“Хехинив ваъ, ракь чIаларив какурна…”

Бажиханум  Исаева  яшар тарихдин сур чIаварив агакьзавай­ ЭчIехуьре 1940-йисуз дидедиз хьана. ЭчIехуьряй Асеф Мегьман, Лезги Нямет, Бажиханум Исаева хьтин шаирар, Камал­ Абдул­лаев, Эшреф Баламетов, Тарикъули Эмирасланов хьтин алимар, Регьбер Незуьров, Сархан Шансон, Фаик Къардашов хьтин манидарар, Режеблияр хьтин пагьливанар, чи сейли этнограф тир Абир ЭчIехви акъат­нава.

Бажиханум Исаева, Асеф Мегьмана лагьай “ЭчIехуьруьн консерваторияда”, лайлайриз­, махариз, кьисайриз яб гуз демериз, мелериз физ, манийрин авазрал гъвел-гъвел, чIиб-чIиб­, чIехи хьана. ЭчIехуьряй лув гана, Магадандиз кьван рехъ атIана, чилелай са чIехи чарх яна, алай чIавуз Сумгаитда яшамиш жезва. И дуьнья кьван авай тIалдив, хъвердив, кьатIунрив ацIай уьмуьр кьиле тухузвай и камаллу дишегьлиди 82 лагьай йис рекье тунва. Лезги эдебиятдин “Марвар” кIватIалдиз Бакуда адан 80 йисан юбилей кьиле тухуз кIанзавай, амма коронавирусди аман ганач.

Бажиханум Исаевадин рикIиз такур затI амач. Адаз шаирдин тIал ава. А тIалди хайи чIа­­­­лал ргазвай са лезги дидедин руьгьдикай гъезел хьиз, шиир хьиз, гаф хьиз куьрс хьана, кIел­завайдан руьгьдиз салам гузва. Къелемдикай “Кефердикай ихтилат”, “Зи гъед”, “Хва кIанзава Ватандиз”, “Муьгьуьббатдин рагъ”, “Дамаха, къелем” тIварар алай  ктабар хкатнавай, гафунин дуьньяда вичин гаф, мас, кIелдайди авай, иервал хьиз, атирни галай шиирдин кIунчI арадал гъанвай, са уьлкведин писателрин кIватIалрани авачир, гьуьрметдин са тIварни авачир Бажиханум Исаевадин хура хайи элдин фольклордив ацIанвай, лезги  чIалал кьару са рикI ава. Гзафбур хьиз, зунни адан ацIай дуьньядал ашукь я.

Халкьдиз, чIалаз, дуьньядиз са шумуд сейли шаир бахшнавай хуьрер чи чилерал тIимил алач. Миграгъар, ЭчIехуьр, Манкъулидхуьр, Ахцегь, СтIур, СтIалар, Хуьруьг, Къуру­шар ва масабур. Гаф чкадал атайла, лугьун герек я. Гъилин тупIар бес тежер кьван шаи­рар акъатнавай и хуьрера, эл санал агатна, шииратдин межлисар хъжезматIа?! Ахцегьа, Хуьруьга, Манкъулидхуьре за ихьтин мярекатра иштиракнай.

“Марвар” кIватIалди са шумуд хуьруьн ктабханайра шииратдин межлисар тешкилнай. Гуьгъуьнлай тIугъвалди чи рехъ кIевна. ЭчIехуьре “Бажихануман шиирдин югъ” тIвар алаз межлис акун зи рикIин мурад я. Са ЭчIехуьре ваъ, чи гьар са хуьре лезги шииратдин мярекатар хьанайтIа, пара хъсан жедай. Гила чна Бажиханум Исаевадин са шумуд шиир санал кIелна, лезет къачун. Адан 82-дакайни 100 хьурай!

Эйваз Гуьлалийрин,

КцIар райондин Чпир хуьр