Къведай йисак умуд кутунва

Чна алатай нумрада хабар гайивал, 29-ноябрдиз, Дагъустандин Кьил Сергей Меликован «Ачух линиядин» вахтунда, СтIал Сулейманан райондин НуьцIуьгърин хуьруьн агьали Загьидин ТIажибовалай хуьре мектебдин цIийи дарамат эцигунин гьакъиндай суал атанай. 

«Гьуьрметлу Сергей Алимович! Куь тапшуругъдалди, алатай йисуз школа эцигун патал проектдинни сметадин документация гьазуруниз пулдин такьатар чара авунай. Проект экспертизадиз рекье тунай. Школа эцигунин кIвалахар госпрограммайрикай садак кутуртIа ва гьич тахьайтIа къведай йисуз гъиле кьуртIа жедачни, вучиз лагьайтIа исятда аялри кIелзавай мектебдин дарамат лап чIуру гьалда ава», — хабар кьуна хуьруьн жемиятдин векилди.

Региондин Кьили къейд авурвал, и объектдиз талукь яз экспертизадин нетижаяр вилив хуьзва – технический себебар аваз, ам икьван чIавалди кьилиз акъуднавач. И кар авурдалай кьулухъ эцигунрин кIвалахрин тамам къимет чир жеда. Ва анжах идалай кьулухъ и объект эцигун патал гьи программадик – федеальный ва я региондин – акатдатIа малум жеда. Республикадин Кьили алава хъувурвал, мектебар лап куьгьне хьунин, усал гьалдиз атунин месэла республикада мукьвал-мукьвал гьалтзава, гьа са вахтунда и месэла гьялун патални гзаф кIвалахар ийизва – куьгьне хьанвай мектебар ремонтзава, бязи чкайра цIийибур эцигзава.

Депутат, «Дере» ООО-дин виликан директор, хуьруьн жемиятдин крарин активный иштиракчи Загьидин Жамалдинович ТIажибова чаз хабар гайивал, НуьцIуьгърин юкьван мектебда кьве хуьруьн (патав гвай Экенринни) аялри чирвилер къачузва. Мектеб Ватандин ЧIехи дяведилай кьулухъ 1958-йисуз, хуьр дагъдай арандиз куьч хьайила, эцигайди я. — А чIавуз, рикIел хкизва ада, — цIийиз эцигзавай школадик кутун патал куьгьне хуьруьн 1928-йисуз эцигай мектебдин гъварар, ракIарар-дакIарар хкана, ишлемишнай. Алай вахтунда школада 176 аялди кIелзава. Гьелбетда, жедайвал къулай шартIар арадал гъиз алахънаватIани, школадин дарамат татугай гьалдиз атанва – цларай, къаварай хъиткьерар атанва ва икI мад.

— Хуьре цIийи школа эцигунин гьакъиндай арза-ферзе ийиз гзаф йисар алатнава. Чун гьакимрин кьилеривни фейиди я, гьатта уьлкведин Президент Владимир Путиназни видеоарзаяр рекье тунай. 2022-йисуз, нубатдин сеферда месэла къарагъарайдалай ва РД-дин Гьукуматдин кьил А.Абдулмуслимован патав фейидалай кьулухъ цIийи школа эцигунин къарар кьабулнай ва проект гьазурун патал 9 миллионни 200 агъзур манат тендердай гъалиб хьайи «Дагагропрмстрой» АО-диз чара авуна. Гьа икI, 2023-йисан августдиз гьазурнавай проект экспертизадиз рекье туна. Гьанлай кьулухъ и кIвалах акъваз хьана. Вучиз лагьайтIа, экспертиза авун патал герек 1 миллионни 200 агъзур манат муниципалитетди гун лазим тир. Гьа икI, са йисалай гзаф вахт алатайла, С.Меликован «Ачух линия» башламиш жедалди вилик за мад сеферда арза рекье туна, суалар вилик эцигна. Къейд ийин хьи, нетижада экспертизадин гьакъи гунин месэла гьялиз алакьна, амма…алай вахт гьихьтинди ятIа чизва квез – инфляция себеб яз са йисан вахтунда къиметар хейлин багьа хьанва. Са йис идалай вилик, проектдин заключенида къейднавайвал, школа эцигун патал  тахминан 302 миллион манат герек жезвай, гила лагьайтIа, и кар кьилиз акъудун патал гьич тахьайтIа 530 миллион манат лазим жеда. Ибур, тикрарин, тамам делилар туш, — гъавурда твазва З.ТIажибова.

— Эгер вири фикирда авайвал кьилиз акъатайтIа, цIийи мектеб арадал мус атун лазим я? – хабар кьазва чна.

— Алай вахтунда ам 2025-йисан бюджетдик кутунвач. Чи гьисабунралди, Сергей Алимовичани и кардикай лагьана, эгер фикирда авайвал кьиле фейитIа, алукьзавай мартдин вацра, бюджетдиз цIийи кьилелай килиг хъийидайла, адак мектеб кутуртIа, майдиз тендер хьун лазим я ва 2025-йисан июлдиз эцигунрин кIвалахар  гъиле кьада. Гьич тахьайтIа, чна и кардик умуд кутунва, — лугьузва ада ва хайи хуьруьн жемиятдин месэлаяр гьялунин кардик датIана къуьн кутазвай Дальний Востокдин федеральный округда  РФ-дин Президентдин патай тамам ихтиярар ганвай векил Роман Минатулагьович Алисеновичакай еке гьуьрметдалди разивилин келимаяр лагьана.

Малум хьайивал, сифтедай хуьре 2 мертебадин школа эцигунин къарар кьабулнай, амма гуьгъуьнлай РД-дин эцигунрин, архитектурадин ва ЖКХ-дин министерстводи хабар гайивал, НуьцIуьгърин жемятдиз алай аямдин истемишунриз жаваб гудайвал фикирда кьуна туькIуьрнавай 3 мертебадин школа багъишда. Алай аямдин акунар ва къурулушар авай ва 200 аялдиз кIелдай чкаяр тешкилун фикирда кьунвай образованидин хилен цIийи объектдик спортзал, актовый зал, тIуьн недай чка, спортдал машгъул жедай ачух майданар жеда.

КьетIендаказ къейд ийин хьи, НуьцIуьгърин хуьруьн школада чирвилер ва тербия къачур 16 жегьилди алай вахтунда дяведин махсус серенжем кьиле физвай мулкара Ватандиз къуллугъ ийизва. Абурукай 12 кьегьал шабагьризни лайихлу хьанва. 11-декабрдиз НуьцIуьгърин мектебдин цлал выпускникрикай сад тир СВО-дин иштиракчи, «Ватандин вилик лайихлувилерай» 2-дережадин, «Георгиян хаш» 4-дережадин ва «Жуьрэтлувиляй» орденрин ва медалрин сагьиб, рагьметлу Алимов Жамбул Жамалович рикIел хуьнин кьул ачухуниз талукь мярекат кьиле фена.

Жасмина Саидова, «Лезги газетдин» экономикадин отделдин редактор