Хъуьлуьдрин регъв

Рутул райондин Хъуьлуьдар регъвер, дингер гзаф авай хуьрерикай сад тир.  Ина  кьуд динг, ругуд регъв авай. Гила хуьре амайди цин тек са регъв я (адаз кьуьцIерин регъв лугьузва). ТIач, сав регъведайла, хъуь­тIуьн вахтунда регъв халкьдин къуллугъда акъвазна жеда.

Хъуьлуьдрин регъуьн тарифар авунайтIа жедай, авунач. Шаирриз жедай кьван тарифар ва я рахшандар ийидай ихтияр ава. Ми­сал яз, “хкатна хин­кIалдикай” лугьудай шиирдикай хкат  тавур затI хьанач. Чаз хуьруьн агъсакъалривай ван хьайивал, а вахтара Хуьруьг Та­гьир­ шаир тирди чидайбур, ам  вилералди акурбурни лап тIи­мил авай.

Хуьруьг Тагьир бубади Хъуьлуьдрин хуьруьн регъуьн тарифар тавунин  себебни гьа им я — а вахтара Тагьир буба шаир яз гзафбуруз малум тушир.

Регъуьхбан Саидов Агъаризадизни ам шаир тирди чизвачир. Гьар юкъуз, иллаки хъуьтIуьз, регъуьз мугьманар гзаф къвезвай  (маса хуьрерани регъвер авай, амма абуру хъуьтIуьн вахтунда кIвалах­завачир). ГьакI хьайила, Агъаризади ре­гъуьз атай — атайвал нубат кьун меслят акуна. Тагьирал регъуьн  нубат пакадин юкъуз къведайвал хьана. Ам вичин лап мукьва чирхчир тир Маллаев Баширан ­кIва­лиз йиф акъудун патал мугьман хьана­. Гьа и йифиз Тагьира Башир халудин кIвале зарафатдин “Хъуьлуьдрин регъв” шиир туь­кIуьрна. И шиир майдандиз акъатай йи­къалай Хуьруьг Тагьиран тIварни виринриз машгьур хьана.

Идалай гуьгъуьниз Хуьруьг Тагьир Хъуьлуьдиз са шумудра мугьманвилиз  хтанай. 1951-йисан ноябрдин сувариз Хъуьлуьда ГЭС ачухай мя­рекатдиз гзаф кьадар багьа мугьманар, гьа жер­гедай яз  ДАССР-дин Совминдин Председатель Айдинбегов Абдусалам ва Хуьруьг Тагьир атанай.

И межлисдал рахун патал сифте гаф Абдусалам Мукьтадировичаз гайила, Хъуьлуьдрин жемят ва атанвай мугьманар вири кIва­чел акьалтнай. Гьукуматдин регьбердиз ва анал “Хъуьлуьдар” шиир кIелай Хуьруьг Та­гьираз гурлу капар яна ва абуру халкьдин тIа­лабуналди кьуьлни авунай. Им тарихда амукьзавай вакъиадиз элкъвенай.

Саид-Агьмед  Абдурашидов,

Хъуьлуьдрин хуьр