ем незва.
8. Медуза ируканджи. Тихий океанда яшамиш жезвай и гъвечIи (2,5 сантиметр) гьайвандик инсан фалуждин гьалда твадай зегьер ква.
9. ГъвечIи геккон. Асул гьисабдай Африкадани Мадагаскарда яшамиш жезвай и гьайвандин бедендин яргъивал 8-9 сантиметрдикай ибарат я.
10. Виридалайни гъвечIи къиб. Па­пуа-Новая Гвинеяда гьалтзавай и къиб дуьньяда виридалайни гъвечIиди я — адан бедендал 7,7 миллиметр ала, заланвал 0,01 грамм я. Адет яз, ихъипер пешерин кIаник чуьнуьх жеда. Адан ванер гьашаратринбуруз ухшар я.

«Лезги газет»