Дагъустан Республикадин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Сергей Меликован регьбервилик кваз регион идара ийидай центради дуьздал акъуднавай ва чарасуз гьялна кIанзавай месэлайрин гьакъиндай веревирдер авуна. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.
“Инцидент — менеджмент” центрадиз атай арзайри, тавакъуйри къалурзава хьи, регион идара ийидай центради (ЦУР) хъсандиз кIвалахзава. Кьуд вацра аниз атай арзайрин кьадар пуд сеферда (3,6 агъзур) артух хьана.
“Гележегда гьукуматдин векилри идара ийидай муниципальный центрайрал мукьвал-мукьвал кьил чIугвада. Агьалийрик секинсузвал кутазвай месэлайрикай чкадин самоуправленидин органар гьамиша хабардар туш. Чи умуми кар алай везифа агьалийрихъ галаз дуьзгуьн рафтарвилер авун, абурун дердияр чирун я. ГьикI лагьайтIа, инсанри чавай кьабулзавай серенжемрин гьакъикъи нетижаяр гуьзетзава”, — лагьана Сергей Меликова.
Гьа виликдай хьиз, социальный сетрикай менфят къачуна, арзаяр, чарар кхьизвайбурук хъвадай виниз тир еридин целди, датIана электроэнергиядалди таъминарунин, зирзибил вахтунда чкайрилай тухунин, рекьер туькIуьрунин ва ремонтунин месэлайри секинсузвал кутазва. ГьакIни образованидин идараяр авай гьалдални, иллаки чи хуьрера, агьалияр рази туш.
ЦУР-диз къвезвай арзайри къалурзавайвал, вири чкайра кьабулзавай къарарар, теклифар, тапшуругъар герек тирвал кьилиз акъудзавач. Хиве кьунвай крар тамамарун патал алава ресурсарни ишлемишна кIанда.
ЦУР-ди алай йисан 12-августдилай 13-сентябрдалди дуьздал акъуднавай месэлаяр гьялзавай гьалдикай управленидин руководитель Султан Абдуралимова лагьана. Ада къейдна хьи, кьвед лагьай кварталдин кIвалахдин нетижайрай Россиядин идара ийидай управленийрин центрайрин рейтинг туькIуьрнава. Адан нетижайрай аквазвайвал, алай йисан сад лагьай кварталда 80-чкадал алай чи республикади кьвед лагьай кварталда 65-чка кьуна. Абдуралимова мадни лагьайвал, ЦУР-дин векилар мукьвал-мукьвал муниципалитетриз физва, общественностдин ва муниципальный тешкилатрин администрацийрин векилрихъ галаз агьалийрик секинсузвал кутазвай месэлаяр чирзава ва абур гьялдай рекьер жагъурзава.
Малумарайвал, 12-августдилай 10-сентябрдалди РД-дин ЦУР-ди агьалийрилай атанвай 2,8 агъзур арза гьялна. Гзафни-гзаф арзаяр Махачкъала, Каспийск ва Дербент шегьеррин агьалийрилай атана.
РД-дин Кьил Сергей Меликован теклифдалди, республикадин районрин ва шегьеррин вири администрацийра МЦУ-яр кардик кутунва. Абурун кIвалахдин менфятлувиликай РД-дин рекъемар вилик тухудай министр Тамирлан Буганова ихтилатна. Адани тестикьарайвал, социальный сетрай арзаяр ийизвай ксар гзафни-гзаф Махачкъалада, Каспийскда, Буйнакскда, Дербентда, Хасавюртда, Избербашда ава.
Кар алай месэла гьялдайла, региондин регьберди, Лак, Чарода, Къизилюрт районриз ва Къизилюрт шегьердиз финихъ галаз алакъалу яз, гьукумдин органрин руководителриз са жерге тапшуругъар гана. Идахъ галаз алакъалу яз, яшайишдин кар алай объектар ремонтунин, эцигунин ва ишлемишиз вахкунин, абур герек кьадар материалралди, тадаракралди таъминарунин ва хуьруьн майишатдин чилер менфятлудаказ ишлемишунин, мелиорациядин, региондин промышленный карханайриз куьмек гунин месэлаяр кудна.
Сергей Меликов электроэнергиядалди ва газдалди таъминарунихъ галаз алакъалу, республикадин дагълух районрин агьалияр наразивилел гъизвай месэлайрал кьилди акъвазна. Ада къейд авурвал, республикадин электросетрин майишат къайдадиз гъун ва адав дуьздаказ кIвалахиз тун патал электросетар инвентаризация авуна кIанзава. И кар вири муниципалитетри кьилиз акъудун чарасуз я. Гьайиф хьи, хейлин администрацийри и месэла гъиляй вегьенва. Сергей Меликова рикIел хкайвал, и серенжемар тамамаруниз пулар ахъайнавай. Гила контролдинни финансрин управлениди а пулар гьикI ишлемишнаватIа ахтармишда.
Республикадин хуьрер газдалди таъминарун патал план — график туькIуьрнава ва адан бинедаллаз гъилевай йисуз 26 агъзур кIвализ газдин линияр тухуда. Къведай йисуз и рекъем 51 агъзурдаз барабар жеда.
Мярекатдал къейд авурвал, республикадин вири районра ва шегьерра, и месэладиз талукь яз, арзаяр кIватIнавач. Региондин руководителди муниципалитетрин кьилерал и кIвалахдик йигинвал кутун ва герек материалар талукь тир идарадиз агакьарун тапшурмишна.
Сергей Меликова гьакIни рикIел хкана хьи, “Газпромдин” инвестицийрин гьисабдай алай вахтунда Дагъустандани кIвалер, хуьрер газдалди таъминарунин программа кьилиз акъудзава. Проектдинни ахтармишунрин кIвалахар 2022-йисуз куьтягь жезва. Яни къалурнавай вахтуналди республикадин вири районриз газдин линияр тухудай проект туькIуьрна куьтягьун лазим я. Эгер муниципальный тешкилатри чпин вилик эцигнавай везифаяр кьилиз акъуд тавуртIа, хейлин хуьрер газ агакь тавуна амукьда. Региондин Кьили гьакI муниципалитетрин руководителриз школаяр ремонтунин программадикни викIегьдиз экечIунин буйругъ гана.
«Лезги газет»