(Эвел — 41-нумрада)
Куфр аш-шакк — им инсан диндал шаклу хьуналди кафирвал авун я. Яни а касди шак гъизва Аллагьдин диндал, Пайгъамбарди гъанвай хабаррал. Аллагьди Къуръанда лагьанва (49-сура, 15-аят, мана): «Гьакъикъатда, иманлуяр анжах абур я — чпи Аллагьдихъ ва Адан расулдихъ иман гъанвайбур, ахпани чеб шаклу тахьайбур (чпин иманда) ва Аллагьдин рекье чпин мал-девлетдалди ва чанаралди жигьад тухвайбур. Ахьтинбур — гьабур я керчекбур (дугърибур чпин иманда)». 18-сурада 35-36-аятра Аллагьди лугьузва (мана): Ва ам — (Эхиратда чан хкунихъ кафирвализ) вичиз зулум ийизвайди яз, — вичин багъдиз гьахьна (ада) лагьана: «Зун инанмиш туш им са мус ятIани телеф (пуч) жеда лагьана! (35) Ва зун инанмиш туш (за фикирзавач хьи) (Къияматдин) Сят алукьда лагьана! Ва эгер зун (элкъуьрна) хкайтIани зи Раббидин патав — (гьакъикъатда), заз (Адан патав) адалайни (багъдилайни) хъсанди жагъида — (элкъвена) хкведай чка яз (заз, — зун Адан вилик къимет авай кас тирвиляй!)». 36».
[И аятдай аквазвайвал, инсанди вич Чан хкидай Югъ жедайдахъ агъазвач лугьузва, эгер гьахьтин Югъ аваз хьайитIа, вичин гьал гьа чIавузни лап хъсанди жеда лугьузва, ада вич Аллагьдин вилик къимет авай кас я лугьузва. Килиг инсандин авамвал, Дувандин Йикъахъ агъан тийизвайдахъ Аллагьдин вилик къимет жедани мегер?! Чи йикъарани ихьтин гафар лугьузвай инсанар гьалтун мумкин я: «Аниз фена хтай вуж авайди я? Эгер Эхират авайди ятIа, чи гьал гьанани хъсанди жедайди я». РикIе ихьтин шаклувал авай кас кафир я. Вучиз лагьайтIа, инсандикай муъмин (верующий) хьун патал ам Эхиратдихъ, са шакни авачиз, кIеви якъинвал аваз агъана кIанзвайди я.]
Муртадвал (вероотступничество)
Къейд авун лазим я, гьатта «Аллагьдилай гъейри, илягь авач ва Мугьаммад – Аллагьдин расул (я)» гафар лагьай касни чIехи тир куфуррикай садаз аватун мумкин я. Ихьтин дуьшуьшда мусурман диндай акъатзава ва ада туба хъувун лазим я цIийи кьилелай Аллагьдин регьим къазанмиш хъувун ва дуьз рекьел хтун патал. Инсандин иман чIурдай гзаф агъунар (инандирмишвилер), гафар ва крар авайди я, инал чна абурукай лап кьилинбур гьибур ятIа ихтилатда.
А) Иман чIурдай агъунар (инандирмишвилер) [ихьтинбур я]:
- Аллагь авайди ва Адан Сад тирвал инкар авун ва я тахьайтIа, а кардал шаклу хьун.
- Мугьаммадан (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) пайгъамбарвилин кIвалах (миссия) инкар авун ва я а кардал шаклу хьун. ГьакIни Мугьаммад Пайгъамбардилай (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) гуьгъуьниз са ни ятIани вич пайгъамбар я лагьана малумар авунни кафирвал я [акI лугьузвай касдихъ агъунни кафирвал я]. [Гаф кватай чкадал къейд ийин, ихьтин дуьшуьшар тарихда хьанвайди я.] Къуръанди вири ихьтин малумарунар инкар ийизва, Аллагьди 33-сурада 40-аятда лугьузва (мана): «Муѓьаммад куь итимрикай садан бубани туш (хайи буба), амма ам Аллагьдин расул ва пайгъамбаррин «муьгьуьр» я (хатам я, пайгъамбарар ракъурун адал акъваз хьанва). Ва Аллагьдиз гьар са шей чизва!».
- Дувандин Югъ, Женнет, Жегьеннем, [Къияматдин Юкъуз хъсан ва пис крарин] эвез хгун (воздаяние), малаикар, жинер авайди инкар авун.
- Пак тир Къуръан ва я адай са гьарф кьванни инкар авун. Аллагь-Таалади Къуръанда лагьанва (2-сура, 285-аят, мана): «Иман гъанва расулди (Мугьаммад пайгъамбарди) вичиз вичин Раббидин патай (авудна) ракъурнавайдахъ (Къуръандихъ) ва (гьакIни) муъминри. Вирида (абуру) иман гъанва Аллагьдихъ, Адан малаикрихъ, Адан Ктабрихъ ва Адан расулрихъ».
- Мугьаммад Пайгъамбардин (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) шариатдиз муьтIуьгъ тежедай ва насара (хашпара), ягьуд, кришнаизм кьабулдай ва я маса батIул агъунрин (учений) гуьгъуьна фидай ихтияр авайдан якъин (убеждение) хьун. Аллагь-Таалади 3-сурадин 85-аятда лагьанва (мана): «Ва ни, Исламдилай гъейри, (маса) дин тIалабайтIа (низ маса дин кIан хьайитIа), — адавай (ам) гьич кьабулдач ва Эхиратдани ам еке зиян хьайибурукай жеда».
- Мушрикар, атеистар, насараяр (хашпараяр) ва я ягьудар дуьз рекьел алайдан ва абурун агъунар (инандирмишвилер) Исламдин къанундилай хъсан тирдан ва я абур кафирар хьунал шак гъизвайди якъин хьун. Аллагьди Къуръанда лагьанва (4-сура, 51-52-аятар, мана): «Бес ваз акунвачни чпиз Ктабдикай (бязи) пай ганвайбур (чпиз Тавратда авайдакай тIимил чирвилер авайбур, яни ягьудар) — гьикI абуру «жибт»-дихъ (шейтIандихъ, суьгьуьрдихъ) ва «тIа́гъу́т»-дихъ (Аллагьдилай гъейри, чпиз гъуцар яз кьуна ибадатзавай затIарихъ) инанмишвалзаватIа, ва (абуру) кафирвал авурбуруз лугьузва: «Гьабур (мушрикьар) лапни дуьз я иман гъанвайбурулай (мусурманрилай) дуьз рекьин патахъай (мусурманрин рекьелай мушрикьрин рехъ дуьз я)». (51) Ахьтинбур — чеб Аллагьди лянетнавайбур я ва вуж Аллагьди лянетнаватIа, гьич жагъидач ваз — адаз куьмекчи! (52)».
- Инсандинни адан Раббидин арада вичивай куьмек ва шафаат (заступничество) тIалабзавай ва чпел таваккул (упование) ийизвай арачи тун — пайгъамбар, малаик, (кечмиш хьанвай) салигь кас (праведник). Аллагьди 39-сурада 3-аятда лагьанва (мана): «Дугъриданни! Аллагьдиз анжах михьи дин талукь я. Ва чпи Адалай гъейри архаяр (гъуцар) кьунвайбуру (лугьузва): «Чна абуруз (а гъуцариз) — анжах абуру чун Аллагьдиз жезмай кьван мукьвал авун патал ибадатзава». Гьакъикъатда, Аллагьди абурун (яни муъминрин ва мушрикьрин) арада дуван ийида абур чара хьайи крара. Гьакъикъатда, Аллагьди дуьз рекьел гъидач — вич тапархъан, (кIеви) кафирвалзавайди тирди!».
- (Йикъа) вад капI авун, закат гун, сив хуьн ва диндин маса тестикь хьанвай мажбурнамаяр инкар авун.
- Исламда къадагъа яз тестикь хьанвай кар ихтияр авайди яз гьисабун, мисал яз: зина авун (прелюбодеяние), риба (ростовщичество), пиянардай шеэр [чехир, ички…] ва масабур. ГьакIни шариатда ихтияр авайди яз тестикь хьанвай кар къадагъа авун.
- Инсанри арадал гъанвай къанунар шариатдин къанунрилай хъсан яз акун (предпочтение) ва я Къуръан ва Исламдин къанунар чи девирда кутугнавачирди яз ва абур себеб яз мусурманар кьулухъ галамукьзавайди яз гьисабун (утверждение). Ва гьакнIи а къанунар инсандин анжах руьгьдинни ахлакьрин хилерихъ галаз алакъалу тирди яз, амма сиясатдинни1общественный месэлайрин жигьетдай а къанунар ишлемиш тийизвайбур яз гьисабун. Гьавиляй инсанди, вичиз Гьахъ чиз-чиз диндин гьатта шариатдин са къайда кьванни инкар авуртIа, мисал яз, капI авун, сив хуьн… а кас кафир я. Аллагьди Къуръанда лагьанва (4-сура, 60-аят, мана): «Бес ваз акунвачни (чизвачни, эй Пайгъамбар), чпи, (Аллагьди) ваз (авудна) ракъурнавайдахъ (Къуръандихъ) ва валай вилик (авудна) ракъурнавайдахъ (Ктабрихъ) иман гъанва лугьуз тестикьарзавайбур (рикIе иман авачиз, винелай Ислам къалурзавай мунафикьар) — (абуруз) кIанзава дуван авунин карда «тIагъут»-дихъ элкъвез (Къуръан ва Сунна туна — а карда гъуцарин, фалчийрин… куьмек тIалабзава), вични абуруз адахъ кафирвал авун эмирнавайла?! Ва шейтIандиз кIанзава абур (адалди) яргъал ягъалмишвиле тваз».
5-сурада 44-аятда Аллагьди лагьанва (мана): «Ва ни Аллагьди (авудна) ракъурнавайдалди къарар кьабулзавачтIа (дуван ийизвачтIа), ахьтинбур, гьабур я кафирар».
Эгер инсанди Аллагьдин къанун хиве кьазватIа, амма вичин имандин зайифвиляй ам кьилиз акъудзавачтIа, и дуьшьушда ам кафир жезвач.
- Аллагьдин расулди гъанвай затIуниз [яни шариатда авай са кардиз] такIанвал хьун, гьатта вичи а кар кьилиз акъудзаватIани [мисал яз, инсанди капI ийизва, анжах адаз и кар авун такIан я, закат гузва, амма закат гун такIан я, яни динда ихьтин къанунар тахьанайтIа кIанзавай адаз]. Аллагьди 47-сурада 9-аятда лагьанва (мана): «Ам — абуруз такIан хьайивиляй я Аллагьди (авудна) ракъурнавайди (Къуръан) — ва (гьавиляй) Ада абурун крар файдасуз авуна (чIурна)».
ГьакIни къадагъа (недопустимо) я агъанвай касдиз (правоверный) Аллагьдин къанундилай (постановление) нарази хьун ва рикIин къеняй а къанундиз акси экъечIун, вучиз лагьайтIа, Аллагьди лагьанва (4-сура, 65-аят, мана): «Ваъ! — Ви Раббидал кьин хьуй! — абуру (лазим тирвал) иман гъидач (абуруз дуьз иман жедач), та (абуру) чпин арада авай (вири) гьуьжет крара вакай (эй Пайгъамбар) дуванчи (къази) ийидалди, ахпани вуна кьабулай къарардин патахъай абуруз чпин чанара дарвал (наразивал) жагъунни тавуна, абур тамамвилелди муьтIуьгъ жедалди».
_______________________
1 Сиясат — политика.
Диндин алим Ямин Мегьамедован
редакциядик кваз гьазурнавай
«Кафирвилин тахсир кутун» кIватIалдай.
(КьатI ама)
