Мад сеферда ва рикIин дарихвилелди гъиле къелем кьуниз мажбур хьана. Редакциядиз мергьяматлувилин “Лезгинцевар” фондунин директор Салигь Ибрагьимхалилов атана. Ада вич гьатнавай четин гьалдикай сесиник перишанвал, наразивал кваз ихтилатна. Зун гъавурда авай, са кар гъиле кьуна, гзаф зегьметар чIугуна, гьа гила мад кьилиз акъатда лугьудай чIавуз вири терсеба патахъ элкъуьн, агъзурралди агьалийрин вил алай кар кьилиз акъудиз тахьун пара гьайиф къведай месэла я. КIелзавайбурун рикIел хкин, и важиблу месэла Дагъустандин меркездин “Коминтерн” тIвар алай майдандал лезги халкьдин машгьур рухваяр, уьлкве патал зурба крар авур ва чIехи дережайриз лайихлу хьайи Лезгинцевриз (бубадизни рухвайриз) эцигда лугьузвай памятник-комплекс гилани тайинарнавай чкадал хкажиз тахьунихъ галаз алакъалуди я.
— И карди гьар са ватанпересдин рикI тIарзава,- лугьузва С.Ибрагьимхалилова. Амма, гьикьван алахъунар ийизватIани, месэла гьялиз жезвач.
— Куьн кIеве твазвай кьилин четинвал квехъ галаз алакъалу я? — хабар кьуна за.
— Газет кIелзавайбур ва чи халкь дуьзгуьндаказ гъавурда акьун патал зун тIимил яргъалай гатIунда, — лагьана Салигь Рамазановича.- Лезгинцевриз памятник эцигунив зи дах эгечIнай. Махсус фонд тешкилна, машгьур скульптор Гьейбат Гьейбатовахъ галаз икьрар кутIунна, шегьердин администрацияди чка чара авуна. А чIавуз РД-дин президент Мегьамедсалам Мегьамедова Махачкъалада Лезгинцевриз памятник эцигунин гьакъиндай махсус указ акъудна. Дахди халкьдивай хейлин такьатар кIватIна. Фондуниз пул чара авур ксарикайни ара-ара “Лезги газетдай” хабар гузвай. Гь.Гьейбатова памятник-комплексдал кIвалах давамарун вичин ученик Шамил Канайгьажиеван хиве твадалди вири крар галай-галайвал кьиле физвай. Москвада Расул Гьамзатоваз памятник эцигунин теклиф гайила, а кас аниз фена ва хейлин вахтунда гьана амукьна. Лезгинцевриз туькIуьрзавай памятник кьулухъ яна. И вахтунда “Лезгинцевар” фондунин пул авай “Анжибанкдивай” лицензия вахчуна ва ам банкрот хьана. Банкда амай 1356000 манатни квахьна. Пуд йис я чун гьа пул вахчудай рекьер жагъуриз. Гьайиф хьи, и карда куьмек гуда лугьудай ксар хьанатIани, са затIни арадал къвезвач.
С.Ибрагьимхалилова лагьайвал, уьлкведа кардик акатнавай цIийи законрин бинедаллаз, фондунин уставни дегишарна, адаз “Россельхозбанкда” счетни ачухна. И кIвалахарни регьятдиз ийиз алакьнач. РД-дин юстициядин министерствода, налогрин инспекцияда фонд регистрация ийиз, банкда счет ачухиз гзаф вахт кьена. Бязи идарайрин къуллугъчийрихъ галаз гьатта къалмакъалризни (регистрация, счет ачух тийиз, гьар жуьре багьнаяр акъудиз, герексуз истемишунар ийиз) акъатна. Эхирки, гьар гьикI ятIани, вири крар авунва, счетни ачухнава, адан реквизитар “Лезги газетдини” алатай нумрада чапнава, и нумрадани тикрарзава.
— Салигь Рамазанович, гила памятник-комплекс эцигна куьтягьун патал вуч кимизва?
— Пулдин такьатар. Белки, куьмек жедатIа лагьана, чна Дагъустан Республикадин Кьил Владимир Васильеван тIварунихъ чарни рекье твадайвал я. Заз инал жуван халкьдин векилриз рикIин сидкьидай сагърай лугьуз кIанзава, абуру “Лезгинцевар” фондуниз 5,3 млн. манат гана. Гила, гьахъ-гьисабар авурла, тайин хьайивал, памятникдин автор-скульптордиз гьахъ гун ва амай крар авун патал 2270000 манат пул герек хквезва. Зун чпихъ мумкинвал авай чи са бязи ватандашрин, районрин кьилерин, хсуси карханайрин сагьибрин патав фена, “ваъ, гудач” лугьудай садни гьалтнач. Инанмишвалзава, абуру “Россельхозбанкда” ачухнавай цIийи счетдиз чпелай алакьдай кьадар пуларни яда.
Инал къейд ийиз кIанзава, Лезгинцеврин фонд тешкилай ва абуруз памятник эцигун патал майдандиз викIегьдиз экъечIай зегьметдин ветеран Ибрагьимхалилов Рамазана хейлин зегьмет чIугуна, пул кIватIна, памятник эцигдай чка чара ийиз туна, анаг туькIуьрна, бинеяр гьазурна. Амма гьар йикъан дердийри, ацалтзавай четинвилери, бязи ватандашар гъавурда гьат тавуни, халкьдин руьгь хкаждай месэладив къайгъусузвилелди эгечIуни, ийизвай важиблу кардал баркалла тагъуни Рамазан муаллим кефсузарна. Гила бубадин кар давамарун адан хва Салигьан хиве гьатнава. Адаз мумкинвал авай гьар сада куьмекни гун чарасуз я.
Чна и кардик умуд кутазва. Лезги тIвар алай гьар са касдиз Дагъларин уьлкведин меркезда чи баркаллу рухвайриз гьахьтин памятник хкажай югъ мукьвал хьана кIанзава. Кьуд йис идалай вилик, августдин вацра, и месэла веревирд ийиз, теклифар гуз, лезги халкьдин интеллигенциядин векилар (ФЛНКА, МЛНКА, “Дербент”, “Леки” фондар, “Кьиблепатан Дагъустандин жегьилрин Союз”, СМИ-яр) кIватI хьанай. Милли газетдиз и месэлади гъалаба кутунвай инсанри чарар кхьенай, теклифар ганай, ватандашриз чпивай жедай куьмек гуниз, пулар кIватI хъувуниз эвер ганай. Вучиз лагьайтIа, Махачкъалада стха халкьарин машгьур ксариз гьар йисуз памятникар эцигзава. Ингье даргийрин шаир, Дагъустандин шииратдин классик Омарла Батыраяз памятник (6 млн манатдин харжар акъатда) эцигдайвал я. Парзият Багандовади гъиле-гъил аваз адан фондуниз 300 агъзур манат яна. Гьа им ватандашвал я.
2012-йисан февралдиз “Махачкалинские известия” газетдиз машгьур скульптор Гьейбат Гьейбатовахъ галаз авунвай интервью акъатнай. Ана устадди Лезгинцевриз талукьарнавай памятник-комплекс 2012-йисан зулуз “Коминтерн” майдандал эцигдайдакайни лагьанвай. Ингье къе 2019-йисни алукьнава…
— Са шакни алач, Лезгинцевар чпиз памятникар хкажуниз, гьамиша рикIел хуьниз, хкуниз лайихлу зурба ксар я, — лугьузва С.Ибрагьимхалилова.- Абуру Советрин государство арадал гъуник, адан Яракьлу Къуватар, экономика, меденият, эдебият вилик тухуник кутунвай пай къимет эцигиз тежедайди я. Виридалайни кьилинди, абур и дуьньядал Лезгинцевар фамилия алаз яшамиш хьана, уьтквем бубадини рухвайри и фамилия, пайдах хьиз, хкажна, такабурлудаказ хвена, адаз вафалувилелди къуллугъна. Бес ихьтин машгьур ксариз — чи халкьдин векилриз республикадин меркезда памятник аваз хьун руьгь тухардай делил тушни! Дагъустан Республикадин Гьукуматди памятник эцигун патал махсус къарарни акъудайла, Махачкъала шегьердин администрацияди чкани чара авурла, адан къвалав гвай чкаярни аваданламишайла, саки вири дагъустанвийризни анал Лезгинцевриз зурба памятник эцигзавайдакай чир хьанвайла, и крариз, бейтереф яз, тупIарин арайрай килигиз акъвазун гьихьтин кар жезва, я гьуьрметлу ватандашар?! Гила вири и крар чна тахьай мисалдани? Чаз стха халкьари вуч лугьуда? “Квелай алакьдай затIни авайди туш” лагьана, хейлин пулни харжна туькIуьрнавай а чкадал пака са масадан памятник эцигайтIа, вучда???
Благотворительный фонд “ЛЕЗГИНЦЕВЫ”
ИНН — 0561052452; КПП — 057101001; ОГРН — 1050500003201.
367010, Россия, Республика Дагестан, г. Махачкала,
ул. Зои Космодемьянской, дом №52, кв. №72.
РЕКВИЗИТЫ БАНКА ДЛЯ ПЕРЕВОДОВ
Дагестанский РФ АО “Россельхозбанк”
Корсчет: 30101810000000000793
БИК: 048209793
ИНН банка: 7725114488 / КПП: 057243001
Наименование клиента: БФ “ЛЕЗГИНЦЕВЫ”
Р/счет: 40703-810-6-0400-0000105.
Контактный телефон директора БФ “ЛЕЗГИНЦЕВЫ”: 8-963-410-05-11
Нариман Ибрагьимов