«Куьредин ярар» — милли сувар (Шикилрин репортаж)

Кьасумхуьрел И.Тагьирован тIвару­нихъ галай Культурадин дворецдин вилик квай майдандал лезгийрин гам-халича экIяна, милли хуьрекар алай суфраяр къурмишна, далдам-зуьрнедал илигна, Сулейман-Стальский райондин вири хуьрерин КДЦ-рин коллективри, чкадин агьалийри Гамарин суварин мугьманар къаршиламишзавай. Сулейман-Стальский райондин Россиядин халкьарин адетдин культурадин центради ихьтин мярекат — гьа­къи­къи сувар тешкилиз ингье им пуд ла­гьай йис я. Вични лезги дерейра тIе­биат гам-хали­чадиз ухшар хьанвай, тар-там, яруни хъи­пи  ли­бас алукIна, чIаган­вай зулун береда. Адан асул метлеб гам-халича хрунин лезгийрин къадим сеняткарвал  арадал хкун, и кардал машгъул ксарик гьевес кутун, жегьилар медениятдин ивирралди тербияламишун я.

Хуьрерин майданрилай гъейри, ина аялрин худшколадин, аялрин яратмишунрин кIвалин, райондин библиотекайрин къурулушдин векилри тешкилнавай выставкаярни авай. ХъенчIин къапарин устIар, устад Набиулагь Керимханова тамашачийриз хъенчIикай гьар жуьредин кIа­лубрин къаб-къажах туькIуьрдай тегьер раиж авун, ашкъи авайбуруз и сеняткарвилин бязи сирер чирун гьикьван итижлу кар я!

Мярекатда Сулейман-Стальский райондин кьил Нариман Абдулмуталибова, райсобранидин председатель Штибег Мегьамедханова, райондин Общественный палатадин председатель Алимет Мейланова, Республикадин халкьдин яратмишунрин кIвалин векилри, идарайрин регьберри, хуьрерин кьилери иштиракна. Абур, са-са майдандал фена, КДЦ-ри йисан муддатда авунвай кIвалахрихъ галаз таниш хьана.

Инал райондин КДЦ-рин артистри концертни гана. Лап вини дережада аваз мярекат тешкилунай ва коллективрик гьевес кутунай вири иштиракчийрив — майданар къурмишайбурув райондин администрациядин патай пулдин пишкешар агакьна. Лап хъсанбур яз гьисабай райондин библиотекайрин къурулушдин ва ругуд КДЦ-дин майданриз алава премиярни гана.

Мярекатар дараматдин къене милли манийринни кьуьлерин “Куьредин ярар” тIвар алай республикадин 2-фестиваль тухуналди давам хьана. Дагъустандин культурадин министерстводин, Республикадин халкьдин яратмишунрин кIвалин, Сулейман-Стальский райондин администрациядин къаюмвилик кваз фестиваль генани хъсандиз, вини дережада аваз кьиле фена. Ана иштиракиз Кьиблепатан районрай ва Дагъустандин Огни шегьердай манидарар атанвай.

Сулейман-Стальский райондин “Куьре” ансамблди авур зарб лезги кьуьлуьнилай кьулухъ райондин кьил Нариман Абдулмуталибов сегьнедал экъечIна. Ада фестивалдин иштиракчияр тебрикна, Дагъустандин медениятдин ва чIаларин сувар мубаракна.

— Вич жегьилди ятIани, Дагъустандин медениятдин ва чIаларин югъ лап кар алай, чун, дагъустанвияр, патал лап герек­ сувар я. Вучиз лагьайтIа, меденият, халкьдин адетар, ацукьун-къарагъун ва чIал хуьн галачиз халкьдин уьмуьрдин маса хилерни виликди тухуз жедач. Дагъустан дагъларин гуьзел макан ва чи ватан я. Ина гьардахъ вичин меденият, адетар авай самбар халкьар дуствилелди яшамиш жезва. Медениятни чIал — ибур чаз ислягь уьмуьр гузвай зурба кьве яракь я. Гьавиляй чаз и сувар герек я. ЧIал хуьни ла­гьайтIа, медениятдин вири хилер садзава. ЧIал — им чи Дагъустандин лайихлувал я.

Нариман Абдулмуталибова эхиримжи йисара райондин культурадин хиле авунвай кIвалахрикай лагьана ва вилик мадни еке месэлаяр кумайди къейдна. ЧIал, меденият, адетар хуьнин карда гьар са рай­ондин дамах тир культурадин хилен къуллугъчийрин кIвалахдин важиблувиликай лагьана ва хайи чIалал рахазвай ватанперес инсандин къуват чирун патал мисал гъана.

— Мукьвара райондиз Туьркиядай мугьманар атанвай. Абур Дагъустандинни Россиядин империядин арада дявеяр кьиле фейи, Шамилан девирда Туьркиядиз акъатай чи районэгьлийрин невеяр я. Абуру чIалаз, Ватандиз ийизвай итиж акурла, чун  гзаф аламат хьана. Абуруз Дагъустан чизвач, ятIани абуру  инаг чпин ватан яз гьиссзава. Хайи багърийрикай яргъа аватIани, абуру несилрилай несилралди чIал, милливал, халкьдин меденият, чи бубайрин адетар хуьзва. И карди чак, чIал, меденият яшамиш жеда, виликди фида лагьана, мадни артухан ашкъи, гьевес кутазва, — давамарна Н.Абдулатипова.

РД-дин культурадин лайихлу работникар тир Вели Шагьпанова, Къаиб Шагьо­ва, Ша­фудин Саруева, Таира Миспаховади, Омар Меликова, милли манияр тамамарзавай Аминат Алиевади, Кузьмин Гьуьсейханова, Фикрет Баширова, Билал Эскенда­рова ва гзаф масабуру халкьдин милли ма­­нияр тамамарна. Лезги, агъул, табасаран, рутул чIаларал тамамарай манияр тамашачийри гурлу капар ягъуналди кьабулна.

Фестивалдин вири иштиракчийриз Сулейман-Стальский райондин администрациядин, Дагъустан Республикадин культурадин министерстводин патай гьуьрметдин грамотаяр ва къиметлу пишкешар гана.

Эмираслан Шерифалиев