9-мартдиз Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председателдин заместителдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Абдулмуслим Абдулмуслимован регьбервилик кваз кьиле фейи совещанидал республикадин суьрсетдин базарра арадал атанвай гьалар ва къиметар пайгардик кутунин къайдаяр веревирдна. И мярекатда РД-дин ветеринариядин комитетдин, Россельхознадзордин Дагъустандин управленидин, УФАС-дин, хейлин районрин ва шегьеррин администрацийрин кьилери иштиракна.
Вице-премьерди малумат гайивал, республикадин базарра алай вахтунда яшайишдин метлеб авай суьрсетдин товаррин къиметар сад хьтин дурумлу гьалда ава. Гьа са вахтунда эхиримжи кьвед-пуд гьафтеда лапагдин якIун къиметар хкаж хьана. Са килограмм 330 манатдай тиртIа, гила 420-440 манатдай маса гузва.
РД-дин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министр Баттал Батталова гъавурда турвал, якIун къиметар хкаж хьунихъ са шумуд себеб ава. ХъуьтIуьн варцара производстводин кьадар тIимил хьун, къишлахрал кьуьд акъудунихъ галаз алакъалу татугайвилер, гьакIни емдин, алафрин къиметар хкаж хьун.
“Республикада якIун къиметар хкажунин вилик пад кьун патал чна Россиядин хуьруьн майишатдин министерстводихъ галаз санал са жерге серенжемар кьабулзава,- лагьана Б. Батталова.- ИкI, хуьруьн майишат вилик тухунин ва хуьруьн майишатдин суьрсет, хаммал маса гузвай базарра кIвалах къайдадик кутунин госпрограммадин сергьятра аваз региондин майданра як гьялунай, маса гунай акъатзавай харжийрин са пай эвез хъувун патал субсидияр гудай региондин къайдаяр арадал гъана куьтягьзава.
Идахъ галаз сад хьиз, къе чна мад са кIвалах авуна кIанзава: виликдай хьиз, республикадай экъечIзавай чкайрал махсус постар эцигун лазим я. ТахьайтIа, республикадай маса патарихъ гзаф як акъатзава”.
Мярекатдал малумарайвал, РД-дин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министерстводи РД-дин промышленностдинни алишверишдин министерстводихъ галаз санал шейэр маса гузвай чIехи компанийрин, фирмайрин, акционервилин обществойрин векилрихъ галаз гуьруьш кьиле тухвана ва яшайишдин метлеб авай шейэрин къиметар хкаж хьунин вилик пад кьуникай веревирдер авуна, арада масад авачиз, гьа продукция гьасилзавай ксаривай маса къачун теклифна. Ида къиметар хкаж хьуниз таъсирда.
Хуьруьн майишатдин продукциядин ярмаркаяр кьиле тухун къиметар къайдадик хьунин рекьерикай сад тирди фикирда кьуналди, республикада абур мукьвал-мукьвал тухунин, алишверишдин чкаяр пулсуз вугунин кIвалах тешкилнава.
Абдулмуслим Абдулмуслимова шейэрин къиметар хкажуниз рехъ тагун лазим тирди къейдна, муниципалитетрин администрацийрин векилриз хуьруьн майишатдин продукция гьасилзавайбурухъ ва арачийрихъ галаз кIвалах тухуниз эвер гана.
Россельхознадзордин Дагъустанда авай управленидиз республикадиз гъизвай ва инай тухузвай малдарвилин продукциядал ветеринариядин ва фитосанитариядин жигьетдай кIеви гуьзчивал тухун теклифна.
* * *
Малдарвилин четин месэлайриз талукь совещанидал Дагъустандин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министр Баттал Батталова и хилез куьмек гунин серенжемрикай хабар гана.
Адан гафаралди, эхиримжи йисара Дагъустандин кеферпата авай куьчери малдарвилин чилерал муракаб гьалар арадал атана. Ина, гьавадин шартIар себеб яз, чIурара недайди саки авачиз амукьна.
“Кьурагьвилерикди ва алатай йисан октябрдиз хьайи къати гарарикди 200 гектардилай гзаф чилерал къум акьалтун себеб яз, Кочубейдин зонада гьалар иллаки четинбур хьана”, — къейдна министрди.
Баттал Батталова мадни алава хъувурвал, и кар гьакI малдаррин чпин гьерекатрихъ галазни алакъалу я: “Юкьван гьисабдалди къачурла, и чилерал кьабулиз жедай кьадардилай 4 сеферда артух лапагар хуьзвай, нетижада и карди чIурар михьиз яван хьунал гъана. Ибур вири кьилди къачур малдаррин нефсинин пехъивилихъ галаз алакъалу я, абуру пакагьан йикъакай фикирзавач, гъиле-гъил амаз хийир къачуз кIанзава”.
Ада гьакIни къейд авурвал, 2021-йисуз хипехъанвилин хилен цIийи рекьиз куьмек гун патал 210 миллион манат чара авунва.
Министрдин заместитель Эмин Шайхгьасанова алава хъувурвал, и такьатар хуьруьн майишатдин суьрсет гьасилзавай ва гьайванрин як гьялун патал вахкузвайбуруз субсидийрин куьмек гун патал харжда. Гьа са вахтунда и карда сад-садахъ галаз алакъалу къайда арадал гъун фикирда ава, адан эхиримжи кам яз, суьрсет алишверишдин сетрив агакьарда.
«Лезги газет»
