15-июндиз Россиядин Федерациядин Гьукуматдин Председатель Михаил Мишустина Пятигорскда Кеферпатан Кавказдин Федеральный округ яшайишдинни экономикадин рекьяй вилик тухуниз талукь месэлайрал машгъул гьукуматдин комиссиядин членрихъ галаз совещание кьиле тухвана. РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди “Лезги газетдиз” хабар гайивал, мярекатда РД-дин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Сергей Меликовани иштиракна.
Мярекатдал регионра жуьреба-жуьре хилер вилик тухуниз талукь ва кар алай месэлаяр веревирдна.
Сифте нубатда премьер-министрди къейд авуна хьи, эхиримжи йисара гъиле кьунвай регионар яшайишдинни экономикадин жигьетдай вилик тухунин программа къалурнавайвал уьмуьрдиз кечирмишиз жезвач. Округда гьа виликдай хьиз чарасуз гьялна кIанзавай месэлаяр гзаф ама. Гьа са вахтунда — федеральный дережада гьялна кIанзавайбурни.
“Кавказда жегьил инсанар лап пара ава. Гьайиф хьи, абурувай чпиз вижевай мажиб къведай кIвалах жагъуриз жезвач. Коронавирус чкIанвай вахтунда бейкаррин кьадар мадни виниз акъатна. Россиядин юкьван рекъемрив гекъигайла, Кеферпатан Кавказда бейкарвал 2,5 сеферда гзаф я.
Инфраструктурадихъ галаз алакъалу месэлаярни тIимил туш. Абуру чпив рикIивай эгечIун истемишзава. Кеферпатан Кавказ вилик финиз талукь экономикадин кар алай лишанрайни, Россиядин умуми делилрив гекъигайла, гуьгъуьна амукьзава. Им гьакI агьалийрин гьар садал гьалтзавай ВРП-дизни талукь я.
Лап кьилин месэла вуч я лагьайтIа, Кеферпатан Кавказдин регионар федеральный дотацийрилай гзаф аслу жезва. Чи вилик, регионра яшамиш жезвай инсанрин куьмекни галаз, республикайри чпи чпиз бес кьадарда къазанжияр къазанмишдай шартIар арадал гъунин карда куьмек гунин везифа акъвазнава”, — лагьана Михаил Мишустина.
Кеферпатан Кавказдин республикайра коммунальный сетрин хилени тарифдай гьалар авач. Ирид региондани коммунальный сетар лап куьгьне хьанва ва абурувай чпел акьалтзавай парциз жаваб гуз жезвач. Регионар бес кьадарда целди таъминардай ва гьар са региондин кьетIенвилер, мумкинвилер фикирда кьадай вахт алукьнава.
Премьер-министрди малумарайвал, гьар са региондихъ гьеле винел акъуд тавунвай мумкинвилер ава. “Алай вахтунда РФ-дин Гьукуматди Кеферпатан Кавказ яшайишдинни экономикадин рекьяй вилик тухудай стратегия туькIуьрзава. Адак региондин агьалийрик секинсузвал кутазвай вири месэлаяр кутуна кIанда. Стратегиядин гьар са цIар-гаф гьакъикъи нетижаяр арадал къведайвал гьерекатдик кутун лазим я”, — малумарна РФ-дин Гьукуматдин Председателди.
Коронавирусдихъ галаз женг чIугунин месэладизни кьетIен фикир гана. “Жувни жуван багърияр, танишар тIугъвалдикай хуьдай са рехъ ава — рапар ягъун. Президентдин тапшуругъдалди вири уьлкведа исятда гьар са кас пулсуз вакцинация ийизва. За квез, гьуьрметлу дустар, мад сеферда эвер гузва, тIугъвалдикай хуьн патал рапар ягъ, им куьн патал гражданвилин активвал къалурунай я”, — малумарна Михаил Мишустина.
Кеферпатан Кавказдин Федеральный округда РФ-дин Президентдин тамам ихтиярар ганвай векил Юрий Чайкади региондиз кьетIен фикир гунай М.Мишустиназ сагърай лагьана. Ада къейдна хьи, алатай гуьруьшра йисаралди гьялиз тежезвай месэлайрин гьакъиндай хейлин тапшуругъар ганвай. Абур рекьер туькIуьрунихъ, медицинадихъ, чимивилинни энергетикадин комплексдихъ ва маса дердийрихъ галаз алакъалубур тир. Абурун са пай уьмуьрдиз кечирмишнава.
И месэладиз талукь яз Дагъустанда авай гьалдикай Сергей Меликова лагьана. Ада къейдна хьи, республикадин экономикадин кар алай хел хуьруьн майишат я. 2020-йисан нетижайрай аквазвайвал, вири жуьрейрин майишатри 140 миллиард манатдин къимет авай продукция гьасилна. “Чи кар алай везифани хуьруьн майишатдин мумкинвилерикай тамамвилелди менфят къачун ва хуьрерин агьалийриз яшайишдин къулай шартIар тешкилун я. Сифте нубатда республикада ципицIрин ва абурукай хкудзавай продукциядин кьадар артухарна кIанда. ЦипицIар гьасилзавай майишатриз ва фермерриз къулай шартIарни тешкилун герек я”, — лагьана С.Меликова.
РД-дин Кьили къейд авурвал, инвестпроектар кьилиз акъудунин карда чилихъ галаз алакъалу са бязи месэлайри кьецI гузва. И гьалар арадай акъудун патал республикадин гьукуматди серенжемар кьабулзава.
Мярекатдал С.Меликова агьалияр хъвадай михьи целди таъминарунин, канализациядин сетар къайдадик кутунин месэлайрикайни ихтилат кудна. Идахъ галаз алакъалу яз, Махачкъаладин чиркин ятар михьдай имарат тамамвилелди цIийикIа туькIуьр хъувун, чилин кIаникай тухузвай коллектор эцигна куьтягьун лазим тирдакайни лагьана. Ада Махачкъаладин аэропорт реконструкция авуна кIанзавайдини рикIелай ракъурнач.
«Лезги газет»