19-сентябрдиз Дагъустандин Кьил Сергей Меликова кьиле тухвай совещанидал Дербент райондин мулкара туриствилин ва ял ядай вири жуьредин къулайвилер авай экономикадин кьетIен зона еримлу авуниз талукь месэла веревирдна. Идакай «Лезги газетдиз» РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.
Мумкин тир резидентризни инвесторриз (абурун жергеда «Азимут», «Gosmos Hotel Group» тешкилатар ава) Каспий гьуьлуьн къерехдив гвай кластер ва Вирироссиядин аялрин центр арадал гъунин гьалар раижна.
Совещанида «Кавказ.РФ» тешкилатдин генеральный директор Андрей Юмшанова, «Градостроительный институт «Мирпроект» ООО-дин мулкарин планар туькIуьрунин Департаментдин кьилин архитектор-регьбер Елена Хазыковади, федеральный ва региондин кар алай идарайрин векилри иштиракна.
Сергей Меликова къейд авурвал, РФ-дин Президентдин тапшуругъар тамамарунин сергьятра аваз Дагъустанда арадал гъидай международный метлеб авай алай аямдин гьуьлуьн курортдин проект уьмуьрдиз кечирмишунал Россиядин чIехи мугьманханайрин сагьибри, къуллугъчийри фикир желбзава.
Мумкин тир амадагар тебрикуналди, совещанидал республикадин регьберди лагьана: «Са шакни алачиз, региондин экономикадин къурулуш дибдай дегишариз алакьдай, дагъустанвийрин яшайишдин гьалар хейлин хъсанардай туриствилин бизнес еримлу ийидай резидентриз ва инвесторриз республикади итиж ийизва».
Малум хьайивал, къенин юкъуз Дагъустанда туриствилин хел йигин еришралди вилик физва. Къвезвай туристрин кьадардал гьалтайла, чи регионди цIийи рекордар арадал гъизва – и йисуз 1,5 миллион инсан Дагъустандиз илифна.
Бизнесдин иштираквал аваз зурба проект кьилиз акъудуни са тайин дережада туриствилин хиле инфраструктурадин жигьетдай авай сергьятвилин гьалар къайдадик кухтуниз куьмек гуда. Алай вахтунда республикади «Кавказ.РФ» АО-дихъ галаз санал гьазурлухвилин кIвалах тухванва: экономикадин кьетIен зонадик кутадай чилин участокар ва юзан тийидай эменни инвентаризация авунин серенжемар акьалтIарнава, РФ-дин экономикадин рекьяй вилик финин министерстводихъ ва талукь тешкилатрихъ галаз инженервилинни улакьрин къурулушар вилик тухунин месэлаяр гьялнава. Энергиядалди, газдалди, целди таъминардай объектрал эвел нубатда машгъул жеда. Инвесторри и кардиз фикир гузва ва «Кавказ.РФ» тешкилатдихъ галаз санал умуми къуватралди абуралди регион таъминарунин къаст ава. Кьилди къачуртIа, гзаф вольтрикай ибарат линияр ва трансформаторрин подстанцияр, цин турбаяр, насосдин станцияр, михьи яд патал резервуарар, яд михьи ийидай имаратар, чилик турбаяр кутуналди газ тухудай къурулуш туькIуьрун фикирдиз къачунва.
С.Меликова кьетIендаказ къейдна хьи, Дагъустандихъ инин мулкунал аялар патал ял ядай ва сагъламвал мягькемардай цIийи чкаяр арадал гъунин барадай вири мумкинвилер ава. «Кавказ.РФ» АО-дин генеральный директор А.Юмшанова Каспий гьуьлуьз мукьва мулкунал гележегдин гьуьлуьн курортдин проектдай авунвай кIвалахрикай ихтилатна. Адан фикирдалди, проектдин артуханвал ам кьилиз акъудзавай чка кутугайди хьунихъ галаз алакъалу я. Махачкъаладив самолетда аваз 2 сятдин къене неинки Россиядин чIехи шегьеррай, гьакI Туьркиядай, Азербайжандай, Ирандай, Иракдай, Туьркменистандай агакьзава. И делилди мумкин тир 170 миллион туристдикай хабар гузва.
А.Юмшанован гафаралди, 2030-йисуз Каспийдин гьуьлуьн къерехдиз мукьва мулкунал жедай курортда 13 агъзур касдиз чка ва 7 агъзурдалай гзаф ксариз ана кIвалахал акъваздай мумкинвал жеда.
Дагъустанда цIийи курорт арадал гъуникди санаторияр, аялрин центраяр, аквапаркар, концертдин зал ва масабур пайда жеда.
«Кавказ.РФ» тешкилатдин регьберди бегьерлувилелди кIвалахунай РД-дин Гьукуматдиз, туризмдин ва халкьдин художественный сеняткарвилерин рекьяй министерстводиз, муниципальный тешкилатрин кьилериз, ресурсралди таъминарзавай тешкилатриз сагърай лагьана.
Зурба эцигунрик 2025-йисуз кьил кутадайвал я, 2026-йисуз курортдин мулкар абадунин кIвалахар тамамарда.
РД-дин туризмдин ва художественный сеняткарвилерин рекьяй министр Эмин Мерданова кIватI хьанвайбур Вирироссиядин аялрин «Дагъустан» центр еримлу авунин концепциядихъ галаз танишарна. Региондин кьетIенвилер фикирда кьуналди, и проект са шумуд этапда кьилиз акъудун кьетIнава.
С.Меликова къейд авурвал, алатай гьафтеда Москвада кьиле фейи са жерге гуьруьшрин нетижада РФ-дин просвещенидин министерстводи аялрин центр арадал гъидайла, чешне патал Псковдин областда кьилиз акъудзавай, аямдин вири истемишунриз жаваб гузвай центрадин проект бинедиз къачун теклифнавайдакай лагьана.
Салим Салимов
