Къенин важиблу месэлаяр

И гьафтедин ислендиз Дагъустандин Кьил Сергей Меликован регьбервилик кваз кьиле фейи совещанидал са жерге кар алай, гьа жергедай яз къведай йисуз мектебра ремонтдин кIвалахар кьиле тухуниз, туриствилин хилез талукь месэлаярни веревирдна.

Республикадин образованидинни илимдин министр Ягья Бучаева мектеб­рин образованидин къурулушар цIийи хъувунин макьсаддалди Россиядин прос­вещенидиз арза ракъурнавайдакай хабар гана. Арзадик тамамдаказ ремонт хъувунин гереквал авай мектебар кутунва. Серенжемдин сад лагьай паюнин нетижайралди, гьелелиг чи региондин 38 мектеб хкянава.

Сергей Меликова ихьтин тапшуругърив дуьздаказ эгечIун ва гъиле кьазвай кIвалахар ерилудаказ тамамарун герек тирди рикIел хкана.

Гъилевай йисуз республикадин 36 муниципальный тешкилатдин 139 мектебдин 141 дараматда гегьенш ремонтар кьилиз акъудна. Алай вахтунда образованидин 4 тешкилатда агакь тавунвай крар хъувун давамарзава, гьа жергедай яз Махачкъаладин 3 мектеб чимивилелди таъминарунин къурулуш лазим  тир къайдадиз хкунал машгъул я.

Республикадин регьберди меркездин образованидин тешкилатра къалп гъеридин суьрсет дуьздал акъудай ахтармишунин серенжемрикайни ихтилатна. Малум хьайивал, суьрсетдик тайинарнавай нормайрив кьан тийизвай элементар кваз хьанва. «119 мектебдиз ва аялрин бахчайриз 11 тонндилай гзаф ихьтин суьрсет агакьарнава. КьацIай ва беябурчивилин гьал я. Дуьшуьшдай кьил акъудда, месэла жуван хсуси гуьзчивилик кутада!» — кьетIендаказ лагьана С.Меликова.

Ада прокуратурадивай, СК-дивай ва МВД-дивай арадал атанвай нагьакьан месэладай дикъетдивди кьил акъу­дун, жавабдар ксарин ихтиярриз къимет гун тIалабна. Республикадин Кьил мад са делилди тажубарна – гъери маса регион­дин тешкилатдай багьа авунвай къиметдай маса къачунва. С.Меликова къайдаяр хуьзвай органриз ихьтин гьалариз рехъ гайи жавабдар къуллугъчиярни ахтармишунин тапшуругъ гана.

РД-дин туризмдин ва халкьдин худо­жественный сеняткарвилерин рекьяй ми­нистр Эмин Мерданова октябр­диз рес­публикада кьиле фейи туриствилин­ са жерге мярекатрикай ихтилатна. Гегьенш мярекатрикай сад яз Кас­пийскда кьиле фейи «Ачух Дагъустан – 2023» туризмдин форумдин тIвар кьуна. Рес­публика­дин вири муниципалитет­ри, хуьруьн ма­йи­шатдин ва санайидин карханайри, халкьдин художественный сеняткарвилерин устадри чпин кьетIен за­тIар къалурна. Вад агъзурдалай гзаф ксар желб авур форумда СКФО-дин республикайрай­, Моск­вадай атай мугьманрини иштиракна.

Министрди алава хъувурвал, мукьвал вахтара, 24-ноябрдиз, «Дербентдин цIаяр» лишандик кваз йифен полумарафон кьиле тухудай ният ава.

С.Меликова къейд авурвал, чаз маса­ регионрилай вилик акатдай, туризмдин, экономикадин кьетIен зона гегьеншарунин, Дербент районда гьуьлуьн къерехдин кластер еримлу авунин мумкинвилер ава.

Совещанидин сергьятра аваз мад са важиблу месэладиз килигна – жемиятдин улакьрин хел еримлу авун. Дагъус­тандин регьберди 2030-йисалди жемиятдин улакьар тамамдаказ еримлу авуниз талукь программадин концепция туь­кIуьрунин тапшуругъ гана.

«Агьалияр санай масаниз тухудай цIийи улакьар чав агакьзава. Амма чаз мукьвал йисара и крар тешкилун дибдай дегишардай мумкинвал гудай концепция чарасуз я», — лагьана ада.

Къейд авурвал, йисан эхирдалди­ Ма­хачкъаладив гзаф инсанар гьакьдай­, алай аямдин истемишунриз жаваб гузвай цIийи 47 автобус агакьда. Абур яша­йишдин лап важиблу маршрутра кардик кутадай фикир ава.

Совещанидал «Каспий» стрелковый­ батальондиз талукь месэладикайни ве­ре­вирдер авуна. Къенин юкъуз цIийи под­разделенидиз 180 гуьгьуьллу аскер хкя­нава. С.Меликован гафаралди, инсанар­ чпин ху­­шу­налди, ашкъидивди батальон­дик экечIзава, абуру тапшуругъар­ и ва я маса частариз акъудуналди ваъ, санал­ди кьилиз акъудда. Герек тир вири­ шар­тIаралди, затIаралди таъминар­за­ва.­ Батальон тамамдиз арадал гъунин­ кIвалах октябрдин эхирдалди акьал­тIардайвал я.

Совещанидал С.Меликова вич Къайтагъ ва Дахадаеван районриз фейи нетижаярни кьуна.

Салим Салимов